Soru:
m
ve n
gerçek sayılar olmak üzere:
-
Denklem:
$$x^2 + 5x - m = 0$$
Çözüm kümesi: $${x_1, x_1 - 7}$$ -
Denklem:
$$x^2 + mx - 16 = 0$$
Çözüm kümesi: $${x_2, x_2 + n}$$
Buna göre n aşağıdakilerden hangisi olabilir?
Çözüm:
1. Denklem Çözüm Kümesinin Özelliklerinden Yararlanalım:
- Denklem:
$$x^2 + 5x - m = 0$$
Çözüm kümesi: $${x_1, x_1 - 7}$$
Denklemin kökleri toplamı ve çarpımı aşağıdaki şekilde bulunur:
-
Kökler toplamı = \frac{-b}{a} \implies \frac{-5}{1} = -5
Yani:
$$x_1 + (x_1 - 7) = -5$$$$2x_1 - 7 = -5$$
$$2x_1 = 2 \implies x_1 = 1$$ -
Kökler çarpımı = \frac{c}{a} \implies \frac{-m}{1} = -m
Yani:
$$x_1 \cdot (x_1 - 7) = -m$$$$1 \cdot (1 - 7) = -m$$
$$-6 = -m \implies m = 6$$
2. Denklem Çözüm Kümesinden Yararlanalım:
- Denklem:
$$x^2 + mx - 16 = 0$$
Çözüm kümesi: $${x_2, x_2 + n}$$
Denklemin kökleri toplamı ve çarpımı aşağıdaki şekilde bulunur:
-
Kökler toplamı = \frac{-b}{a} \implies \frac{-m}{1} = -m
$$x_2 + (x_2 + n) = -m$$
$$2x_2 + n = -m$$ -
Kökler çarpımı = \frac{c}{a} \implies \frac{-16}{1} = -16
$$x_2 \cdot (x_2 + n) = -16$$
$$x_2^2 + x_2n = -16$$
m Değerini Yerine Koyarak Çözelim:
- Denklemden bulunan $$m = 6$$ değerini yerine koyarsak:
-
Kökler toplamından:
$$2x_2 + n = -6$$ -
Kökler çarpımından:
$$x_2^2 + x_2n = -16$$
Elde edilen x_2 ve n ilişkilerini çözerek bulacağız.
Deneme Yöntemiyle Çözüm:
Bu tarz sorularda verilen seçenekleri deneyerek uygun $$n$$ değerini bulabiliriz.
-
Seçeneklerden (n = 8) değerini denersek:
Kökler toplamı:
$$2x_2 + 8 = -6 \implies 2x_2 = -14 \implies x_2 = -7$$Kökler çarpımı:
$$x_2^2 + x_2n = -16$$
$$(-7)^2 + (-7)(8) = -16$$
$$49 - 56 = -16$$
Sonuç doğru!
Cevap:
C) 8
@username
m ve n gerçek sayılar olmak üzere, aşağıdaki iki denklemin kökleri verilmiştir:
- x^2 + 5x - m = 0 denkleminin kökleri \{x_1,\; x_1 - 7\}
- x^2 + mx - 16 = 0 denkleminin kökleri \{x_2,\; x_2 + n\}
Soru: Buna göre, n aşağıdakilerden hangisi olabilir?
Cevap:
1) Birinci Denklemin ( x^2 + 5x - m = 0 ) Köklerinden m Değerini Bulma
Denklemin kökleri \{x_1, x_1 - 7\} olarak verildiğine göre, Viète bağıntıları kullanırız:
-
Köklerin Toplamı:
$$x_1 + (x_1 - 7) = -\frac{5}{1} = -5.$$
Dolayısıyla:
$$2x_1 - 7 = -5 \implies 2x_1 = 2 \implies x_1 = 1.$$ -
Köklerin Çarpımı:
$$x_1 \cdot (x_1 - 7) = \frac{-m}{1} = -m .$$
Bulduğumuz x_1 = 1 değerini yerine koyarsak:
$$1 \cdot (1 - 7) = 1 \cdot (-6) = -6.$$
Bu değer -m ye eşit olduğundan:
$$-6 = -m \implies m = 6.$$
Böylece, birinci denklemden m = 6 olarak bulunur.
2) İkinci Denklemin ( x^2 + m x - 16 = 0 ) Köklerinden n Değerini Bulma
Artık m = 6 değeriyle ikinci denklem:
$$x^2 + 6x - 16 = 0.$$
Bu denklemin kökleri \{x_2, x_2 + n\} olsun. Yeniden Viète bağıntılarını uygulayalım:
-
Köklerin Toplamı
$$x_2 + (x_2 + n) = -\frac{6}{1} = -6.$$
Yani:
$$2x_2 + n = -6 \quad\Longrightarrow\quad x_2 = \frac{-6 - n}{2}.$$ -
Köklerin Çarpımı
$$x_2 \cdot (x_2 + n) = \frac{-16}{1} = -16.$$
x_2 = \frac{-6 - n}{2} değerini bu eşitlikte yerine koyarsak:\left(\frac{-6 - n}{2}\right)\left(\frac{-6 - n}{2} + n\right) = -16.Daha düzenli şekilde hesaplamak için:
- x_2 = \frac{-6 - n}{2}
- x_2 + n = \frac{-6 - n}{2} + n
Ancak Viète bağıntılarını kolaylaştırmak için şu toplama-çarpma yaklaşımını kullanabiliriz:
x_2 \cdot (x_2 + n) = x_2^2 + n x_2.Burada
x_2^2 = \left(\frac{-6 - n}{2}\right)^2 = \frac{(-6 - n)^2}{4} = \frac{36 + 12n + n^2}{4},ve
n x_2 = n \cdot \frac{-6 - n}{2} = \frac{-6n - n^2}{2}.Bu ikisini topladığımızda,
x_2^2 + n x_2 = \frac{36 + 12n + n^2}{4} + \frac{-6n - n^2}{2} = \frac{36 + 12n + n^2}{4} + \frac{-12n - 2n^2}{4} = \frac{36 + 12n + n^2 - 12n - 2n^2}{4} = \frac{36 - n^2}{4}.Bu değerin -16 olması gerektiğinden:
\frac{36 - n^2}{4} = -16 \quad\Longrightarrow\quad 36 - n^2 = -64 \quad\Longrightarrow\quad -n^2 = -64 - 36 = -100 \quad\Longrightarrow\quad n^2 = 100.Dolayısıyla, n = \pm 10 değerlerini elde ederiz. Soru şıklarında yalnızca n = 10 seçeneği bulunduğundan, n değerinin 10 olması gerekir.
3) Şıkları Değerlendirme
Verilen seçenekler:
A) 2
B) 5
C) 8
D) 10
E) 12
Yukarıdaki analiz sonucunda n = 10 tek uygun değerdir.
Özet Tablo
Adım | İşlem | Sonuç |
---|---|---|
1. Denklem (1) | x^2 + 5x - m = 0 | Kökler: \{x_1,\;x_1-7\} |
Kök Toplamı | x_1 + (x_1-7) = -5 | x_1=1 |
Kök Çarpımı | x_1(x_1-7) = -m | 1\cdot(-6)=-6 \implies m=6 |
2. Denklem (2) | x^2 + (m)x - 16 = 0 | x^2 + 6x -16 = 0 |
Kök Toplamı | x_2 + (x_2 + n) = -6 | 2x_2 + n = -6 |
Kök Çarpımı | x_2 \cdot (x_2 + n) = -16 | n^2=100 \implies n= \pm 10 |
Sonuç | Seçeneklerde yalnızca 10 bulunduğu için n = 10 | Cevap: 10 |
Sonuç ve Kısa Özet
Birinci denklemden m = 6 bulunur. İkinci denklem x^2 + 6x - 16 = 0’ın kökleri \{x_2,\; x_2 + n\} ise Viète bağıntıları yardımıyla n = \pm 10 elde edilir. Soru seçeneklerinde yalnızca 10 olduğundan, doğru cevap 10 olur.