x x
3 5 15
1
- =
olduğuna göre, x kaçtır?
x x
3 5 15
1
Verilen ifadenin matematiksel çözümlemesini yaptığımızda x
değerini bulmamız gerekiyor. Ancak, ifadeyi daha net biçimde görmek için öncelikle düzenleyelim. Buradaki ifadenin doğru bir biçimde yazılması ve anlaşılması için ifade yeniden düzenlenmiş olabilir.
Görünüşe göre ifade dört işlem sembollerini kullanıyor, fakat yazımda bazı eksiklikler olabilir. İfadenin net ve anlaşılır bir şekilde yeniden yazılması gerekebilir.
Bu yazımda bir eşitlik olduğu belirtildiğinden, üzerinde çalışabileceğimiz genel bir matematiksel denklem veya işlem bulunuyor. Ancak, bu işlemleri daha anlaşılabilir hale getirerek başlayacağız.
Verilen denklem ifadesi organize ve doğru bir şekilde sunulmamıştır, bu yüzden denklemi çözebilmek için doğru ve düzenli bir ifadeye ihtiyaç duyulmaktadır. Yukarıdaki şekilde tam anlamıyla bir matematiksel ifade olmadığından, denklemin doğru yazılışını veya daha fazla bağlam sağlayacak ek bilgilere ihtiyaç vardır. Sorun çözülürken kullanılabilecek denklemi doğru biçimde görmek için:
Eğer x * (3 + 5) = 15 + 1
gibi bir ifade ise:
3 + 5 = 8
.x * 8 = 16
.x
’i buluruz: x = 16 / 8
.x = 2
.Alternatif olarak, başka bir düzenleme şekli x * 3 + 5 = 15 + 1
olabilir:
15 + 1 = 16
.x * 3 + 5
bırakıyoruz.x * 3 = 16 - 5
.x * 3 = 11
buluruz.x = 11 / 3
.x = 3.6667
(ya da yaklaşık olarak 7/3) sonucunu buluruz.Her iki düzenleme de sonuca götürebilir, ancak orijinal ifadenin doğru yapılandırılması bu çözüm sürecini daha net kılacaktır.
Orijinal denklem daha net sağlandığında sonuca ulaşmak mümkündür. İfade netleşirse yukarıdaki yöntemlerle x
değerini bulmak mümkün olacaktır.
x/3 + x/5 = 1/15
Verilen bu denklem, bir doğrusal kesirli denklemdir ve x
’in değerini bulmamız gerekmektedir. Öncelikle kesirleri eşitleyerek ve paydaları ortak hale getirerek denklemi çözebiliriz.
İlk olarak, paydaları ortak bir paydada eşitleriz. Buradaki kesirler için ortak payda, 3, 5 ve 15’in en küçük ortak katıdır. Bu da 15 olur.
İfade şu şekildedir:
İlk kesir (\frac{x}{3}) için, paydayı 3’ten 15’e dönüştürebilmek için 5 ile genişletiriz:
İkinci kesir (\frac{x}{5}) için, paydayı 5’ten 15’e dönüştürebilmek için 3 ile genişletiriz:
Artık denklemi şöyle yazabiliriz:
Ortak payda üzerinden ifade toplanır:
Paydaki ifadeleri birleştirin:
Kesirleri eşitleyebiliriz, bu durumda eşitliğimizi sadeleştirebiliriz:
Her iki tarafı da 8’e bölerek x
’i bulabiliriz:
x
’in değeri \frac{1}{8}'dir.