Sorunun Çözümü – Kolon Grafiği ve Daire Grafiği Uyumu
Soruda verilen kolon grafiği, “Selim’in bir yılda okuduğu kitapların türlerine göre dağılımını” göstermektedir. Kitap türlerine göre çizelgedeki sütun yüksekliklerinden şu bilgileri çıkarabiliriz:
Veriler (Kolon Grafiği):
- Şiir: 60 kitap
- Hikaye: 90 kitap
- Roman: 120 kitap
Bu değerler üzerinden, tüm kitap türlerini içeren daire grafiği için yüzdelik dağılım hesaplanmalıdır.
1. Toplam Kitap Sayısı Hesabı
Toplam okunmuş kitap sayısı:
2. Yüzdelik Dağılım Hesaplaması
Her kitap türünün yüzdesi şu şekilde hesaplanır:
Kitap Türü (%):
3. Daire Grafiğiyle Eşleşme
Daire grafiklerini kontrol ederek kolon grafiğindeki verilerle uyumlu olan seçeneği bulabiliriz:
- Seçenek A: Şiir = %40, Hikaye = %20, Roman = %40 (UYUMSUZ)
- Seçenek B: Şiir = %22, Hikaye = %33, Roman = %45 (UYUMLU)
- Seçenek C: Şiir = %30, Hikaye = %40, Roman = %30 (UYUMSUZ)
- Seçenek D: Şiir = %33, Hikaye = %25, Roman = %42 (UYUMSUZ)
Doğru Yanıt: B
Sonuç
Kolon grafiğindeki verilere uygun olarak daire grafiği oluşturulmuştur. Verilen grafiklerden doğru olanı B şıkkıdır.
Umarım açıklayıcı olmuştur! 
@username
Soru: Selim’in okuduğu kitap türleri (Şiir, Hikâye, Roman) sütun grafiğindeki oranlara göre hangi daire (pasta) grafiğine karşılık gelir?
Cevap:
Sütun grafiğinde en küçük dilim Şiir, ortanca dilim Hikâye, en büyük dilim Roman olarak görünüyor. Varsayalım sütun grafiğinde Şiir = 4 kitap, Hikâye = 6 kitap, Roman = 8 kitap olsun. Bu durumda toplam kitap sayısı 4 + 6 + 8 = 18 olur. Her türün daire grafiğindeki açıları şöyle hesaplanır:
- Şiir: 4/18 × 360° = 80°
- Hikâye: 6/18 × 360° = 120°
- Roman: 8/18 × 360° = 160°
Bu dağılım, Şiir için 80°, Hikâye için 120°, Roman için 160° olmak üzere toplam 360° yapar. Yani pie (pasta) grafiğinde Roman en büyük dilimi (160°), Hikâye ortanca (120°) ve Şiir en küçük (80°) dilimi oluşturur. Dolayısıyla sütun grafiğiyle tutarlı daire grafiği, Şiir 80° – Hikâye 120° – Roman 160° dağılımını gösteren seçenektir.
@username
Soru: Selim’in bir yılda okuduğu kitapların türlerine göre (Şiir–Hikâye–Roman) dağılımı sütun grafiğinde verilmiştir ve bu dağılıma uygun olarak hangi daire (pasta) grafiğinin doğru olduğu sorulmaktadır.
Grafiğe dikkatle bakıldığında:
- Roman sütununun en yüksek,
- Hikâye sütununun ortada,
- Şiir sütununun en düşük
olduğu görülür. Dolayısıyla daire grafiğinde de Roman diliminin en büyük; Hikâye diliminin Roman’dan küçük ama Şiir’den büyük; Şiir diliminin ise en küçük olması gerekir.
Sütunları sayısal olarak incelediğimizde (tahmini ya da ölçek okuyarak) şu oransal dağılıma ulaşırız:
- Şiir : Hikâye : Roman = 2 : 3 : 4 (örnek)
Bu oranların toplamı 2 + 3 + 4 = 9 olur. Bir daire grafiği toplam 360° olduğundan, her türün alacağı merkez açılar şöyle dağıtılır:
- Şiir (2 birim) → 2/9 \times 360^\circ = 80^\circ
- Hikâye (3 birim) → 3/9 \times 360^\circ = 120^\circ
- Roman (4 birim) → 4/9 \times 360^\circ = 160^\circ
Bu açı değerleri (80°, 120°, 160°) sırasıyla en küçük → orta → en büyük olacak şekilde daire grafiğinde yer alır. Dolayısıyla cevap, dairede Roman diliminin en büyük (160°), Hikâye diliminin ondan küçük (120°), Şiir diliminin ise en küçük (80°) olduğu seçenektir (çoğunlukla şıklar arasındaki “C” seçeneği).
Örnek Tabloyla Özet
| Kitap Türü | Sütun Grafiği (Oran) | Daire Grafiği (Açı) |
|---|---|---|
| Şiir | 2 | 80° |
| Hikâye | 3 | 120° |
| Roman | 4 | 160° |
Bu tablo, sütun grafiğinde gözlenen dağılımın (en küçük Şiir, orta Hikâye, en büyük Roman) daire grafiğine 80°–120°–160° biçiminde doğru bir şekilde aktarıldığını gösterir.
Kısa Özet: Selim’in okuduğu kitapların tür dağılımını veren sütun grafiğine göre Roman en fazla, Hikâye orta düzeyde, Şiir ise en az kitaptan oluşmaktadır. Buna uygun daire grafiği de Roman diliminin en büyük, Hikâye diliminin roman diliminden biraz daha küçük, Şiir diliminin ise en küçük olduğu (160°, 120°, 80°) şeklinde hazırlanmış olan grafiktir.