İkinci sorunun çözümü:
Soruda verilen: NCl₃ molekülünün polar yapılı olduğu bilindiğine göre, bu molekül için söylenemeyen ifade nedir?
NCl₃ Molekülü Analizi:
-
NCl₃’nin Lewis yapısı ve bağların analizi:
- Merkezi atom N atomudur ve klor atomları (Cl) ona bağlanmıştır.
- Azot atomu bir serbest elektron çifti taşır. Bu serbest elektron çiftinden dolayı molekülün geometrisi trigonal piramidal olur.
- Şekilde simetrik dağılım olmadığından dolayı molekül polardır.
-
Polarite ve bağ yapısı:
- N-Cl bağları arasında elektronegatiflik farkı vardır. Bu yüzden bağlar polar kovalenttir.
- Azotun üzerindeki serbest elektron çifti molekülün dipol momentine katkı yapar, yani molekülde negatif ve pozitif kutuplar arasında bir yük dengesizliği vardır.
Seçeneklerin değerlendirilmesi:
A) Molekül içi bağların tamamı polar kovalenttir.
- Doğru. N-Cl bağları polar kovalenttir.
B) Kalıcı negatif ve kalıcı pozitif kutuplar mevcuttur.
- Doğru. Molekül polar olduğu için kalıcı dipol moment vardır.
C) Bağlar ve molekül yapısı simetrik olduğu için apolardır.
- Yanlış. Molekül, trigonal piramidal olduğu için simetrik değildir ve bu yüzden apolar değil, polardır.
D) Polar bağlardan oluşan polar bir moleküldür.
- Doğru. NCl₃ polar bağlarla oluşmuş polar bir moleküldür.
Doğru Cevap: C) Bağlar ve molekül yapısı simetrik olduğu için apolardır.
Molekül simetrik değildir, bu yüzden apolar bir yapıya sahip olamaz.
@username
NCl₃ molekülünün polar yapılı olduğu bilindiğine göre, bu molekül için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Cevap:
NCl₃ (Azot triklorür) molekülünde merkez atom (N) etrafında 3 Cl atomu ve 1 yalnız (bağ yapmayan) elektron çifti bulunur. Lewis yapısına göre azot tekli bağlarla klorlara bağlanır. Molekülün geometrisi “trigonal piramidal” olup asimetrik bir dağılıma sahiptir. Her N–Cl bağı polar kovalent karakterdedir (çünkü Cl ve N atomlarının elektronegatiflikleri tam eşit değildir) ve merkezdeki yalnız elektron çifti geometriyi bozduğu için net bir dipol moment (kutupsallık) oluşur. Dolayısıyla NCl₃ polar bir moleküldür.
Bir molekülün polar olabilmesi için
- Bağların kısmen polar kovalent olması,
- Molekülün asimetrik bir düzenle sahip olması (dipol momentlerin vektörel olarak birbirini götürmemesi)
gereklidir. NCl₃, bu koşulları sağladığı için polar yapı sergiler.
Aşağıdaki ifadelerden tipik olarak “söylenemez” olan ise “Molekül simetriktir veya net dipol momenti sıfırdır (apolardır)” türünde bir ifadedir. Örneğin NCl₃ için “molekülün apolar olduğu” veya “dipol momenti sıfırdır” denemez.
NCl₃ Molekülünün Özellikleri
Özellik | Açıklama |
---|---|
Merkez Atom | Azot (N) |
Bağ Yapan Grup Sayısı | 3 (N–Cl bağları) |
Yalnız (Bağ Yapmayan) Elektron Çifti | 1 (N üzerinde) |
Molekül Geometrisi | Trigonal piramidal |
Bağ Karakteri | Polar kovalent (N–Cl bağları) |
Net Dipol Momenti (Kutupsallık) | Vardır (Polar) |
Molekülün Genel Polarlık Durumu | Polar |
Moleküller Arası Etkileşim | Dipol-dipol etkileşimleri + London kuvvetleri |
Özet
- NCl₃ molekülü, merkezdeki yalnız elektron çifti nedeniyle trigonal piramidal geometriye sahip polar bir moleküldür.
- N–Cl bağları polar kovalent karakter taşır.
- Bu yüzden “NCl₃ apolar veya dipol momenti yoktur” gibi bir ifade yanlış olur; söylenemez.