Soruyu çözmeden önce verilenleri tekrar özetleyelim:
Verilen üçgende şunlar belirtilmiştir:
- [AB] ⊥ [BC] (AB ve BC birbirine dik),
- [AD] ⊥ [BD] (AD ve BD birbirine dik),
- |BC| = 12 cm,
- |BD| = 3 cm,
- |AD| = 4 cm,
- [AC] uzunluğu x olarak soruluyor.
Çözüm:
H3: Dik Üçgen Özellikleri ve Alan ile İlişki
Dik üçgen ve içindeki diklik noktaları kullanılarak alan ilişkileri kurulabilir. Alan formülünü kullanarak doğru sonuca ulaşabiliriz.
Adım 1: ABC üçgeninin alanını hesaplayalım.
ABC üçgeninin alanı, temel formül olan:
$$\text{Alan}_{ABC} = \frac{1}{2} \cdot |AB| \cdot |BC|$$
kullanılır.
Ancak [AB] uzunluğu bize verilmemiştir. Bu nedenle üçgenin alanını bir başka yoldan ifade edebiliriz.
AD ve BD’nin alan ilişkisi:
Üçgenin alanını şu şekilde ifade edebiliriz:
$$\text{Alan}_{ABC} = \frac{1}{2} \cdot |BC| \cdot |AD|$$
Verilenleri yerleştirelim:
$$\text{Alan}_{ABC} = \frac{1}{2} \cdot 12 \cdot 4 = 24 , \text{cm}^2$$
Bu durumda toplam alan sabittir ve kullanacağımız her ilişki bu değerde olmalıdır.
Adım 2: AC uzunluğunu bulmak için oran kurma!
Şimdi AC uzunluğunu x olarak bulmaya çalışacağız. BD ve AD arasında özel bir ilişki kurmamız gerekiyor.
Alan bağıntısından:
AB uzunluğunu verilenlerden oranla bulabiliriz:
Yukarıdaki şekle ve verilen uzunluklara göre çözüm adımları:
-
Üçgen ADB’deki diklik
Soruda “[AD] ⟂ [BD]” bilgisi, A–D–B üçgeninde D noktasında dik açı olduğunu gösterir. Dolayısıyla dik üçgen $ADB$’deAB^2 = AD^2 + BD^2bağıntısı geçerlidir. Verilen AD = 4\,\text{cm} ve BD = 3\,\text{cm} ise
AB^2 = 4^2 + 3^2 = 16 + 9 = 25 \quad\Longrightarrow\quad AB = 5\,\text{cm}. -
Üçgen ABC’deki diklik
“[AB] ⟂ [BC]” bilgisi de A–B–C üçgeninde B noktasının dik açı olduğunu gösterir. Dolayısıyla dik üçgen $ABC$’deAC^2 = AB^2 + BC^2.Verilen BC = 12\,\text{cm} ve yukarıda bulduğumuz AB = 5\,\text{cm} olduğuna göre
AC^2 = 5^2 + 12^2 = 25 + 144 = 169 \quad\Longrightarrow\quad AC = 13\,\text{cm}.
Bu durumda istenen AC = x = 13\,\text{cm} bulunur.
Özet Tablo
Adım | Kullanılan Dik Üçgen | İlgili Kenarlar | Hesaplama | Bulunan Sonuç |
---|---|---|---|---|
1. AB’yi bulma | \triangle ADB | AD=4,\ BD=3 | AB^2 = 4^2 + 3^2 = 16 + 9=25 | AB=5\,\text{cm} |
2. AC’yi bulma | \triangle ABC | AB=5,\ BC=12 | AC^2 = 5^2 + 12^2 = 25 + 144=169 | AC=13\,\text{cm} |
Sonuç: Üçgende verilen diklik ve uzunluklar kullanarak adım adım önce AB bulunur, ardından AC hesaplanır. Böylece AC = 13\,\text{cm} olarak cevaplanır.