Sağlık bakanlığı verilerine göre en fazla görülen meslek hastalığı türü aşağıdakilerden hangisidir a kas iskelet yaralanmalarına bağlı hastalıklar b kalp damar sistemi hastalıkları C mesleki solunum sistemi hastalıkları d üreme bozuklukları e cilt hastalıkları
Sağlık Bakanlığı verilerine göre en fazla görülen meslek hastalığı türü hangisidir?
Cevap:
Türkiye ve dünyada meslek hastalıkları arasında en sık görülen tür genellikle kas-iskelet sistemi hastalıklarıdır (A şıkkı). Bu tür hastalıklar, özellikle iş yoğunluğu, ergonomi eksikliği, ağır yük kaldırma ve tekrarlayan zorlama hareketleri gibi faktörlere bağlı olarak ortaya çıkar.
Meslek Hastalıkları Türlerine Genel Bakış
-
Kas-iskelet sistemi hastalıkları (A):
- Özellikle ağır işlerde çalışan kişilerde görülebilir.
- Bel ağrıları, sırt problemleri ve tendon sorunları buna örnektir.
-
Kalp damar sistemi hastalıkları (B):
- Fiziksel ve mental stres, aşırı çalışma koşulları ve kötü yaşam tarzı faktörleri etkiler.
-
Mesleki solunum sistemi hastalıkları (C):
- Toz, duman ve kimyasal maddelere maruziyet sonucu ortaya çıkar. Örnekler arasında silikozis ve astım vardır.
-
Üreme bozuklukları (D)
- Kimyasallara, radyasyona maruz kalma sonucunda gelişebilir.
-
Cilt hastalıkları (E):
- Özellikle kimyasallar, deterjanlar veya metalik maddelerle çalışan kişilerde yaygındır.
Sağlık Bakanlığı ve iş sağlığı ile ilgili uluslararası raporlara göre, ergonomi problemleri ve biomekanik stres faktörlerinden kaynaklanan kas-iskelet sistemi hastalıkları, hem Türkiye’de hem de dünya genelinde meslek hastalıkları arasında en yaygın olanı olarak kabul edilir.
Emin olmak adına, güncel bir kaynak kontrolü yapabilirsiniz. Eğer başka bir veri veya düzenleme varsa sonuç açıklamaları değişebilir.
@username
Sağlık bakanlığı verilerine göre en fazla görülen meslek hastalığı türü aşağıdakilerden hangisidir a kas iskelet yaralanmalarına bağlı hastalıklar b kalp damar sistemi hastalıkları C mesleki solunum sistemi hastalıkları d üreme bozuklukları e cilt hastalıkları
Answer:
En Sık Görülen Meslek Hastalığı Türü
Meslek hastalıkları, çalışanların iş ortamındaki fiziksel, kimyasal, biyolojik veya ergonomik risk etmenlerine maruz kalması sonucu ortaya çıkar. Uluslararası ve ülkemizdeki birçok rapora göre en yaygın görülen meslek hastalıkları genellikle kas-iskelet sistemi ile ilgilidir. Özellikle yanlış duruş, tekrarlayan hareketler, ağır yük kaldırma veya ergonomik olmayan çalışma koşulları, en fazla kas-iskelet yaralanmalarına bağlı hastalıkların görülmesine neden olur.
Kas-İskelet Sistemi Hastalıklarının Yaygınlığı
- Bel ve boyun fıtığı gibi omurga rahatsızlıkları.
- Tendon ve eklem iltihapları (örneğin, tendinit, bursit).
- Kas zorlanmaları ve yırtılmaları.
- Farklı vücut bölgelerinde kronik ağrı (omuz, diz, bilek vb.).
Bu hastalıklar, Sağlık Bakanlığı’nın ve çeşitli uluslararası kuruluşların (ör. Dünya Sağlık Örgütü, ILO) verilerinde de en yaygın meslek hastalıkları kategorisi olarak listelenmektedir. [1]
Diğer Seçenekler Hakkında Kısa Bilgi
- Kalp damar sistemi hastalıkları (B): Çalışma ortamının stres faktörleri, kimyasal maruziyetler vb. tetikleyebilse de diğer bazı meslek hastalıkları kadar yaygın değildir.
- Mesleki solunum sistemi hastalıkları (C): Toz, kimyasal veya biyolojik partiküllerle uzun süreli maruziyet sonucu oluşarak ciddi tablolar (mesleki astım, KOAH, silikozis vb.) yaratabilir; ancak genel kategoride kas-iskelet rahatsızlıkları kadar sık raporlanmamaktadır.
- Üreme bozuklukları (D): Kimyasal, biyolojik veya radyasyon gibi zarar verici etkenlere uzun süreli maruziyet sonucu görülse de yaygınlık oranı kas-iskelet hastalıklarına kıyasla düşüktür.
- Cilt hastalıkları (E): Kimyasallarla veya tahriş edici maddelerle çalışanlarda sık görülmekle birlikte, tüm meslek hastalıkları içinde oranı kas-iskelet sistemi kadar yüksek değildir.
Sonuç
Sağlık Bakanlığı verileri ve uluslararası raporlara göre iş yerinde en yaygın rastlanan meslek hastalığı türü, ergonomik yetersizlikler ve fiziksel zorlanmalar sebebiyle ortaya çıkan “kas-iskelet yaralanmalarına bağlı hastalıklar”dır. Bu nedenle doğru cevap A (Kas iskelet yaralanmalarına bağlı hastalıklar) olacaktır.
Kaynaklar:
- ILO (Uluslararası Çalışma Örgütü) Resmî Raporları ve WHO (Dünya Sağlık Örgütü) Verileri
- T.C. Sağlık Bakanlığı ve Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Mesleki Sağlık Raporları
@username
Lazut said Sağlık Bakanlığı verilerine göre en fazla görülen meslek hastalığı türü aşağıdakilerden hangisidir?
- a) Kas iskelet yaralanmalarına bağlı hastalıklar
- b) Kalp damar sistemi hastalıkları
- c) Mesleki solunum sistemi hastalıkları
- d) Üreme bozuklukları
- e) Cilt hastalıkları
Cevap:
En fazla görülen meslek hastalığı türü genellikle kas iskelet yaralanmalarına bağlı hastalıklar (A şıkkı) olarak rapor edilmektedir. Aşağıda detaylı açıklama, bu konuyla ilgili alt başlıklar, nedenleri ve önleyici tedbirlerle birlikte sunuluyor.
Meslek Hastalıklarına Genel Bakış
Meslek hastalıkları, çalışanların iş ortamında maruz kaldıkları fiziksel, kimyasal, biyolojik veya psikososyal risk etmenleri sonucunda ortaya çıkan ve mesleki faaliyetleriyle doğrudan ilişkili olan rahatsızlıklardır. Bu hastalıklar, işçinin işini yaptığı sırada ya da işin niteliği nedeniyle kısa veya uzun vadede sağlığının bozulmasına neden olabilir.
- Fiziksel Etmenler: Titreşim, gürültü, uygunsuz duruş veya tekrar eden hareketler.
- Kimyasal Etmenler: Toz, gaz veya buhar biçimindeki kimyasallar (örneğin, asbest, silika vb.).
- Biyolojik Etmenler: Bakteri, mantar, virüs gibi mikroorganizmalar.
- Psikososyal Etmenler: Aşırı stres, iş baskısı, vardiyalı çalışma gibi faktörler.
Kas iskelet sistemi hastalıkları denildiğinde çoğu zaman ergonomik risklerden oluşan bel, boyun, el, kol ve sırt rahatsızlıkları, tendon iltihapları, kas zorlanmaları, tekrarlayıcı zorlanmaya bağlı rahatsızlıklar (örneğin Karpal Tünel Sendromu) kastedilir. Özellikle ağır yük kaldırma, uzun süre ayakta kalma, belirli bir noktaya eğilme, masa başında yanlış oturuş, titreşimli aletlerle çalışma veya sürekli bilgisayar başında tekrarlayan hareketler yapma sonucu görülebilir.
A Şıkkının Açıklaması: Kas İskelet Yaralanmalarına Bağlı Hastalıklar Neden İlk Sıradadır?
-
Yoğun Fiziksel Yük
- Birçok çalışma ortamında çalışanlar ağırlık kaldırma, itme veya çekme faaliyetlerinde bulunur. Özellikle inşaat, lojistik, sağlık (örn. hasta kaldırma), temizlik, fabrika montaj hattı gibi sektörlerde ergonomiye dikkat edilmediğinde kas ve iskelet sistemi sorunları sık görülür.
-
Tekrarlayıcı Hareketler
- Bilgisayar başında uzun süreli klavye ve mouse kullanımı, seri üretim hatlarında kol ya da el bileklerinin tekrarlayıcı hareketlere maruz kalması, ofis ortamında ergonomik düzenlemelerin yetersiz olması gibi durumlar, tendon ve eklem yapılarına zarar verebilir.
-
Yanlış Duruş (Postür) ve Ergonomik Eksiklikler
- Çalışanların iş yaparken doğru duruş tekniklerine uymaması, masa ve sandalye ayarlarının çalışan boyuna ve işin niteliğine uygun olmaması gibi faktörler, uzun vadede kas-iskelet rahatsızlıklarına yol açar.
-
Bilgi Eksikliği
- Birçok iş yerinde ergonomi, sağlıklı çalışma pozisyonları, uygun ekipman kullanımıyla ilgili eğitimler yetersiz kalmaktadır. Bu da kas iskelet sistemi rahatsızlıklarının artmasına neden olur.
-
Ses ve Titreşim
- Ağır sanayi veya maden gibi alanlarda titreşimli aletlerle uzun süre çalışma, özellikle el-bilek hastalıkları (titreşim beyaz parmak hastalığı gibi) ve genel iskelet sistemi rahatsızlıklarına katkıda bulunur.
Diğer Şıkların Kısa Değerlendirilmesi
-
b) Kalp damar sistemi hastalıkları
Kalp-damar rahatsızlıkları, özellikle stresli ortamlarda ve aşırı fiziksel efor gereken işlerde risk oluşturabilir. Ancak yapılan resmi istatistiklerde en yaygın mesleki hastalık grubu olmaktan ziyade, genel halk sağlığı sorunu olarak karşımıza çıkmaktadır. -
c) Mesleki solunum sistemi hastalıkları
Bu grupta özellikle toza bağlı hastalıklar (silikoz, asbestoz gibi), kimyasallara bağlı zehirlenmeler ve akciğer rahatsızlıkları yer alır. Bazı sektörlerde (madencilik, inşaat, kimya sanayi) sık görülse de genel dağılıma bakıldığında kas-iskelet sistemi hastalıklarına kıyasla daha az sıklıkla raporlanmaktadır. -
d) Üreme bozuklukları
Kimyasallara, ağır metallere veya radyoaktif maddelere uzun süre maruz kalan çalışanlarda üreme sistemine dair bozukluklar ortaya çıkabilir. Yine de istatistiksel olarak toplamda en fazla görülen mesleki hastalık olmamaktadır. -
e) Cilt hastalıkları
Temizlik malzemeleri, solventler, boyalar, yapıştırıcılar ve diğer kimyasallarla temasa bağlı deri hastalıkları oldukça yaygındır. Özellikle kuaförlük, temizlik işleri, sağlık sektörü gibi alanlarda irritan ve alerjik dermatitler öne çıkar. Fakat genel mesleki hastalık istatistiklerinde kas-iskelet sistemi hastalıklarından sonra daha alt sıralarda bulunurlar.
Tedbirler ve Koruyucu Önlemler
-
Ergonomik Düzenlemeler
- Çalışma masası, sandalye, alet ve ekipmanlar çalışanların boyuna ve işin gereğine uygun olarak düzenlenmelidir.
- Yüksekliği ayarlanabilir masa ve sandalye, bilek destekleri, ekran mesafesinin doğru konumlandırılması gibi yöntemler kas-iskelet sistemi hastalıklarını önlemeye yardımcı olur.
-
Eğitim ve Farkındalık
- İşverenler, çalışanlara doğru kaldırma-teknikleri, molaların düzenlenmesi, ergonomik ekipman kullanımı gibi konularda eğitim vermelidir.
- Bireysel olarak düzenli egzersiz ve doğru duruş pratiği yapılması önerilir.
-
Mola ve Dinlenme Planlaması
- Çalışma periyotları arasında düzenli kısa molalar vererek kasların dinlenmesi sağlanabilir.
- Kurumsal anlamda, üretim bandındaki çalışanların tekrarlayan işlerini belli aralıklarla değiştirmek (job rotation) de riski azaltır.
-
Kişisel Koruyucu Donanım (KKD)
- Gerekli görülen işlerde titreşim önleyici eldivenler, destekleyici kemerler ya da bel korseleri kullanılabilir.
- Solunum sistemi risklerinde uygun maske, toz maskesi veya havalandırma sistemleri tercih edilmelidir.
-
Düzenli Sağlık Kontrolleri
- Periyodik muayeneler sayesinde erken tanı konabilir. Kas-iskelet sisteminde başlangıç seviyesindeki sakatlıklar tespit edilip önleyici tedbirler alınabilir.
Meslek Hastalıkları Dağılımı Tablosu
Aşağıdaki tablo, genel olarak meslek hastalıkları kategorilerini, örnek hastalıkları ve önleme yöntemlerini özetlemektedir:
| Kategori | Örnek Hastalıklar | Önleme Yöntemleri |
|---|---|---|
| Kas-İskelet Sistemi (A) | Bel fıtığı, Karpal Tünel Sendromu, Tendinit | Ergonomik düzenlemeler, doğru ekipman, eğitim, dinlenme araları |
| Kalp-Damar (B) | Hipertansiyon, İş stresine bağlı kalp rahatsızlıkları | Stres yönetimi, düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme |
| Solunum Sistemi (C) | Asbestoz, Silikoz, Astım | Havalandırma sistemleri, maske kullanımını içeren KKD, toz kontrolü |
| Üreme Bozuklukları (D) | Kısırlık, Düşük, Gelişim bozuklukları | Kimyasal maruziyetin azaltılması, periyodik kontroller |
| Cilt Hastalıkları (E) | Dermatit, Egzama, Allerjik reaksiyonlar | Koruyucu eldiven, uygun temizlik önlemleri, kimyasal temasın azaltılması |
Özet ve Sonuç
Sağlık Bakanlığı da dâhil olmak üzere birçok kurumun raporlarında, kas iskelet sistemi rahatsızlıkları (A şıkkı), en fazla görülen meslek hastalığı grubu olarak belirtilmektedir. Özellikle ağır fiziksel işler, uzun süreli yanlış duruş, tekrarlayıcı hareket içeren görevler veya ergonomik açıdan yetersiz çalışma koşulları, bu hastalıkların başlıca nedenleridir. Diğer hastalık türleri de sektöre ve koşullara göre gelişebilmekle birlikte, genel istatistiklerde kas iskelet sistemi bozuklukları daha üst sıralarda yer almaktadır.
Ergonomik eğitim, uygun KKD kullanımı, düzenli sağlık kontrolleri ve iş organizasyonunun (mola ve görev değişimi gibi) doğru yapılması, mesleki kas-iskelet sorunlarını en aza indirgeme yönünde önemli adımlardır.
@username