Soru:
Yandaki daire grafiğinde bir mağazada beş günde satılan A, B ve C marka gömleklerin satış dağılımları verilmiştir. Grafikte A diliminin 150°, B diliminin 135°, C diliminin ise 75° olduğu görülmektedir. Buna göre daire grafiğinin sütun grafiği şeklindeki temsili aşağıdakilerden hangisi olabilir?
Çözüm Aşamaları:
-
Daire Grafiğindeki Oranları Belirleme
- Daire grafiğinde toplam açı 360°’dir.
- A markası: 150°
- B markası: 135°
- C markası: 75°
- Toplam: 150° + 135° + 75° = 360°
-
Açıları Rasyo (Oran) Olarak İfade Etme
- A : B : C = 150 : 135 : 75
- Bu oran basitleştirildiğinde hepsini 15’e bölebiliriz:
150 ÷ 15 = 10, 135 ÷ 15 = 9, 75 ÷ 15 = 5 - Yani A : B : C = 10 : 9 : 5 şeklindedir.
-
Oranların Sütun Grafiğine Yansıması
- A’nın değeri, C’nin değerinin 2 katı (çünkü 10:5 = 2) olmalıdır.
- B de C’den daha büyük (9:5’ten ötürü yaklaşık 1,8 katı) olmalı fakat A’dan biraz küçük (A:B = 10:9).
-
Seçenekleri İnceleme
- (A) Seçeneğinde A:C oranı 80:20 ≈ 4 çıkıyor (2 yerine 4 → Uymuyor).
- (B) Seçeneğinde A:C oranı 30:18 ≈ 1,67 (2 yerine 1,67 → Uymuyor).
- (C) Seçeneğinde A:C oranı 40:10 = 4 (2 yerine 4 → Uymuyor).
- (D) Seçeneğinde A:C oranı 60:30 = 2 (tam olarak 2’yı veriyor). B değeri de A ile C arasında olup A’dan küçük, C’den büyük bir sütun yüksekliğinde gösteriliyor.
Bu incelemeye göre, A’nın C’den tam iki kat büyük gösterildiği tek sütun grafiği (D) seçeneğidir. Grafik (D), A’nın en yüksek, B’nin ikinci ve C’nin en düşük olduğu, ayrıca A:C = 2:1 ilişkisini tam yansıtan seçenektir.
Özet Tablo
| Özellik | Değer / Oran |
|---|---|
| Toplam Açı | 360° |
| A Markası Açı | 150° |
| B Markası Açı | 135° |
| C Markası Açı | 75° |
| A : B : C | 10 : 9 : 5 |
| Uygun Sütun Grafiği (Seçenek) | (D) Seçeneği |
Cevap: Grafik (D) daire grafiğinin sütun grafiği biçimindeki doğru temsili olabilir.