Soru:
A, B ve C birbirinden farklı rakamlar olmak üzere, ABC üç basamaklı doğal sayısı 9 ile, AC iki basamaklı doğal sayısı 5 ile, CB iki basamaklı doğal sayısı 4 ile tam bölünmektedir. Buna göre, \frac{A + C}{B} oranı kaçtır?
Çözüm:
Soruda verilenleri dikkatle inceleyerek adım adım çözüm yapacağız:
Verilen Bilgiler:
- ABC üç basamaklı doğal sayı 9’a bölünebilir.
- AC iki basamaklı doğal sayı 5’e bölünebilir.
- CB iki basamaklı doğal sayı 4’e bölünebilir.
- A, B ve C birbirinden farklı rakamlardır.
Adım 1: ABC’nin 9 ile bölünebilme kuralı
Bir sayının 9 ile tam bölünebilmesi için rakamların toplamı (A + B + C) 9’un katı olmalıdır. Buna göre:
Adım 2: AC’nin 5 ile bölünebilme kuralı
Bir sayının 5 ile tam bölünebilmesi için son rakamı 0 veya 5 olmalıdır. AC iki basamaklı bir sayı olduğuna göre, C’nin değeri yalnızca 5 olabilir.
Sonuç: C = 5
Adım 3: CB’nin 4 ile bölünebilme kuralı
Bir sayının 4 ile bölünebilmesi için son iki basamağı 4’ün katı olmalıdır. CB iki basamaklı bir sayı olduğuna göre:
- C = 5 olduğundan, CB = 10 \times B + C = 10B + 5.
- Bu ifadenin 4’e tam bölünebilmesi için:
Bu eşitliği çözelim:
- 10 \equiv 2 \, (\text{mod} \, 4) olduğundan:
- 5 \equiv 1 \, (\text{mod} \, 4) olduğundan:
- 2B \equiv -1 \, (\text{mod} \, 4). Negatif mod yerine pozitif eşdeğeri düşünürsek:
- B için çözüm yapalım:
B'nin alabileceği rakamlar (0, 1, 2, …, 9). Bu sıradan B şu değerleri alır:
- B = 1, 5, 9
Ancak, C ve B birbirinden farklı rakamlar olmalı. C = 5 olduğundan, B = 1 veya 9 olabilir.
Adım 4: ABC’nin 9 ile bölünebilirliği
A, B ve C’nin toplamı 9’un katı olacak. Her bir durum için kontrol yapalım:
1. Durum: B = 1
- A + 1 + 5 = A + 6
- A + 6 9’un katı olmalı. Buradan:
Bu durumda:
- A = 3
- B = 1
- C = 5
ABC = 315 olur ve kontrol edelim:
- 315 / 9 = 35. (9’a tam bölünüyor)
CB = 15 olur ve:
- 15 / 4 = 3.75 (4’e tam bölünemiyor, bu durum elenir!)
2. Durum: B = 9
- A + 9 + 5 = A + 14
- A + 14 9’un katı olmalı. Buradan:
Bu durumda:
- A = 4
- B = 9
- C = 5
ABC = 495 olur ve kontrol yapalım:
- 495 / 9 = 55. (9’a tam bölünüyor)
CB = 95 olur ve:
- 95 / 4 = 23.75 (4’e tam bölünemez)
kerennip