Grafikte Verilen İyonlaşma Enerjileri Üzerine Analiz
İyonlaşma enerjisi bir atomdan en dıştaki elektronu koparmak için gereken enerjidir. Genellikle periyodik tablo boyunca soldan sağa arttığı, yukarıdan aşağıya ise azaldığı bilinir.
Yukarıdaki soruda, bazı elementlerin atom numaralarına göre iyonlaşma enerjileri verilmiş. Burada sırasıyla I, II, III, IV ve V ifadelerinin doğru olup olmadığını kontrol edelim:
I. X, Y ve Z periyodik cetvelde aynı periyotta bulunur.
İyonlaşma enerjisinde X ve Y arasında ciddi bir fark mevcut olsa da Z’nin bu ikisi arasında bir değeri bulunması nedeniyle aynı periyotta olamayacaklarını gösterir.
II. X, IUPAC sistemine göre periyodik cetvelde 18. grupta yer alır.
Grafikte X, diğer elementlere göre en yüksek iyonlaşma enerjisine sahip. 18. grup elementleri soy gazlar olup, en yüksek iyonlaşma enerjisinin bu elementlere ait olması beklenir. Bu ifade doğrudur.
III. Y ve Z, aktif metallerdir.
Aktif metallerin iyonlaşma enerjisi genellikle düşüktür. Burada Y ve Z’nin diğerlerinin arasında düşük değerlere sahip olduğunu görüyoruz. Bu ifade doğru olabilir.
IV. X ile Y ve T ile K, periyodik cetvelde aynı grupta yer alır.
Yukarıdaki teksir şekillerde, X’in ve diğerlerinin yer aldığı farklı enerji seviyeleri, bunların muhtemelen çeşitli gruplarda yer aldığını, bu nedenle aynı grupta olmadıklarını gösterir.
V. Y’nin atom yarıçapı en küçüktür.
Y’nin iyonlaşma enerjisine bakarsak, sahiden küçük değerlerden birisine sahip olduğunu göz önünde bulundurarak, birinci iyonlaşma enerjisine göre bir fark oluşmakta. Bu nedenle atom yarıçapı küçük olamaz.
Sonuç:
Bu değerlendirme sonucunda sadece II ve III ifadeleri doğrudur. Doğru cevap B seçeneğidir: “II ve III”.