Bu tür sorular genellikle oran problemleri ile doğru ve ters orantı konularını kapsar. Soruları tek tek çözerek ilerleyelim:
1. Soru: Bir ayakkabıcı 12 günde 16 çift ayakkabı yapıyorsa, 18 günde kaç çift ayakkabı yapar?
Bu bir doğru orantı problemidir çünkü gün sayısı arttıkça yapılan ayakkabı sayısı da artar.
Çözüm:
Oran tablosu oluşturabiliriz:
Gün Sayısı (x) | Ayakkabı Sayısı (y) |
---|---|
12 | 16 |
18 | ? (x) |
Şimdi doğru orantı formülünü kullanalım:
Her iki tarafı 18 ile çarpalım:
Cevap: 18 günde 24 çift ayakkabı yapar.
2. Soru: a + b = 48 ve a : b oranı 5 : 3 olduğuna göre b kaçtır?
Oran kullanarak değerleri bulunabiliriz. a ve b arasındaki oran 5:3 olduğundan, toplam bölümlere bakalım:
Her bir bölüm değeri:
a ve b değerlerini bulalım:
- a = 5 \cdot 6 = 30
- b = 3 \cdot 6 = 18
Cevap: b = 18.
3. Soru: Bir stokta 16 kişiye 12 gün yetecek kadar erzak var. Bu stok 4 gün kullanıldığında kalan kişiler erzağı kaç gün daha kullanabilir?
Öncelikle toplam kişi günü hesaplayalım:
4 gün erzak kullanıldıktan sonra kalan kişi günü hesaplayalım:
Kalan kişi günü:
Eğer kalan kişiler erzağı kullanacaksa, erzağın kaç gün yeteceğini bulalım:
Cevap: Kalan erzak, kalan kişilere 16 gün daha yeter.
4. Soru: Bisikletin ön dişlisi 5 kez döndüğünde arka dişli 7 kez dönüyor. Diş sayıları toplamı 84 olduğuna göre arka dişlide kaç diş vardır?
Ön dişli ve arka dişlinin oranı 5:7 olduğundan, diş sayıları 5x ve 7x şeklinde ifade edilebilir. Toplam diş sayısı:
Arka dişlideki diş sayısı:
Cevap: Arka dişlide 49 diş vardır.
5. Soru: x işçi bir işi 15 günde bitiriyor. Ayrıldığında kalan işçiler işi 18 günde bitiriyor. x kaçtır?
Bu iş oranı problemi ters orantıdır. İşçi sayısı azalınca iş bitirme süresi artar.
Orantıyı kurarak çözebiliriz. y \cdot t = x \cdot t işi temsil eder.
6. Soruların genel çözüm yöntemi için verilen seçeneklerin hangileri doğru?
Seçenek | Doğru mu? |
---|---|
I. 12 musluk bir havuzu 6 saatte doldurursa 8 musluk kaç saatte doldurur? | Doğru (Orantı Problemi) |
II. 12 TL’ye 6 defter alınmışsa bu para ile TL’ye kaç defter alınır? | Doğru (Orantı Problemi) |
III. 12 günde 6 dolap yapan biri 8 günde kaç dolap yapar? | Doğru (Orantı Problemi) |
IV. 16 işçi işi bitiriyorsa işçi az olduğunda kaç gün sürer? | Doğru (Orantı Problemi) |
Cevap: Hepsi doğru (D şıkkı).