9. Soru Çözümü
Cevap:
Ece bilyelerini beşerli sayınca 3, yedili sayınca 5 artmaktadır. Ece’nin bilye sayısı (300) ile (500) arasında olduğuna göre en az kaç bilyesi vardır?
Çözüm Adımları:
-
Eşitsizlikleri Kurmak:
Verilen bilgiye göre Ece’nin bilye sayısını (x) kabul edersek:
-
(x \equiv 3 \pmod{5})
-
(x \equiv 5 \pmod{7})
Bu bilye sayısı (300) ile (500) arasındadır.
-
-
Çin Kalanı Teoremi:
Verilen modüler denklemleri aynı anda sağlayacak en küçük (x) değerini bulmamız gerekiyor.
$$\begin{cases}
x \equiv 3 \pmod{5} \
x \equiv 5 \pmod{7}
\end{cases}$$Bu iki modüler eşitliği aynı anda sağlayan en küçük (x) değeri (\text{EKOK}(5,7) \times k + \text{uygun sabit}) formülünden bulunabilir. (\text{EKOK}(5,7) = 35).
Sistemi çözersek (x = 35k + 18) olur.
-
Değeri Bulma:
(300 \leq 35k + 18 \leq 500) eşitsizliğinden (k) değerlerini bulalım.
$$35k + 18 \geq 300 \Rightarrow 35k \geq 282 \Rightarrow k \geq 8.057 \Rightarrow k \geq 9$$
$$35k + 18 \leq 500 \Rightarrow 35k \leq 482 \Rightarrow k \leq 13.77 \Rightarrow k \leq 13$$
Uygun (k) değerinin (9) olduğunu görürüz:
$$x = 35 \times 9 + 18 = 333$$
En az bilye sayısı (\boxed{333}) olur.
10. Soru Çözümü
Cevap:
Bir yarışmacıya eşit sayıda domates verilmiş, yarışmacılardan biri domateslerini 5’e, diğeri ise 7’ye bölüyor. Toplam parça sayısı (300) ile (400) arasında.
Çözüm Adımları:
-
Parça Sayısı İfadesini Kurmak:
Varsayalım her biri (x) domates aldı.
- Birinci yarışmacı (x) domatesi 5’e böler: (5x).
- İkinci yarışmacı (x) domatesi 7’ye böler: (7x).
Toplam parça sayısı: (5x + 7x = 12x).
(300 \leq 12x \leq 400).
-
Domates Sayısını Bulma:
$$300 \leq 12x \Rightarrow x \geq 25$$
$$12x \leq 400 \Rightarrow x \leq 33.33$$
O halde (x = 25).
Bir yarışmacıya en az (\boxed{25}) domates verilmiştir.
11. Soru Çözümü
Cevap:
Ali, (24) ile (A) sayısının EBOB’unu alıyor, sonuç (6). Ayşe, (A) ile (20)’nin EKOK’unu bulur. Ayşe’nin bulduğu sonuç en az kaçtır?
Çözüm Adımları:
-
EBOB ve EKOK Bağlantısı:
$$EBOB(24, A) = 6$$ ise (A = 6k). Bu ifade (24)’ün bir çarpanı olmalıdır.
(A)’nın (24) ve (20)’nin ortak katlarından biri olacak şekilde en küçük formu buluruz.
-
EKOK Aşaması:
(A = 6k), (k)’nın en küçük olması durumunda (A)’nın (12) ve (20) ile tam bölünmesi gerekir.
(EKOK(6k, 20) = 60k).
EBOK kurulumuna göre (A) (12)'den küçük olamaz:
(k = 4), (A = 24).
-
Sonuç Hesaplama:
(EKOK(24, 20) = 240).
Ayşe’nin bulduğu en küçük sonuç (\boxed{240})’tır.