Soru: Aşağıdaki bileşiği IUPAC sistemine göre adlandırınız (e seçeneği: CH₃–CH–CH–CH₃, üzerinde Br ve Cl sübstitüentleri).
Cevap:
Bu bileşiği adlandırmak için temel adımlar şöyledir:
-
En Uzun Karbon Zincirini Belirleme
Bu yapıda en uzun zincir 4 karbonlu olup “bütan” olarak adlandırılır. -
Sübstitüentleri Saptama
– Zincirdeki 2. ve 3. karbonlarda “bromo” (Br) ve “kloro” (Cl) sübstitüentleri bulunur.
– Hangisinin 2’de, hangisinin 3’te olduğu, en düşük numaraları Br ve Cl’e verecek şekilde (2,3 ya da 3,2) aynıdır. Ancak alfabetik öncelik (b < c) nedeniyle “bromo” alfabetik olarak ilk sırada geldiği için “bromo” 2. karbonu, “kloro” 3. karbonu alır. -
Numaralandırma ve İsimlendirme
– Numaralandırma: Sol uçtan başlayınca Br 2. karbonda, Cl 3. karbonda konumlanır.
– İsimde sübstitüentler alfabetik olarak sıralanır: bromo (Br), kloro (Cl). -
Nihai IUPAC Adı
Bileşiğin IUPAC adı:
2-bromo-3-klorobütan
Aşağıdaki tabloda adlandırma adımlarının özetini görebilirsiniz:
| Adım | Açıklama |
|---|---|
| 1. En uzun zincirin belirlenmesi | 4 karbonlu ana zincir: “bütan” |
| 2. Sübstitüentlerin tanımlanması | 2. C’de Br, 3. C’de Cl |
| 3. Numaralandırma kuralları | Alfabetik kural gereği bromo (2), kloro (3) |
| 4. Nihai IUPAC adı | 2-bromo-3-klorobütan |