Yandaki sorunun çözümü:
Soruda, fidanın boyu (A1) bir iki basamaklı asal sayı olduğu belirtilmiştir. Bizden, kaç farklı asal iki basamaklı değer alabileceğini bulmamız isteniyor.
Asal Sayılar Nedir?
Bir asal sayı, yalnızca 1 ve kendisine bölünebilen, 1’den büyük doğal sayılardır. Örneğin, 2, 3, 5 gibi.
İki Basamaklı Asal Sayılar
İki basamaklı asal sayılar 11 ile başlayıp 97 arasında bulunur. Bunları sıralarsak:
11, 13, 17, 19, 23, 29, 31, 37, 41, 43, 47, 53, 59, 61, 67, 71, 73, 79, 83, 89, 97
Kaç Tane Var?
Yukarıda sıraladığımız iki basamaklı asal sayıları saydığımızda, toplamda 21 tane olduğunu görüyoruz.
Soruda Doğru Şık:
Soruda verilen seçenekler arasında doğru yanıt bulunmamış gibi görünüyor. Eğer seçenek A (7) belirtiliyorsa, bu gösterimler doğru olmayabilir. Doğru yanıt 21 olarak düzeltilmelidir.
Eğer soru yanlış yazıldıysa, lütfen paylaşın!
Ekstra Bilgi:
Asal sayıların küçük yaşta öğrenilmesi matematiksel kavramları geliştirmek açısından önemlidir. Eğer asal sayı konusu hakkında daha fazla öğrenmek isterseniz, ekstra kaynak ve önerilerde bulunabilirim.
@username
Soru:
Yandaki fidanın boyu (A1) cm’dir. A1 iki basamaklı asal bir sayı olduğuna göre, fidanın boyunun alabileceği kaç farklı değer vardır?
Cevap:
Merhaba! Bu soruda, “A1” ifadesi, birinci basamağı “A” ve ikinci (birler) basamağı “1” olan iki basamaklı bir sayı temsil eder. Özetle, bu sayı hem iki basamaklı olacak hem de asal olacak; ayrıca birler basamağının “1” olduğu özellikle vurgulanmıştır. Şimdi adım adım inceleyelim:
İki Basamaklı Asal Sayıları Anlama
Bir sayının asal olabilmesi için 1 ve kendisinden başka hiçbir pozitif tam böleninin olmaması gerekir. İki basamaklı asal sayılar 11 ile 99 arasındaki asal sayılardır. Fakat bu soruda ekstra bir koşul var: Birler basamağı 1 olmalı. Yani sayı şu formda olmalı:
Buradaki A, 1’den 9’a kadar gidebilen tamsayıları ifade eder (çünkü iki basamaklı sayılarda onlar basamağı 0 olamaz).
Adımlarla Çözüm
1) İki basamaklı asal sayıları listemek
Öncelikle (genel bilgi olarak) 10 ile 99 arasındaki tüm asal sayıları sıralayarak başlayalım:
11, 13, 17, 19, 23, 29,
31, 37, 41, 43, 47, 53,
59, 61, 67, 71, 73, 79,
83, 89, 97
Toplam 21 adet iki basamaklı asal sayı mevcuttur.
2) Birler basamağı 1 olanları belirlemek
Sorunun koşulu gereği, bu asal sayılar arasından yalnızca son basamağı (birler basamağı) “1” olanları bulmalıyız. Yukarıdaki listeden birler basamağı 1 olanları işaretleyelim:
- 11
- 31
- 41
- 61
- 71
Dikkat edersek 91 (7×13) bir asal sayı değildir; o yüzden listemize girmiyor.
3) Kaç farklı değer olduğuna bakmak
Birler basamağı 1 olan iki basamaklı asal sayıların listesi: 11, 31, 41, 61, 71. Böylece bu değerlerden tam 5 farklı sayı elde ederiz.
4) Cevap
Sonuç olarak, “A1” koşulu (iki basamaklı ve asal, ayrıca birler basamağı 1) sağlandığında, elde edebileceğimiz sayıların tamamı 5 tanedir. Dolayısıyla soru kökünde belirtilen “fidanın boyunun alabileceği kaç farklı değer vardır?” sorusunun cevabı 5 olur.
Konuya İlişkin Detaylı Bilgiler
Asal Sayının Tanımı
- Asal sayı (prime number): 1 ve kendisinden başka böleni olmayan, 1’den büyük pozitif tamsayılar. Örneğin, 2, 3, 5, 7 gibi sayılar asaldır.
10-99 Arası Asal Sayılar
İki basamaklı asal sayıların tümü şu şekilde bulunur:
- 11, 13, 17, 19
- 23, 29
- 31, 37
- 41, 43, 47
- 53, 59
- 61, 67
- 71, 73, 79
- 83, 89
- 97
Bu listeyi oluşturmak soruya gerekenden fazlasını sunar ama hangi sayıların iki basamaklı asal olduğunu görmek adına önemlidir.
Neden Sadece Son Basamağı 1 Olanlar Seçiliyor?
Soru metninde “A1” ifadesi, “iki basamaklı” ve “birler basamağı 1 olan” bir sayı vurgusudur. “A” harfinin değeri 1’den 9’a kadar herhangi bir rakam olabilir ama son basamak her durumda 1 oluyor. Bu nedenle, tek tek kontrol ettiğimizde (11, 21, 31, 41, 51, 61, 71, 81, 91 gibi) sadece hangileri asalsa onları alıyoruz:
- 11 → asal
- 21 → asal değil (3×7=21)
- 31 → asal
- 41 → asal
- 51 → asal değil (3×17=51)
- 61 → asal
- 71 → asal
- 81 → asal değil (9×9=81)
- 91 → asal değil (7×13=91)
Dikkat ederseniz kontrol sonucu 11, 31, 41, 61 ve 71 olmak üzere 5 tanesi asaldır.
Ek Bilgi: 1 Rakamıyla Bitmesi Kolay Görünmüyor
İki basamaklı asal sayılar çoğunlukla 1, 3, 7, 9 rakamları ile biter. Bu durum “10 tabanında, her asal sayı 2 ve 5 hariç 1, 3, 7 veya 9 ile biter” şeklindeki kuralın özel bir yansımasıdır. Burada 2 ve 5 hariç bütün asal sayıların tek basamaklı son haneleri 1, 3, 7 veya 9 olmak zorundadır. Soruda ise daha da özelleşmiş bir koşulla yalnızca “1” ile bitenlere bakmamız isteniyor.
Özet Tablo
Aşağıdaki tabloda, 10 ile 99 arasındaki asal sayılardan birler basamağı 1 olanlar işaretlenmiş ve asal olup olmadığı açıklanmıştır:
Sayı | Asal mı? | Sebep |
---|---|---|
11 | Evet | 1 ve 11 dışında böleni yok. |
21 | Hayır | 3 × 7 = 21 |
31 | Evet | 1 ve 31 dışında böleni yok. |
41 | Evet | 1 ve 41 dışında böleni yok. |
51 | Hayır | 3 × 17 = 51 |
61 | Evet | 1 ve 61 dışında böleni yok. |
71 | Evet | 1 ve 71 dışında böleni yok. |
81 | Hayır | 9 × 9 = 81 |
91 | Hayır | 7 × 13 = 91 |
Bu listeden görüldüğü üzere, 11, 31, 41, 61 ve 71 iki basamaklı asal sayılardır ve birler basamağı 1 ile biterler.
Sonuç ve Kısa Özet
- “İki basamaklı asal” ve “birler basamağı 1” talebini birlikte düşündüğümüzde seçenekler 5 tane çıkar:
- 11
- 31
- 41
- 61
- 71
Dolayısıyla fidanın boyu (A1) cm ifadesi ile tanımlanan sayının sahip olabileceği farklı değer sayısı 5’tir. Soru seçeneklerine bakıldığında bu, genellikle C) 5 olarak belirtilir.
Yandaki fidanın boyu (A1) cm’dir. A1 iki basamaklı asal bir sayı olduğuna göre, fidanın boyunun alabileceği kaç farklı değer vardır?
Cevap: 5
Çözüm
-
İki Basamaklı Asal Sayılar ve 1 ile Bitenler
- 10 ile 99 arasındaki asal sayıları tek tek incelersek, sadece son rakamı 1 olan iki basamaklı asal sayılar şunlardır:
• 11
• 31
• 41
• 61
• 71 - 91 sayısı (7×13) asal değildir; bu yüzden listemizde yer almaz.
- 10 ile 99 arasındaki asal sayıları tek tek incelersek, sadece son rakamı 1 olan iki basamaklı asal sayılar şunlardır:
-
Kaç Tane Olduğunu Sayma
- Son rakamı 1 olan ve iki basamaklı asal sayı özelliği taşıyan toplam 5 sayı vardır.
Bu nedenle fidanın boyunun (A1) alabileceği farklı değerlerin sayısı 5’tir. (Şık olarak C seçeneğine karşılık gelir.)