ABRʰXʰ genotipine sahip bir anne ile 00RrXʰy genotipine sahip bir babanın A Rh⁺ ve hemofili kız çocuklarının olma ihtimali nedir?
Cevap: 3/32
Adım Adım Çözüm
-
ABO Kan Grubu Hesabı
- Anne: AB (IᴬIᴮ)
- Baba: 0 (i i)
- Çocuklar anne tarafından Iᴬ veya Iᴮ alabilir, babadan ise i:
- %50 A kan grubu (Iᴬi)
- %50 B kan grubu (Iᴮi)
-
Rh Faktörü Hesabı
- Her iki ebeveyn de Rh⁺ genotipini (Rr) taşıdığı varsayılırsa, çocukların Rh⁺ olma olasılığı klasik Mendel kalıtımına göre:
- Rr × Rr → %75 (3/4) Rh⁺, %25 (1/4) Rh⁻
- Her iki ebeveyn de Rh⁺ genotipini (Rr) taşıdığı varsayılırsa, çocukların Rh⁺ olma olasılığı klasik Mendel kalıtımına göre:
-
Hemofili Kalıtımı
- Hemofili genetiğinde (Xʰ = hemofili alleli), erkek (XʰY) tüm kız çocuklarına Xʰ kromozomunu aktarır.
- Annenin taşıyıcı (XᴴXʰ) olduğu varsayımında, kız çocuklarının hemofilik olması için anneden de Xʰ alması gerekir:
- Anne Xʰ verme olasılığı: %50 (1/2)
- Baba hemofilik (XʰY) olduğundan, kız çocuğa her durumda Xʰ geçer. Dolayısıyla kız çocuklarının hemofili olma olasılığı = 1/2.
-
Cinsiyet (Kız Çocuk) Olasılığı
- Cinsiyet için: %50 (1/2) kız, %50 (1/2) erkek
-
Bileşik Olasılık Hesabı
- A kan grubu olasılığı = 1/2
- Rh⁺ olasılığı = 3/4
- Kız olma olasılığı = 1/2
- Kızın hemofilik olma olasılığı (taşıyıcı anneden Xʰ alması) = 1/2
Tümünün aynı anda gerçekleşme olasılığı:
\frac{1}{2} \times \frac{3}{4} \times \frac{1}{2} \times \frac{1}{2} = \frac{3}{32}
Aşağıdaki tabloyla özetleyelim:
Özellik | Olasılık |
---|---|
A kan grubu (AB × 0) | 1/2 |
Rh⁺ (Rr × Rr) | 3/4 |
Kız çocuk (X veya Y) | 1/2 |
Kızın hemofilik olması | 1/2 |
Birleşik olasılık | 3/32 |
Sonuç olarak, A Rh⁺ hemofili kız çocuğuna sahip olma ihtimali 3/32’dir.