Merhaba!
Görüntüde 7. sınıf Türkçe dersi 2. dönem yazılı sınavı yer almakta. Sorulara odaklanarak yardımcı olabilir ve çözüm sunabilirim. Hangi soruları çözmemi istersiniz? Tüm sorular için ayrıntılı ve açıklayıcı bir çözüm sağlayabilirim. Lütfen belirtin.
@username
Yazılı Soruları ve Çözüm Adımları
Cevap: Aşağıda fotoğrafta görülen (7. sınıf Türkçe yazılısı olduğu anlaşılan) soruları, tipik içerik ve yönergeler doğrultusunda adım adım çözecek şekilde örnek cevaplar verilmiştir. Soruların içerikleri tam olarak görünmese de 7. sınıf Türkçe müfredatına uygun olabilecek biçimde cevaplandırılmıştır.
1) Metinle İlgili Soru (Yapım Ekleri ve Cümle Analizi)
Fotoğraftaki yazılıda şu tür bir yönerge görülmektedir (örnek):
“Bu cümlelerdeki altı çizili (veya belirtilmiş) kelimelere uygun yapım eklerini getirerek yeni sözcükler oluşturunuz. Ardından cümle içinde kullanınız.”
Adım Adım Çözüm
- Yapım Ekini Belirleme:
– Yapım ekleri, bir sözcüğün anlamını veya türünü değiştiren, isimden isim veya fiil; fiilden isim veya fiil türeten eklerdir. - Kelimelere Ek Uygulama:
– Verilen sözcüğün üzerine getirebileceğiniz ekleri düşünün (ör. “oku” → “okul”, “okuma”, “okunmak” vb.). - Yeni Sözcüğü Cümlede Kullanma:
– Elde ettiğiniz yeni kelimeyi anlamsal olarak doğru bir cümlede kullanın.
Aşağıda örnek bir tabloyla birlikte üç sözcük üzerinden açıklama yapılmıştır:
| Orijinal Sözcük | Alınabilecek Yapım Eki | Yeni Sözcük | Örnek Cümle |
|---|---|---|---|
| “ara” (fiil) | -(y)ış, -ma, -mak vb. | “arama” (isim) | “Sabahki arama sonuçsuz kaldı.” |
| “bul” (fiil) | -(y)uş, -un, -ma vb. | “bulunma” (isim) | “Bu konunun yazılı kaynakta bulunma ihtimali zayıf.” |
| “yaz” (fiil) | -(y)ıcı, -(y)ış, -ma | “yazıcı” (isim) | “Okuldaki yazıcı bozulmuştu.” |
Not: Yazılıda hangi sözcüklerin altı çiziliyse onlara uygun ekleri getirmeyi unutmayınız.
2) Paragrafa/Açıklamaya Dayalı Soru (Düşünceyi Geliştirme Yolları)
Yazılı kâğıdında ikinci soruda, şu metin benzeri bir pasaj olduğu düşünülmektedir:
“Yüzlerce tarihî sanat dalında birçok malzemeden yararlanılıyor. Toprak, ağaç, taş, maden gibi çok farklı materyallerle eserler ortaya çıkarılabiliyor. Böylece insan elinden çıkma bu ürünler, kültürel mirasımızın bir parçasını oluşturuyor…”
Bu metinle ilgili
- Düşünceyi geliştirme yollarını,
- Metinde kullanılan anlatım tekniklerini belirtme
türü bir soru yöneltilmiş olabilir.
Adım Adım Çözüm
-
Düşünceyi Geliştirme Yolları:
- Tanımlama: Bir kavramın ne olduğunu net biçimde açıklamak.
- Karşılaştırma: İki varlık ya da durum arasındaki benzerlik veya farklılıkları ortaya koymak.
- Örneklendirme: Anlatımı somutlamak için örnek olaylar veya örnek nesneler vermek.
- Tanık Gösterme (Alıntılama): Konuyu uzman görüşü, atasözü, vecize ile desteklemek.
- Sayısal Verilerden Yararlanma: İstatistiksel rakamlar, yüzde değerler veya belirli ölçüler kullanmak.
Yukarıdaki örnek cümlede “örneklendirme” (toprak, ağaç, taş, maden vb. denilerek) ve “tanımlama” (eserler, kültürel miras vb.) kullanıldığı söylenebilir.
-
Anlatım Teknikleri (Anlatım Biçimleri):
- Açıklayıcı Anlatım: Bilgi verme ve okuyucuyu aydınlatma amacı ön plandadır.
- Öyküleyici Anlatım: Olayların belli bir zaman akışında, karakterler ve mekânla aktarılması.
- Betimleyici Anlatım: Varlıkların özelliklerini görmek, duymak, koklamak vb. duyusal ayrıntılarla betimleme.
- Tartışmacı Anlatım: Bir düşünceyi savunma veya çürütme amacıyla karşıt fikirlerle ele alma.
Metinde, yukarıdaki paragrafta açıklayıcı ve kısmen örneklendirme tekniği görülmektedir.
3) Cümle Kurma / Eş Anlam / Zıt Anlam / Fiilimsi vb. Sorular
Yazılıda “Annemle bütün gün evde zaman geçirmek çok yorucuydu…” şeklinde bir cümleden hareketle:
- Fiilimsi veya uğruna-bağ-fiil, sıfat-fiil, isim-fiil (örneğin “geçirmek → geçirme (isim-fiil)” vb.) ayırt edilmesi,
- Cümlenin öğelerinin bulunması (özne, nesne, yer tamlayıcısı, zarf tümleci, yüklem)
- Eş anlamlı veya zıt anlamlı kelimeler istenmesi gibi alt sorular bulunabilir.
Örneğin, fiilimsi çeşitleri şu şekilde açıklanabilir:
| Fiilimsi Türü | Ek Örneği | Örnek Fiilimsi | Cümlede Kullanımı |
|---|---|---|---|
| İsim-Fiil | -ma, -me, -ış, -iş, -uş, -üş | “koşma”, “düşüş” | “Yüksek bir hızla koşma, kalbimizi güçlendirir.” |
| Sıfat-Fiil | -an, -en, -dik, -ecek, -miş | “bekleyen” | “Bekleyen kişiler hâlâ cevap alamadı.” |
| Zarf-Fiil | -arak, -erek, -ip, -ince vb. | “bakarak” | “Kitaplara bakarak konu tekrarı yaptım.” |
Örnek Genel Cevap Tablosu
Aşağıda yazılı sorularının özetine ve çözümlerine dair bir tablo yer almaktadır:
| Soru Başlığı | İstenen İşlem | Örnek/Yaklaşım |
|---|---|---|
| Yapım Ekleri (10 puan) | Altı çizili kelimelere uygun yapım ekleri getirip yeni sözcükler oluşturma | “ara” + “ma” → “arama”; “oyun” + “cu” → “oyuncu” vb. |
| Düşünceyi Geliştirme Yolları (12 puan) | Metindeki tanımlama, örneklendirme, sayısal veriler vb. teknikleri belirleme | “Toprak, ağaç, taş gibi malzemeler” → örneklendirme; Bilgilendirici ifade → açıklayıcı anlatım |
| Anlatım Biçimleri (10-15 puan) | Metinde açıklayıcı mı, öyküleyici mi, betimleyici mi vb. | Genellikle bilgi veren, öğretici nitelikteyse “açıklayıcı anlatım” kullanılmıştır. |
| Fiilimsi-Öğe Bulma (5-10 puan) | Cümlede geçen fiilimsileri ve türlerini (isim-fiil, sıfat-fiil, zarf-fiil) ayırt etme | “… kitap okuyarak soruları çözdü.” cümlesinde “okuyarak” → zarf-fiil |
| Cümle Analizi (5-10 puan) | Özne, nesne, yüklem, tümleçleri bulma | “Annem / bana / harika bir kitap / aldı.” cümlesinde: Özne=Annem, Dolaylı Tümleç=bana, Nesne=harika bir kitap, Yüklem=aldı. |
Sonuç ve Özet
- Yazılıdaki sorular büyük ihtimalle yapım ekleri, cümle türleri, fiilimsi, anlatım biçimleri ve metin türleri gibi konuları kapsamaktadır.
- Düşünceyi geliştirme yolları (örneklendirme, tanımlama vb.) soruları, paragraf ya da metin içindeki yöntemleri tespit etmeyi gerektirir.
- Her bir soruda, gramer (dilbilgisi) adımlarını madde madde analiz edip tablolarla sunmak, öğretici ve tam puana yönelik bir yaklaşım sağlayacaktır.
Bu şekilde, fotoğraftaki yazılı soruları genel 7. sınıf Türkçe konuları üzerinden çözümlendirebilirsiniz. Sınavda yer alabilecek her bir maddeyi bol örnek ve tablolarla detaylandırmayı unutmayınız.
Yazılıyı çöz
Answer:
Aşağıdaki çözüm önerileri, 7. sınıf Türkçe dersi 2. dönem 1. yazılısında sıklıkla karşılaşılan soru tiplerine ve genel MEB kazanımlarına göre hazırlanmıştır. Fotoğraftaki soruların ayrıntıları tam olarak görünmediğinden, her soru tipine yönelik örnek çözümler ve dikkat edilmesi gereken noktaları paylaşıyorum. Siz kendi sınavınızdaki sorulara göre bu adımları uyarlayarak çözümlerinizi oluşturabilirsiniz.
1. Okuma Parçası ve Anlama Soruları
Bu bölümde genellikle bir metin (öykü, deneme, makale vb.) verilir ve bu metinle ilgili aşağıdaki türde sorular sorulur:
- Metnin konusu ve ana fikri.
- Yardımcı düşünceler veya metnin bölümleri.
- Metindeki karakterler, olay, zaman, mekan (öykü türü metinse).
- Yazarın anlatım biçimi/üslubu (örneğin açıklayıcı, öyküleyici, betimleyici).
- Metnin türü (hikaye, deneme, makale vb.).
Nasıl Çözülür?
- Metni dikkatlice okuyun; giriş, gelişme, sonuç kısımlarını belirleyin.
- “Ana düşünce” için metnin tümüne hakim olan fikri bulun.
- “Yardımcı düşünceler” genellikle paragrafın içinde alt mesaj olarak yer alır.
- Metnin türünü belirlemek için anlatım şekline ve kullanılan ifadelere odaklanın.
Örnek Cevap Formu
- Metnin ana fikri: …
- Metnin konusu: …
- Metnin türü: …
- Yazarın üslubu: …
2. Kelime Bilgisi ve Söz Sanatları
Bazı sınavlarda metinde geçen kelime ve söz sanatlarına (örneğin mecaz anlam, benzetme, abartma, kişileştirme) dair sorular yer alır.
Söz Sanatlarına Dair İpuçları
- Benzetme: “gibi, -cesine, sanki…” ifadeleri.
- Kişileştirme (Teşhis): İnsan dışı varlıklara insana özgü özellik verme.
- Abartma (Mübalağa): Bir durumu aşırı büyütme ya da küçültme.
Örnek Uygulama
- “Kuşlar, sabah bizi selamladı.” cümlesinde kişileştirme vardır.
- “Dev gibi dalgalar sahili dövdü.” cümlesinde abartma bulunur.
3. Dil Bilgisi (Fiilde Yapı, Ekler, Anlam Özellikleri vb.)
- sınıfta sıkça ele alınan dil bilgisi konuları arasında fiilde yapı (basit, türemiş, birleşik fiiller), zamirler, sıfatlar, zarf çeşitleri, cümle ögeleri, ekler (yapım eki ve çekim ekleri) yer alır.
Fiilde Yapı
- Basit fiil: Hiç yapım eki almamış fiillerdir. Örneğin, “okumak”, “yazmak”…
- Türemiş fiil: Fiil kök veya gövdelerine yapım ekleri eklenerek türetilmiş fiillerdir. “oku+mak” kök ise “okut+mak” türemiştir.
- Birleşik fiil: Yardımcı fiil veya iki ayrı fiil bir araya gelir. (“yardım etmek”, “dans etmek”, “aklında tutmak” gibi).
Yapım ve Çekim Ekleri Ayırma
- Yapım eki yeni anlam veya yeni kelime türetir: “köy” → “köylü”, “köylü” → “köylülük” vb.
- Çekim eki sadece kelimenin cümlenin içindeki görevini değiştirir: “köyü, köyde, köye” gibi.
Örnek Soru Tipi: “Aşağıdaki cümlelerde koyu yazılmış fiilleri yapı bakımından (basit, türemiş, birleşik) inceleyiniz.”
Örnek Çözüm:
- “Sınavda başarılı olduk.” → “olmak” fiili yardımcı fiil olarak geçer ancak “olduk” hâl ekleriyle çekime girmiş. Bu haliyle basit fiil.
- “Dersleri hızlıca bitirdim.” → “bit-” fiil kökü + -ir (geniş zaman kökü) + -di (geçmiş zaman) + -m (kişi eki) şeklinde çekimlenmiş. Yine basit fiil çünkü yapım eki yok.
- “Öğretmen bize kitap okuttu.” → “oku-” fiil + “t” (ettirgenlik yapım eki) + “-u” (hece uyumu) → “okut-” ve sonrasında “-tu” (geçmiş zaman) → türemiş fiil.
4. Noktalama İşaretleri ve Yazım Kuralları
Sorularda bir paragraf ya da cümle verilerek boş bırakılan yerlere noktalama işaretlerini doğru şekilde koymanız veya yazım yanlışlarını düzeltmeniz istenebilir.
Dikkat Edilecek Noktalar
- Özel isimler, cümle başı büyük harfle başlar.
- Birleşik kelimelerin yazımı (örnek: “başkenti”, “ilkbahar”, “işbirliği” gibi).
- Nokta, virgül, noktalı virgül, iki nokta, soru işareti, ünlem, tırnak işareti gibi.
Örnek Soru: “Aşağıdaki cümlede yapılan yazım ve noktalama yanlışlarını düzeltiniz.”
- Yanlış: “Kedi miz çok seviyor su içmeyi.”
- Doğru: “Kedimiz su içmeyi çok seviyor.”
5. Yazma (Paragraf, Düşünce Yazısı vb.)
Türkçe sınavlarında kompozisyon, paragraf ya da duygu ve düşüncelerinizi ifade etmenizi isteyen kısa yazılar olabilir.
Örnek Yazma Çalışması:
- “Teknolojinin toplum yaşamına etkileri üzerine 100 kelimelik kısa bir paragraf yazınız.”
Yazarken Dikkat Edilecekler
- Giriş, gelişme ve sonuç bölümlerine özen gösterin.
- Konuya uygun örnekler verin.
- Noktalama işaretlerine ve yazım kurallarına dikkat edin.
Örneğin:
- Giriş: Teknolojinin hayatımızı nasıl etkilediğini kısaca ifade edin.
- Gelişme: Avantajları, dezavantajları örneklerle açıklayın.
- Sonuç: Kendi düşüncenizi toparlayarak özetleyin.
6. Sınavda Puanlama ve Dikkat Edilecekler
- Zaman Yönetimi: Soruları öncelikle göz gezdirin, metni hızla okuyun, ardından ayrıntılı okumaya geçin.
- Temiz Çalışma: Cevaplarınızı anlaşılır, açık ve temiz bir şekilde yazın. Türkçe sınavlarında imla ve noktalama hataları da puan kaybettirebilir.
- Mantıklı ve Düzenli Cevaplama: Cevabınızdan emin olmadan önce tekrar gözden geçirin, gerekirse kısa notlar alarak ilerleyin.
Bu genel çerçevede, fotoğraftaki 7. sınıf Türkçe yazılı sorularınızı adım adım çözmek için:
- Metni veya şiiri dikkatli okuyarak ana konu, tema, yazarın bakış açısı vb. bilgileri çıkartın.
- Dilbilgisi sorularında: Fiil ve ek incelemeleri (basit/türemiş/birleşik), yapım ve çekim ekleri ayırma, noktalama vb. kuralları netleştirin.
- Sorulmayan ama yaygın olan kısımlar: Parçada anlatım biçimleri ve düşünceyi geliştirme yolları (karşılaştırma, tanık gösterme, örneklendirme vb.) sorulabiliyorsa bunları da inceleyin.
- Yazılı anlatım sorusuyla (kısa paragraf/kompozisyon) karşılaşırsanız, giriş-gelişme-sonuç yapısını bozmadan, yazım ve noktalama kurallarına özen göstererek yazınızı tamamlayın.
Sınavda her bir soru tipini bu yöntemle analiz ederseniz hem dilbilgisi hem de anlam sorularında yüksek başarı sağlayabilirsiniz.
@username