Soruların detaylı çözümüne geçelim. Lütfen konuya dair anlaşılması gereken herhangi bir detay olursa bana bildirin.
Soru 6: 0.3 M 2 L HNO₃ çözeltisi hazırlamak için yoğunluğu 1,2 g/mL olan kütlece %63’lük HNO₃ çözeltisinden kaç mL alınmalıdır? (HNO₃: 63 g/mol)
Bu soruda bir karışım problemi çözmemiz gerekiyor.
Çözüm:
-
0.3 M’lik HNO₃ Çözeltisinin Mol Hacmini Hesaplama:
Çözeltinin molaritesi (M) şu şekilde tanımlanıyor:
M = \frac{n}{V(L)}Burada:
- M = 0.3 mol/L,
- V (çözeltinin hacmi) = 2 L.
Mol sayısını (n) bulalım:
n = M \cdot V = 0.3 \cdot 2 = 0.6 \, \text{mol} -
Kütleyi Hesaplama:
0.6 mol HNO₃’nin kütlesi şu formülle bulunur:
kütle = n \cdot M_{HNO_3}HNO₃’nin mol kütlesi (M_{HNO_3}) = 63 g/mol olduğundan:
kütle = 0.6 \cdot 63 = 37.8 \, \text{g} -
%63’lük Çözelti Kullanılarak HNO₃’nin Gereken Hacmini Hesaplama:
%63’lük çözeltinin yoğunluğu (\rho) 1.2 g/mL’ymiş. Bu şu anlama gelir:
- 1 mL çözeltide 1.2 g madde var,
- Bunun %63’ü HNO₃’dir. Yani:1 \, \text{mL çözeltideki HNO₃ miktarı} = 1.2 \cdot 0.63 = 0.756 \, \text{g}
Bu durumda, 37.8 g HNO₃ elde etmek için kaç mL %63’lük çözelti gerektiğini bulabiliriz:
Hacim = \frac{\text{HNO₃ kütlesi}}{\text{1 mL'deki HNO₃ miktarı}}Hacim = \frac{37.8}{0.756} \approx 50 \, \text{mL}
Cevap: A) 50
Soru 7: 45.6 g suda 54 g glikoz (C₆H₁₂O₆) çözünüyor. Oluşan çözelti içerisindeki glikozun mol kesri kaçtır? (H₂O: 18 g/mol, C₆H₁₂O₆: 180 g/mol)
Çözüm:
-
Glikoz ve Su İçin Mol Sayılarını Bulalım:
-
Glikozun molü:
n_{\text{glikoz}} = \frac{\text{Glikoz kütlesi}}{\text{Molar kütlesi}}n_{\text{glikoz}} = \frac{54}{180} = 0.3 \, \text{mol} -
Suyun molü:
n_{\text{su}} = \frac{\text{Su kütlesi}}{\text{Molar kütlesi}}n_{\text{su}} = \frac{45.6}{18} = 2.53 \, \text{mol}
-
-
Mol Kesrini Hesaplama:
Mol kesri formülü:
X_{\text{glikoz}} = \frac{n_{\text{glikoz}}}{n_{\text{glikoz}} + n_{\text{su}}}Yerine koyalım:
X_{\text{glikoz}} = \frac{0.3}{0.3 + 2.53} = \frac{0.3}{2.83} \approx 0.106
Cevap: B) 0.10
Soru 8: Aynı ortamda hazırlanan 0.3 molal NaCl, 0.2 molal MgCl₂ ve 0.4 molal CaCl₂ sulu çözeltilerinin kaynamaya başlama sıcaklıkları nasıl sıralanır?
Bu soru, kaynama noktası yükselmesi (\Delta T_{\text{kaynama}}) üzerine kuruludur.
Kaynama Noktası Yükselmesi Formülü:
Burada:
- i: iyon sayısı (vant Hoff faktörü),
- K_b: çözücünün kaynama noktası molal yükselme sabiti (sabit),
- m: molalite.
1. İyon Sayılarını (i Değeri) Bulalım:
- NaCl \to Na⁺ + Cl⁻ → i=2,
- MgCl₂ \to Mg²⁺ + 2Cl⁻ → i=3,
- CaCl₂ \to Ca²⁺ + 2Cl⁻ → i=3.
2. Kaynama Sıcaklıklarının Sıralamasını Bulalım:
Kaynama noktasındaki değişim \Delta T_{\text{kaynama}}, i \cdot m çarpımı ile doğru orantılıdır. Yani bu değer büyükse kaynama noktası daha fazla artar:
- NaCl: i \cdot m = 2 \cdot 0.3 = 0.6,
- MgCl₂: i \cdot m = 3 \cdot 0.2 = 0.6,
- CaCl₂: i \cdot m = 3 \cdot 0.4 = 1.2.
Kaynama noktası sıralaması:
Cevap: D) I = II < III
Soru 9: Suda iyonlarına ayrışarak çözünen XY₃ katısının 42.6 g’ı 400 g suda çözülerek bir çözelti hazırlanıyor. Bu çözeltinin kaynama noktası 101.04 °C olduğuna göre katının mol kütlesi kaçtır? (Su için K_b = 0.52 \, \text{°C/m})
Çözüm:
-
Kaynama Noktası Yükselmesi Hesabı:
- Saf suyun kaynama noktası: 100°C,
- Kaynamanın başlangıç noktası = 101.04°C,
- Kaynama noktası yükselmesi:\Delta T_{\text{kaynama}} = 101.04 - 100 = 1.04 \, \text{°C}.
-
Molalite (m) Hesabı:
\Delta T_{\text{kaynama}} = i \cdot K_b \cdot mm = \frac{\Delta T_{\text{kaynama}}}{i \cdot K_b}XY₃ iyonlara ayrıştığı için i = 4. Yerine yazalım:
m = \frac{1.04}{4 \cdot 0.52} = \frac{1.04}{2.08} = 0.5 \, \text{molal}. -
Mol Sayısı (n) ve Mol Kütlesi Hesabı:
Molalite tanımından:
m = \frac{n}{\text{çözücü kütlesi (kg)}}Çözücü suyun kütlesi 400 g = 0.4 kg olduğundan:
n = m \cdot \text{çözücü kütlesi} = 0.5 \cdot 0.4 = 0.2 \, \text{mol}.Maddenin mol kütlesi (M):
M = \frac{\text{Madde kütlesi}}{\text{Mol sayısı}} = \frac{42.6}{0.2} = 213 \, \text{g/mol}.
Cevap: B) 213
Eğer soruların çözümünü anlamakta zorlandığınız bir yer olursa, tekrar açıklayabilirim! 
@Sude_Gunes