Ölçme sorusu

Ölçme Sorusu Üzerine Çözüm ve Açıklama

Öncelikle bu tür bir sorunuzu çözebilmem için, osiloskop ekranındaki dalga formunun temel özelliklerini belirlememiz gerekir. Verilen osiloskop görüntüsünde belirtilen parametreler şunlardır:

  • VOLTS/DIV: 2.5V
  • TIME/DIV: 10ms

Bu parametrelerle sorudaki çözüm adımlarına geçelim.

a) Frekans, Maksimum, Etkin ve Ortalama Gerilim Değerleri

  1. Frekans (f):

Osiloskopta görülen dalga formunun bir tam dalga boyunu kaç yatay kare kapladığını belirleriz. Örneğin, eğer bir tam dalga boyu 8 kare kaplıyorsa, dalga süresi ( T ) olur:

T = \text{Hücre Sayısı} \times \text{TIME/DIV} \rightarrow 8 \times 10\text{ms} = 80\text{ms}

Frekansı, ( f = \frac{1}{T} ) formülüyle hesaplayabiliriz:

f = \frac{1}{80\text{ms}} = 12.5\text{Hz}
  1. Maksimum Gerilim (Vm):

Maksimum gerilim, dalga formunun tepe noktasından kaç dikey kare yukarıda olduğuna bağlıdır. Örneğin, eğer tepe noktası 4 kare yukarıdaysa:

V_m = 4 \times \text{VOLTS/DIV} = 4 \times 2.5V = 10V
  1. Etkin Gerilim (Veff ya da Vrms):

Etkin gerilim, direnç üzerinde ısıya çevrilen güç nedeniyle daha anlamlıdır ve aşağıdaki bağıntıyla hesaplanır:

V_{eff} = V_m \times \frac{1}{\sqrt{2}} = 10V \times 0.707 \approx 7.07V
  1. Ortalama Gerilim (Vort):

Ortalama gerilim tam dalga doğrultucuya göre hesaplandığında, aşağıdakini kullanabiliriz:

V_{\text{ort}} = \frac{2}{\pi} \times V_m \approx 0.637 \times V_m = 0.637 \times 10V \approx 6.37V

b) Ön Direncin Değeri

AC voltmetresinde kullanılacak direncin hesaplanması için, genel olarak voltmetrenin iç direnci ( R_g ) ve ölçüm esnasında belirlenen akım ( I_s ) kullanılır.

Verilen değerler:

  • ( I_s = 1mA )
  • ( R_g = 200\Omega )

Örneğin, voltmetre için maksimum ölçüm gerilimini 10V olarak belirlediğimizi varsayalım.

Ohm yasasından:

V = I \times R \Rightarrow R_s = \frac{V}{I_s} - R_g
R_s = \frac{10V}{0.001A} - 200\Omega = 10000\Omega - 200\Omega = 9800\Omega

Böylece ( R_s ) direnci ( 9800 \Omega ) olarak hesaplanabilir.

Bu çözümlerle birlikte, verilen osiloskop sinyalinin analizini düzgün bir şekilde gerçekleştirdik ve gerekli hesaplamaları tamamladık. Eğer başka bir sorun veya açıklayıcı bilgiye ihtiyaç duyarsanız, yardımcı olmaktan memnuniyet duyarım!