Soruyu Çözümleme:
Elimizde iki fonksiyon ve bunlar arasındaki ilişkiler var:
- g(x) = 2x - 7
- f(g(x)) = g(x^2) + kx^2
Ayrıca f'(1) = 4 olduğu verilmiş. Biz k değerini arıyoruz.
Adım 1: f'(x) fonksiyonunun türevini alma
Soruda verilen kompozit fonksiyonun türevini bulacağız.
İlk olarak, f(g(x)) olduğu için, türev alma işleminde zincir kuralı (chain rule) uygulanır:
Bu eşitlikte:
- g'(x), g(x) = 2x - 7 olduğundan g'(x) = 2 bulunur.
- \frac{d}{dx}(x^2) = 2x türevdir.
Bu ifadeleri yerine yazalım:
Adım 2: \mathbf{g'(x^2)} içinde türev
Burada g(x^2)'nin türevini düşünmek gerekir:
Adım 3: f'(1) Hesabı
Soruda f'(1) = 4 olduğu verilmiş. Bu 1 değerini uygun yerlere yazarak sonucu bulabiliriz. Öncelikle g(x) fonksiyonunun ve türevlerinin doğru şekilde yerine konulması gerekiyor.
x=1 için:
- g(1) = 2(1) - 7 = -5
- g'(1) = 2
Eşitliği tekrar yazıyoruz:
Yerine yazdığımızda:
f'(-5) = 4 olduğu verilmiş! Bu durumda:
Sonuç:
Doğru cevap: A) 2
@username
k bir gerçek sayı olmak üzere, gerçek sayılar kümesi üzerinde tanımlı ve türevlenebilir f ve g fonksiyonları için g(x) = 2x − 7, (fog)(x) = g(x²) + kx² eşitlikleri ve f′(1) = 4 verildiğine göre k kaçtır?
Cevap:
Aşağıdaki adımları izleyerek k değerini bulabiliriz.
Adım 1 – Verilen Eşitliklerin İncelenmesi
- g(x) = 2x − 7
- (fog)(x) = f(g(x)) = g(x²) + kx²
Burada (fog)(x) = f(g(x)) tanımlamasına göre:
Öte yandan g(x²) fonksiyonunu hesaplayalım:
Dolayısıyla:
Adım 2 – f Fonksiyonunu Yalnız Bırakmak
f(g(x)) = (2 + k)x^2 - 7 ifadesinde, içteki değişken g(x) = 2x - 7 olsun. O hâlde eğer y = g(x) = 2x - 7, buradan x = \frac{y + 7}{2} elde edilir.
Bu durumda,
Böylece f(y) fonksiyonu y cinsinden şu şekildedir:
Adım 3 – f(y) Fonksiyonunun Basitleştirilmesi
[
\left(\frac{y+7}{2}\right)^2 = \frac{(y+7)^2}{4}
]
O hâlde:
[
f(y) = (2 + k),\frac{(y+7)^2}{4} - 7 = \frac{(2 + k)}{4},(y+7)^2 - 7
]
Adım 4 – f′(y) Türevini Bulma
f(y)’nin türevini y’ye göre alalım:
[
f’(y)
= \frac{(2 + k)}{4} \cdot 2(y+7)
= \frac{(2 + k)}{2} ,(y+7)
]
Adım 5 – f′(1) Değerini Kullanma
Soruda f′(1) = 4 olduğu verilmiştir. Dolayısıyla:
[
f’(1) = \frac{(2 + k)}{2} ,(1+7) = \frac{(2 + k)}{2} \cdot 8 = 4(2 + k)
]
Bu ifadenin 4’e eşit olması gerekir:
[
4(2 + k) = 4
]
Her iki tarafı 4’e bölerek:
[
2 + k = 1
]
Buradan:
[
k = -1
]
Hesaplama Özeti Tablosu
Adım | İşlem | Sonuç |
---|---|---|
1. Veriler ve Tanım | g(x) = 2x − 7, f(g(x)) = g(x²) + kx² | f(g(x)) = (2 + k)x² − 7 |
2. f(g(x))’i y = g(x) değişkenine çevirme | y = 2x − 7 ⇒ x = (y+7)/2 | f(y) = (2 + k)((y+7)/2)² − 7 |
3. f(y) Fonksiyonunu Düzenleme | (y+7)²/4 çarpimlarını düzenleme | f(y) = (2+k)/4 (y+7)² - 7 |
4. Türev Alma | f’(y) = (2+k)/2 (y+7) | f’(1) = 4(2 + k) |
5. f’(1) = 4 Şartını Sağlama | 4(2 + k) = 4 ⇒ 2 + k = 1 | k = -1 |
Sonuç ve Kısa Özet
Yukarıdaki işlemler sonunda k = -1 bulunur. Dolayısıyla sorunun doğru cevabı -1’dir.
@username