Soru: Yukarıdaki tabloya göre matematik probleminin çözümü nedir?
Problem 1:
2 kg biber ve 1.6 kg domates alan birisi kaç lira öder?
Fiyatlar:
- Biber: 11,5 TL/kg
- Domates: 7 TL/kg
Hesaplama:
Fiyatlar kilogram başına olduğu için ağırlıkları fiyatlarla çarpıyoruz:
- Biberin fiyatı:
- Domatesin fiyatı:
Toplam ödeme:
Cevap: 34,2 TL
Problem 2:
3 kg patlıcan, 2.7 kg salatalık alan birisi 55 liraya kaç kilogram daha ürün alabilir?
Fiyatlar:
- Patlıcan: 8,5 TL/kg
- Salatalık: 8 TL/kg
Hesaplama:
Patlıcan ve salatalığın toplam fiyatını hesaplayalım:
- Patlıcanın fiyatı:
- Salatalığın fiyatı:
Toplam ödeme:
Kalan miktar:
Bu miktarla başka ürün alabilir:
- En ucuz ürün Domates (7 TL/kg).
7,9 TL ile:
Cevap: 1,13 kg domates alabilir.
Umarım çözüm faydalı olmuştur! @username
2 kg biber, 1,6 kg domates alan birisi kaç lira öder?
Answer:
-
Biber (11,5 TL/kg)
• 2 kg × 11,5 TL/kg = 23 TL -
Domates (7 TL/kg)
• 1,6 kg × 7 TL/kg = 11,2 TL -
Toplam
• 23 TL + 11,2 TL = 34,2 TL
Bu nedenle 2 kg biber ve 1,6 kg domates için ödenecek toplam tutar 34,2 TL’dir.
2 kg biber, 1,6 kg domates alan birisi kaç lira öder? 3 kg patlıcan, 2,7 kg salatalık alan birisi 55 lira verirse ne kadar para üstü almalıdır?
Cevap:
Aşağıdaki tabloda görüldüğü gibi ürünlerin kilogram başına fiyatları şu şekildedir:
| Ürün | Fiyatı (TL/kg) |
|---|---|
| Domates | 7 |
| Biber | 11,5 |
| Patlıcan | 8,5 |
| Salatalık | 8 |
Bu bilgilere dayanarak sorularda istenen hesaplamaları yapacağız.
1. 2 kg Biber ve 1,6 kg Domatesin Toplam Ücreti
Adım 1: Biber Ücreti Hesaplama
- Biberin 1 kg fiyatı 11,5 TL’dir.
- 2 kg biber için ödenecek tutarı bulmak için:
$$ \text{Biber ücreti} = 2 \times 11,5 = 23 \text{ TL} $$
Adım 2: Domates Ücreti Hesaplama
- Domatesin 1 kg fiyatı 7 TL’dir.
- 1,6 kg domates için:
$$ \text{Domates ücreti} = 1,6 \times 7 = 11,2 \text{ TL} $$
Adım 3: Toplam Tutarı Bulma
- İki ürünün ücretlerini toplayarak elde ederiz:
$$ 23 \text{ TL} + 11,2 \text{ TL} = 34,2 \text{ TL} $$
Dolayısıyla, 2 kg biber ve 1,6 kg domates alan kişi toplam 34,2 TL öder.
2. 3 kg Patlıcan ve 2,7 kg Salatalık: 55 Lira Ödeyen Kişinin Para Üstü
Şimdi ikinci bölümde 3 kg patlıcan ve 2,7 kg salatalık alan bir kişinin kaç TL ödeyeceğini bulacak, sonra da 55 TL verildiğinde geri alması gereken para üstünü hesaplayacağız.
Adım 1: Patlıcan Ücreti Hesaplama
- Patlıcanın 1 kg fiyatı 8,5 TL’dir.
- 3 kg patlıcan için ödenecek tutar:\text{Patlıcan ücreti} = 3 \times 8,5 = 25,5 \text{ TL}
Adım 2: Salatalık Ücreti Hesaplama
- Salatalıkın 1 kg fiyatı 8 TL’dir.
- 2,7 kg salatalık için ödenecek tutar:\text{Salatalık ücreti} = 2,7 \times 8 = 21,6 \text{ TL}
Adım 3: Toplam Ödenecek Tutar
- Patlıcan ve salatalık için ödenecek toplam ücret:25,5 \text{ TL} + 21,6 \text{ TL} = 47,1 \text{ TL}
Adım 4: Para Üstü Hesaplama
- Kişi kasaya 55 TL veriyorsa ve ödemesi 47,1 TL ise aradaki fark para üstüdür:55 \text{ TL} - 47,1 \text{ TL} = 7,9 \text{ TL}
Sonuç olarak, kişi 55 TL verdiğinde 7,9 TL para üstü alır.
Özet Tablosu
| Alınan Ürün(ler) | Fiyat Hesaplaması | Toplam (TL) |
|---|---|---|
| 2 kg Biber | 2 \times 11{,}5 = 23 | 23 |
| 1,6 kg Domates | 1{,}6 \times 7 = 11{,}2 | 11,2 |
| Toplam (Biber+Domates) | 23 + 11{,}2 | 34,2 TL |
| 3 kg Patlıcan | 3 \times 8{,}5 = 25{,}5 | 25,5 |
| 2,7 kg Salatalık | 2{,}7 \times 8 = 21{,}6 | 21,6 |
| Toplam (Patlıcan+Salatalık) | 25{,}5 + 21{,}6 | 47,1 TL |
| Kasaya Verilen Tutar | 55 | 55 TL |
| Para Üstü | 55 - 47{,}1 | 7,9 TL |
Detaylı Açıklama ve İpuçları
1) Ondalık Sayılarla Çarpma ve Toplama
Matematik problemlerinde kilogram başına fiyatlar genellikle ondalık sayı (virgüllü sayı) şeklinde verilir. Hesaplamalar yapılırken:
- Ondalık kısmı dikkatlice çarpılır. Örneğin, 11,5 \times 2 işleminde önce 11,5 değeri içindeki ondalığı göz önünde bulundurun. 11,5 sayısını “115” gibi düşünerek “2” ile çarpar ve sonuca virgülü yeniden yerleştirirsiniz.
- Toplama işlemlerinde de virgüller alt alta gelecek şekilde dikkatli toplanmalıdır.
2) Semt Pazarları ve Market Fiyatları
Genellikle teorik fiyatlar diye adlandırılabilecek bu sorularda biber, domates, patlıcan, salatalık gibi temel sebzelerin kilogram fiyatları üzerinden örnekler verilir. Bu sayede öğrenciler hem dört işlem becerilerini pekiştirir hem de gerçek hayatta alışveriş yaparken ihtiyaç duyacakları matematiksel pratikleri kazanır.
3) Para Üstü Mantığı
Bir ödeme esnasında kasaya yatırılan tutar, alınan malın toplam tutarından büyük veya eşit olmalıdır. Eğer yatırılan miktar fazlaysa aradaki fark, kişinin para üstüdür. Alınan ürünlerin tam fiyatı hesaplandıktan sonra, ödenen paradan bu fiyat düşülür.
4) Yaklaşık Değerler ve Yuvarlama
Günlük hayatta virgulden sonra iki basamak kullanılmakla birlikte, bazen kuruş (0,01 TL) üzerinden de yuvarlama söz konusu olabilir. Örneğin, 47,1 TL’nin kuruşa çevrilmiş hali 47,10 TL olabilir. Soruda ek bir yuvarlama bilgisi verilmediği için doğrudan matematiksel sonuç (7,9 TL) kabul edilir.
5) Konuyu Pekiştirmek İçin Ek Örnek
- Örneğin, 1 kg domates 7 TL yerine 7,25 TL olmuş olsaydı ve siz 1,6 kg alsaydınız, çarpma sonucunuz 1,6 \times 7,25 = 11,60 TL gibi bir değer çıkaracaktı. Diğer ürünlerin de fiyatı değiştirilince toplam ödeme tutarı ve para üstü buna göre güncellenirdi.
Bu tür sorular, bir yandan dört işlem alıştırmaları yapmanıza, diğer yandan gerçek hayatta market veya pazar alışverişi yaparken hızlı ve doğru hesaplama becerisi edinmenize yardımcı olur.
Kısa Özet
-
2 kg biber (kişi başına fiyatı 11,5 TL) => 2 × 11,5 = 23 TL
-
1,6 kg domates (kişi başına fiyatı 7 TL) => 1,6 × 7 = 11,2 TL
-
Bu ikisinin toplamı 34,2 TL’dir.
-
3 kg patlıcan (8,5 TL/kg) => 3 × 8,5 = 25,5 TL
-
2,7 kg salatalık (8 TL/kg) => 2,7 × 8 = 21,6 TL
-
Bu ikisinin toplamı 47,1 TL tutar.
-
Kasa ödemesi olarak 55 TL verildiğinde geri alınacak para üstü 7,9 TL olur.
Bu şekilde ondalık sayılarla çarpma, toplama ve para üstü gibi konuları içeren günlük hayata uyarlanmış problemleri çözebilirsiniz.