Sorunun Çözümü:
Verilen bilgiler ışığında problemi adım adım çözmeye başlayalım. Bu tip problemlerde dişli çarkların dönme sayısıyla diş sayısı arasında bir ters orantı vardır. Bu, şu anlama gelir:
Bir dişli çark daha az dönerse, daha fazla dişe sahiptir.
Şimdi sorunun verilerini biraz düzenleyelim:
Verilenler:
- A çarkı 12 tur dönerken,
- B çarkı 4 tur dönüyor,
- C çarkı 6 tur dönüyor,
- A, B ve C çarklarının toplam diş sayısı 1440’dır.
1. Orantıların Kurulması
Dişli çarkların dönüş sayıları, diş sayıları ile ters orantılıdır. Bu durumda şunu yazabiliriz:
- A’nın dönüşü: D_A = 12
- B’nin dönüşü: D_B = 4
- C’nin dönüşü: D_C = 6
Diş sayıları ile ters orantı tanımlandığına göre:
Buradan, herhangi bir eşitlik sabitine eşit olduğunu varsayabiliriz:
Yani:
Bu ifadeyi sadeleştirelim:
Her bir oranı ortak bir payda üzerinde yazalım:
Sonuç:
2. Diş Sayılarının Toplamı
A, B ve C çarklarının toplam diş sayısı verilmiş:
Elde ettiğimiz oranlara (1 : 3 : 2) göre her bir çarkın diş sayısını bulalım.
Bu durumda toplam oranlar:
Her bir oran birimi şu diş sayısını ifade eder:
3. Her Çarkın Diş Sayısını Bulma
Şimdi oranlara göre her çarkın diş sayısını hesaplayalım:
Çark | Oranı | Diş Sayısı |
---|---|---|
A | 1 | n_A = 1 \cdot 240 = 240 |
B | 3 | n_B = 3 \cdot 240 = 720 |
C | 2 | n_C = 2 \cdot 240 = 480 |
4. Sonuçların Doğrulanması
Sonuçları kontrol edelim:
-
Toplam Diş Sayısı:
$$ n_A + n_B + n_C = 240 + 720 + 480 = 1440 ,, \text{(Şart sağlanıyor)} $$ -
Dönüşlerin Ters Orantısı:
- n_A \cdot D_A = n_B \cdot D_B = n_C \cdot D_C
- 240 \cdot 12 = 720 \cdot 4 = 480 \cdot 6 = 2880 \,\, \text{(Ters orantı da sağlanıyor)}
Sonuç:
Çark | Diş Sayısı |
---|---|
A | 240 |
B | 720 |
C | 480 |
Bu çarkların diş sayıları sırasıyla 240, 720 ve 480’dir.