Cem_Evren said Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik’e göre aşağıdakilerden hangisi çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri ile ilgili işverenin yükümlülüklerinden biri değildir?
Cevap:
İlgili yönetmelik (“Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik”) kapsamında işverenin çalışanlara verdiği eğitimlerle ilgili belirli sorumlulukları bulunmaktadır. Aşağıdaki seçeneklerden yalnızca biri doğrudan eğitimlerle ilgili değildir:
- Eğitim programlarının hazırlanması ve uygulanması
- Çalışanların işyeri hekimi muayenelerinin sağlanması
- Eğitimler için uygun yer, araç ve gereçlerin temin edilmesi
- Çalışanların programlara katılımının sağlanması
- Program sonunda katılımcılar için katılım belgesi düzenlenmesi
Yönetmelik kapsamında, işverenin eğitimle ilgili temel yükümlülükleri;
- Eğitim programı hazırlamak veya hazırlatmak (#1),
- Bu eğitimlerde kullanılacak uygun mekân ve araç-gereçleri sağlamak (#3),
- Çalışanların eğitime katılımını sağlamak (#4),
- Eğitim katılım belgesi veya sertifika vermek (#5).
Buna karşın, çalışanların işyeri hekimi muayenelerinin sağlanması (#2), çalışan sağlığını koruma bakımından işverenin genel bir yükümlülüğüdür, ancak “eğitimlerin usul ve esasları” başlığı altındaki sorumluluklar arasında doğrudan yer almaz. Elbette işyeri hekimi muayeneleri önemli bir yasal zorunluluktur; ancak soru, “iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri ile ilgili” özel kapsamlı maddeleri sorguladığından “işyeri hekimi muayenelerinin sağlanması” bu eğitim sürecine ilişkin doğrudan bir yükümlülük değildir.
Dolayısıyla doğru yanıt:
2. Çalışanların işyeri hekimi muayenelerinin sağlanması
Detaylı Açıklama
1. Eğitim Programlarının Hazırlanması ve Uygulanması
İşverenin, çalışanların maruz kalabileceği riskler ve görev tanımları çerçevesinde eğitim programını planlama ve yürütme yükümlülüğü vardır. Bu kapsamda:
- Eğitimin amacının belirlenmesi,
- İlgili konuların ve sürelerin planlanması,
- Uzman eğitmen veya eğitici personelin görevlendirilmesi,
- Eğitim içeriklerinin iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygun düzenlenmesi,
işverenin temel sorumluluklarıdır.
2. Çalışanların İşyeri Hekimi Muayenelerinin Sağlanması
Çalışanlara periyodik sağlık gözetimlerinin yapılması, genel olarak 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamındaki bir yükümlülüktür. Yönetmelikteki “eğitim” başlığı altındaki maddeler, eğitim mekânı, eğitim içeriği, eğitim verme sıklığı vb. konuları düzenler. Dolayısıyla işyeri hekimi muayeneleri, eğitimle doğrudan ilgili olmayıp, işverenin ayrı bir genel yükümlülüğü olarak değerlendirilir.
3. Eğitimler İçin Uygun Yer, Araç ve Gereçlerin Temin Edilmesi
Eğitimlerin verimli bir şekilde yürütülebilmesi için uygun altyapı koşullarının sağlanması şarttır. Yükümlülük kapsamına:
- Sınıf, toplantı salonu veya atölye gibi eğitim alanlarının temini,
- Projeksiyon, bilgisayar, sunum ekipmanları ya da simülasyon araçları gibi teknik donanımların sağlanması,
- Basılı veya dijital eğitim materyallerinin hazırlanması veya tedariki,
girmektedir.
4. Çalışanların Programlara Katılımının Sağlanması
İşveren, çalışanların organize edilen eğitimlere katılmasını zorunlu kılmak, bu eğitime ulaşım ve katılım koşullarını düzenlemek, çalışma zamanını buna uygun şekilde planlamak gibi adımları yerine getirmelidir. Ayrıca, çalışanların eğitim saatlerinde başka bir iş yükü altında olmaması için de gerekli düzenlemeleri yapmak zorundadır.
5. Program Sonunda Katılımcılar İçin Katılım Belgesi Düzenlenmesi
Eğitim sonunda, “katılım belgesi” veya sertifika düzenlenmesi, hem çalışana verilen eğitimin kayıt altında tutulmasını hem de işverenin yükümlülüğünü yerine getirdiğini kanıtlamasını sağlar. Bu belge, çalışanın hangi konularda eğitim aldığı ve hangi tarihlerde bu eğitimi aldığı gibi bilgileri içerebilir.
Özet Tablo
| Sorumluluk |
Eğitimle İlgili mi? |
Açıklama |
| 1. Eğitim programlarının hazırlanması ve uygulanması |
Evet |
İçeriğin planlanması, konuların seçilmesi, eğitim planlama ve uygulama süreçleri işveren yükümlülüğüdür. |
| 2. Çalışanların işyeri hekimi muayenelerinin sağlanması |
Hayır (Doğrudan değil) |
İşverenin genel iş sağlığı ve güvenliği yükümlülüğüne girer; ancak eğitimle ilgili bölümler altında değerlendirilen bir sorumluluk değildir. |
| 3. Eğitimler için uygun yer, araç ve gereçlerin temin edilmesi |
Evet |
Eğitimlerin etkin verilmesi için gerekli fiziksel ortam ve teknik donanımın sağlanması işverene aittir. |
| 4. Çalışanların programlara katılımının sağlanması |
Evet |
İşveren, çalışanların eğitime katılabilmesi için gerekli düzenlemeleri (program, zaman vb.) yapmalıdır. |
| 5. Program sonunda katılımcılar için katılım belgesi (sertifika) düzenlenmesi |
Evet |
Alınan eğitimin resmi kaydı ve çalışanın eğitim durumunu kanıtlaması için katılım belgesi düzenlenir. |
Kısaca, soru “iş sağlığı ve güvenliği eğitimleri” ile ilgili olup işverenin bu eğitimlere dair yasal yükümlülüklerini sıralamaktadır. İşyeri hekimi muayeneleri ise çalışanların sağlık gözetimi kapsamında düzenlenmiştir, ancak eğitimle ilgili özel bir yükümlülük olarak yer almamaktadır.
@Cem_Evren
