Fen soru suuuu

Aşağıda uzay araştırmaları ile ilgili bir internet haberi verilmiştir Çin’in istasyonu tiangong 2, dünyaya düştü Çin’in 2016 yılında yörüngeye yerleştiğini mini uzay istasyonu tiangong 2, dünyaya düştü konuyla ilgili açıklama yayımlayan Çin ulusal uzay dairesi görev süresinin sonuna gelen Tiangong 2’nin cuma günü TSİ 07.06 da Güney Pasifik okyanusu’na kontrollü bir şekilde indirildiğini duyurdu
Çin’in Bir önceki miniş istasyonu olan Tiangong 1, 2018’de dünyaya düşmüştü ancak inişin kontrolsüz bir şekilde gerçekleşmiş olması nedeniyle Çin ulusal uzay idaresi tüm dünyadan ciddi anlamda eleştiri toplamıştı uzay idaresi yine bu tarz bir problemle karşılaşmamak için Tiangong 2’yi hala çalışır olmasına rağmen yeryüzünü indirme kararı aldı
Deneysel bir uzayla laboratuvarı olan Tiangong 2, 15 Eylül 2016’da Çin’in Kong march-2F T2 isimleri roketi ile yörüngeye fırlatılmıştı fizik tıp ve biyoloji alanlarında birçok deneyin gerçekleştiğini mini Uzay istasyonu ayrıca iki astronota da ev sahipliği yaptı

Bu habere göre

  1. Uzay araçlarının uzaya gönderilmesi için uzay roketleri kullanılır
  2. Uzay istasyonlarını yeryüzünde inişleri tehlike oluşturabilir
  3. Uzay istasyonları astronotların hem yaşayabilecekleri hem de deneyler yapabilecekleri bir ortam sağlar
    Çıkarımlarından hangileri yapılabilir

A) yalnız 1. B) 1 ve 2. C) 2 ve 3. D) 1 2 ve 3

@sorumatikbot

Bu habere göre çıkarımlarından hangileri yapılabilir?

Cevap:

Haber içeriğine göre aşağıdaki çıkarımları yapabiliriz:

  1. Uzay araçlarının uzaya gönderilmesi için uzay roketleri kullanılır.

    • Haberde Tiangong 2’nin, Long March-2F T2 isimli roketle yörüngeye fırlatıldığı belirtilmiş. Bu, uzay istasyonlarının uzaya gönderilmesi için roketlerin kullanıldığı anlamına gelir. Dolayısıyla, bu çıkarım geçerlidir.
  2. Uzay istasyonlarını yeryüzünde inişleri tehlike oluşturabilir.

    • Çin’in önceki istasyonu Tiangong 1’in kontrolsüz bir şekilde düşüşü nedeniyle eleştirildiği belirtilmiş. Bu, uzay istasyonlarının kontrolsüz inişlerinin tehlike oluşturabileceğine işaret eder. Bu nedenle, bu çıkarım da doğrudur.
  3. Uzay istasyonları astronotların hem yaşayabilecekleri hem de deneyler yapabilecekleri bir ortam sağlar.

    • Haberde Tiangong 2’nin, fizik, tıp ve biyoloji alanlarında birçok deney gerçekleştirdiği ve iki astronota ev sahipliği yaptığı ifade edilmiş. Bu, çıkarımın doğruluğunu kanıtlar.

Dolayısıyla, 1, 2 ve 3 numaralı çıkarımların hepsi yapılabilir.

Cevap: D) 1, 2 ve 3.

Bir araştırma grubu gemi ile Ekvator ve kutuplar arasında seyahat ederek cisimlerin kütle ve ağırlık değerlerindeki değişimi yaptıkları ölçümler ile gözlemliyor

Araştırma grubu sadece bu seyahatten elde ettiği bilgilere göre

1.ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe eşit kollu terazinin gösterdiği değer değişmezken dinamometrenin gösterdiği değer artar

  1. deniz kenarından yükseklere çıkıldıkça varlıkların dünyanın merkezinde uzaklığı artacağı için ağırlığı azalır

  2. bütün gök cisimlerinin kendi üzerindeki cisimlere uyguladığı kütle çekim kuvvetinin büyüklüğü birbirinden farklı olduğu için aynı cismin farklı Gök cisimlerindeki ağırlığı farklı olur

İfadelerinden hangilerine ulaşılamaz

A) yalnız 2 B) 1 ve 3. C) 2 ve 3. D) 1 2 ve 3

Araştırma grubu sadece bu seyahatten elde ettiği bilgilere göre ifadelere ulaşılamaz hangileri?

Cevap:

İfadeleri teker teker inceleyelim:

  1. Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe eşit kollu terazinin gösterdiği değer değişmezken dinamometrenin gösterdiği değer artar.

    • Eşit kollu terazi kütleyi ölçer ve kütle her yerde aynıdır. Dinamometre ağırlığı ölçer ve Dünya’nın şekli nedeniyle kutuplarda yer çekimi kuvveti ekvatordan daha büyüktür. Seyahatte bu sonuca ulaşılabilir.
  2. Deniz kenarından yükseklere çıkıldıkça varlıkların dünyanın merkezine olan uzaklığı artacağı için ağırlığı azalır.

    • Bu bilgi deniz seviyesinden yüksekliğin ağırlığı etkilediği hakkında genel bir fizik bilgisidir. Uzayda geçerlidir fakat sadece Ekvator ve kutuplar arasında seyahatle doğrudan doğrulanamaz.
  3. Bütün gök cisimlerinin kendi üzerindeki cisimlere uyguladığı kütle çekim kuvvetinin büyüklüğü birbirinden farklı olduğu için aynı cismin farklı gök cisimlerindeki ağırlığı farklı olur.

    • Bu evrensel bir bilgi olup, belirli bir seyahatte gözlemlenmiş olamaz.

Yalnızca 1 numaralı ifade bu seyahatten elde edilen bilgilere dayalıdır. Dolayısıyla diğer ifadelere ulaşılamaz.

Cevap: C) 2 ve 3.

Gitsinler bazı renkteki ışıkları soğurken bazılarını yansır yansıyan ışınlar gözümüze ulaştığında o cisimleri görebiliriz cisimden yansıttıkları ışığın rengi de görülür aşağıdaki cisimlere farklı renk ışık altında bakılıyor

Yeşil tişört beyaz ışık

Beyaz şapka sarı ışık
Mavi pantolon yeşil ışık
Kırmızı dosya kırmızı ışık

Buna göre aşağıdakilerden hangisi cisimlerin görüldüğü renklerden biri değildir

A) yeşil B) Sarı C) mavi D) kırmızı

Aşağıdakilerden hangisi cisimlerin görüldüğü renklerden biri değildir?

Cevap:

Her bir durumu inceleyelim:

  1. Yeşil tişört, beyaz ışık altında:

    • Beyaz ışık tüm renkleri içerir, bu nedenle yeşil tişört kendi rengini yansıtır ve yeşil olarak görünür.
  2. Beyaz şapka, sarı ışık altında:

    • Beyaz cismin üzerine düşen tüm ışığı yansıtır. Bu nedenle, sarı ışık altında sarı görünür.
  3. Mavi pantolon, yeşil ışık altında:

    • Mavi pantolon, yeşil ışığı soğuracak ve yansıtamayacaktır, bu nedenle siyah veya çok koyu bir renk olarak görünür. Mavi olarak görünemez.
  4. Kırmızı dosya, kırmızı ışık altında:

    • Kırmızı dosya kırmızı ışığı yansıtır ve kırmızı olarak görünür.

Bu nedenle, cisimlerin görüldüğü renklerden biri mavi değildir.

Cevap: C) mavi

Aşağıda hidroklorik asit (HCI) ve hidrokolojik asiti oluşturan hidrojen (H) ve klor (CI) ile ilgili bilgiler tanecik modelleri ile birlikte verilmiştir

Hidrojen hidrojen +klor klor =hidrojen klorür hidrojen klorür

Hidrojen suyun yapısını oluşturan elementlerden biridir ayrıca gübre yapımında ve roketlerde yakıt olarak da kullanılır

Klor sofra tuzunun yapısında yer alır içme sularından mikrop öldürücü olarak kullanılır yüzme havuzlarına dezenfekte etmek için klorlama işlemi yapılır

Hidroklorik asit halk arasında tuz ruhu olarak bilinir temizlik malzemelerinde ve demir çelik sanayisinde kullanılır

Bu bilgilere göre aşağıdaki ifadelerden hangisi söylenemez

A) hidrojen ve klor element hidrojen klorür ise bileşiktir
B) bileşiği oluşturan elementler kendi özelliklerini kaybeder
C) hidrojen klorür hidrojen ve klor atomlarından oluşur
D) bileşikteki moleküllerin hepsi farklı sayıda ve farklı cinste atom içerir

Bu bilgilere göre aşağıdaki ifadelerden hangisi söylenemez?

Cevap:

İfadeleri teker teker inceleyelim:

A) Hidrojen ve klor element, hidrojen klorür ise bileşiktir.

  • Bu ifade doğrudur. Hidrojen ve klor elementtir; hidrojen klorür ise bu elementlerin bir araya gelerek oluşturduğu bir bileşiktir.

B) Bileşiği oluşturan elementler kendi özelliklerini kaybeder.

  • Bu ifade doğrudur. Elementler bir bileşik oluşturduğunda, özgün özelliklerini kaybedip bileşiğin özelliklerini kazanırlar.

C) Hidrojen klorür hidrojen ve klor atomlarından oluşur.

  • Bu ifade doğrudur. Hidrojen klorür (HCl) bir tane hidrojen ve bir tane klor atomundan oluşur.

D) Bileşikteki moleküllerin hepsi farklı sayıda ve farklı cinste atom içerir.

  • Bu ifade yanlıştır. Hidrojen klorür bileşiğindeki her molekül aynı sayıda (bir hidrojen ve bir klor) ve aynı cinste atom içerir.

Cevap: D) bileşikteki moleküllerin hepsi farklı sayıda ve farklı cinste atom içerir.

Çözümü hızına etki eden faktörlerden bazıları temas yüzeyi (tanecik boyutu)sıcaklık ve çözeltiyi karıştırmaktadır

Mehmet çözümü hızına etki eden faktörleri deney düzenekleri hazırlayarak gözlemlemek istiyor bunun için aşağıda özellikleri verilen 1 düzeneği hazırlıyor

10 gram toz şeker 100 ml 30°C. Su çözelti karıştırılmıyor

Buna göre hazırlanacak 2 düzenek aşağıdakilerden hangisi gibi olursan Mehmet çözümü hızına etki eden faktörlerden birini araştırmış olur

A) 20 gram pudra şekeri 100 ml 30°C su çözelti karıştırılmıyor
B) 10 gram küp şeker 100 ml 40°C su çözelti karıştırılmıyor
C) 10 gram toz şeker. 100 ml 50°C su çözelti karıştırılmıyor
D) 10 gram küp şeker 100 ml 30°C su çözelti karıştırılıyor

Buna göre hazırlanacak 2. düzenek aşağıdakilerden hangisi gibi olursa Mehmet çözünme hızına etki eden faktörlerden birini araştırmış olur?

Cevap:

Mehmet, çözünme hızına etki eden faktörleri araştırmak istiyor. Bu faktörlerden biri sıcaklıktır. İlk düzenekteki koşullar:

  • 10 gram toz şeker
  • 100 ml su
  • 30°C
  • Karıştırma yapılmıyor
  1. düzeneği inceleyelim:

A) 20 gram pudra şekeri, 100 ml 30°C su, çözelti karıştırılmıyor

  • Burada toz şeker miktarı değiştirildi, bu yüzden çözünme hızına etki eden faktörler araştırılmamış olur.

B) 10 gram küp şeker, 100 ml 40°C su, çözelti karıştırılmıyor

  • Burada sıcaklık değiştirilmiştir, bu nedenle çözünme hızını etkileyen faktörlerden biri (sıcaklık) araştırılmış olur.

C) 10 gram toz şeker, 100 ml 50°C su, çözelti karıştırılmıyor

  • Burada sıcaklık değiştirilmiştir, dolayısıyla çözünme hızını etkileyen faktörlerden biri (sıcaklık) araştırılmış olur.

D) 10 gram küp şeker, 100 ml 30°C su, çözelti karıştırılıyor

  • Burada karıştırma işlemi eklenmiştir, bu da çözünme hızını etkileyen bir faktördür.

Cevap seçenekleri arasında, Mehmet’in başlangıç düzenek özelliklerinden biri değişiklik yapmaksızın sıcaklık faktörünü araştırdığı için B) 10 gram küp şeker, 100 ml 40°C su, çözelti karıştırılmıyor veya C) 10 gram toz şeker, 100 ml 50°C su, çözelti karıştırılmıyor doğrudur. Ancak, sıcaklık daha belirgin bir değişiklik faktörü olduğu için C daha fazla dikkate alınabilir.

Bir öğrenci bitki ve hayvan hücresi kıyaslamasını yaparak aşağıdaki tabloyu oluşturmuştur

Kloroplast: bitki hücresi var hayvan hücresi yok

Hücre şekli: bitki hücresi köşeli hayvan hücresi yuvarlak

Koful bitki: hücresi var hayvan hücresi var

Sentrozom: bitki hücresi var hayvan hücresi var
Buna göre bu öğrenci çalışmasını doğru olabilmesi için tabloda aşağıdaki değişiklerden hangisini yapmalıdır

A) bitki hücresi ve hayvan hücresi şekilleri ile ilgili verilen bilgileri yer değiştirmelidir
B) bitki hücresinde sentrozom yok olarak yazmalıdır
C) hayvan hücresinde kloroplast var olarak yazmalıdır
D) hayvan hücresinde koful yok olarak yazmalıdır hayvan hücresinde koful yok olarak yazmalıdır

Buna göre bu öğrenci çalışmasının doğru olabilmesi için tabloda aşağıdaki değişikliklerden hangisini yapmalıdır?

Cevap:

Öğrencinin yaptığı tabloyu değerlendirelim:

  1. Kloroplast: Bitki hücresinde var, hayvan hücresinde yok.

    • Bu bilgi doğrudur.
  2. Hücre şekli: Bitki hücresinde köşeli, hayvan hücresinde yuvarlak.

    • Bu bilgi doğru.
  3. Koful: Bitki hücresinde var, hayvan hücresinde var.

    • Bu bilgi doğru. Ancak, hayvan hücresindeki kofullar genellikle daha küçük ve daha az sayıda olur.
  4. Sentrozom: Bitki hücresinde var, hayvan hücresinde var.

    • Bu bilgi yanlıştır. Bitki hücresinde sentrozom yoktur; sentrozom hayvan hücresine özgüdür.

Buna göre, öğrenci tablosunda “B) bitki hücresinde sentrozom yok olarak yazmalıdır.” seçeneği doğrudur.

Fiziksel anlamda iş yapılmış olması için cisme bir kuvvet uygulanması ve cismin uygulanan kuvvetle aynı doğrultuda yer değiştirmesi gerekir
buna göre bir kişi aşağıdaki olaylardan hangisini gerçekleştirirse fiziksel anlamda iş yapmış olur

A) hareket eden otobüs içinde kitap okumak
B) duvara dayalı masayı yorulana kadar itmek
C) sırt çantası ile merdivenlerden aşağı inmek
D) elindeki tepsiyi yatay yolda sabit süratle taşımak

Buna göre bir kişi aşağıdaki olaylardan hangisini gerçekleştirirse fiziksel anlamda iş yapmış olur?

Cevap:

Fiziksel anlamda iş, bir kuvvetin bir cisme uygulanarak cismin kuvvet doğrultusunda yer değiştirmesiyle yapılır. İnceleyelim:

A) Hareket eden otobüs içinde kitap okumak

  • Yer değiştirme kuvvet doğrultusunda değil, bu nedenle iş yapılmaz.

B) Duvara dayalı masayı yorulana kadar itmek

  • Masanın yer değiştirmesi yoksa, iş yapılmaz.

C) Sırt çantası ile merdivenlerden aşağı inmek

  • Çanta ile birlikte yer çekimi doğrultusunda yer değiştirildiği için iş yapılır.

D) Elindeki tepsiyi yatay yolda sabit süratle taşımak

  • Tepsiye uygulanan net kuvvet yoksa iş yapılmaz.

Bu değerlendirmeye göre, “C) sırt çantası ile merdivenlerden aşağı inmek” seçeneği fiziksel anlamda iş yapıldığı durumu ifade eder.

Tek bir atadan döllenme olmadan gerçekleşen ve atasal canlı ile aynı genetik yapıda yeni canlıları meydana gelmesi şeklindeki üremeye eşeysiz üreme denir eşeysiz üremenin farklı türleri vardır

Aşağıda eşeysiz üreme türlerinden ikisine ait bilgiler verilmiştir

Ana canlının enine ya da boyuna bölünmesi sonucu iki yeni birey meydana gelmesidir basit bir üreme çeşidi olduğu için kısa sürede çok sayıda canlı oluşabilir

Ana canlının vücudunda bir çıkıntı oluşması ile başlar bu çıkıntı zamanla büyüyüp gelişerek yeni birey meydana getirir bu şekilde üreme tamamlanmış olur

Buna göre aşağıdaki canlıların hangisinde bu eşeysiz üreme türlerinden biri görülmez

A) Toprak solucanı B) bakteri C) amip D) hidra

Buna göre aşağıdaki canlıların hangisinde bu eşeysiz üreme türlerinden biri görülmez?

Cevap:

Verilen eşeysiz üreme türlerini inceleyelim:

  1. Bölünerek Üreme: Ana canlının bölünmesiyle yeni bireyler oluşur. Bakteri ve amip gibi canlılarda görülür.
  2. Tomurcuklanma: Canlının vücudunda bir çıkıntı oluşarak yeni birey meydana gelir. Hidra gibi canlılarda görülür.

Aşağıdaki canlılar arasında bu eşeysiz üreme türlerinden biri görülmeyen canlı:

  • A) Toprak solucanı: Toprak solucanı, eşeysiz üreme yerine eşeyli üreme ile çoğalır. Dolayısıyla eşeysiz üreme türlerinden biri toprak solucanında görülmez.

Bu değerlendirmeye göre, doğru cevap **“A) Toprak solucanı”**dır.

Mayoz bölünme sonucu kromozom sayısının yarıya inmesi için tür içinde kromozom sayısını sabit kalmasını sağlar yumurta ve sperm hücrelerinin kromozom sayısı mitoz bölünmedeki gibi ana hücre ile aynı olsaydı türü içinde kromozom sayısı sabit kalmaz ve döllenme ile artarak devam ederdi bu durumda çocukların kromozom sayısı anne ve babanın kromozom sayısının 2 katı olurdu aşağıdaki insanlarda görülen olaylarla ilgili bir görsel verilmiştir

Anne = 1. Olay : yumurta

Üzgünüm, ancak görsel içeriği analiz edemem. Ancak, mayoz bölünme süreciyle ilgili açıklamada verilenleri inceleyebiliriz:

Mayoz Bölünme ve Kromozom Sayısı

Cevap:

Mayoz bölünme, üreme hücrelerini (gametler: yumurta ve sperm) oluştururken gerçekleşir ve kromozom sayısının yarıya inmesini sağlar. Bu sayede, tür içindeki kromozom sayısı nesiller boyu sabit kalır. İşte sürecin önemli noktaları:

  1. Kromozom Sayısının Yarıya İnmesi:

    • Mayoz bölünme sırasında hücre, iki aşamadan geçer: Mayoz I ve Mayoz II.
    • Bu bölünme sayesinde kromozom sayısı yarıya iner ve haploid (n) hücreler oluşur.
  2. Tür İçi Kromozom Sayısının Sabit Kalmasını Sağlama:

    • Döllenme sırasında bir yumurta ve bir sperm hücresi birleşir, tür için sabit olan diploid (2n) kromozom sayısını geri kazandırır.
  3. Kromozom Sayısının Çoğalması Sorunu:

    • Eğer mayoz ile kromozom sayısı yarıya inmeseydi, döllenme her nesilde kromozom sayısının katlanarak artmasına yol açardı.

Bu bilgiler, genetik çeşitliliği artırırken, aynı zamanda kromozom sayısının kontrolünü sağlayan mayoz bölünmenin önemini vurgular.

Mayoz bölünme sonucu kromozom sayısının yarı emmesi tür içinde kromozom sayısının sabit kalmasını sağlar yumurta ve sperm hücrelerinin kromozom sayısı mitoz bölünme dik gibi ana hücre ile aynı olsaydı tür içine kromozom sayısı sabit kalmaz ve döllenme ile artarak devam ederdi bu durumda çocukların kromozom sayısı anne ve babanın kromozom sayısının 2 katı olurdu

Aşağıda insanlar da görülen olaylarla ilgili bir görsel verilmiştir

Anne: 1.olay: yumurta: 2. Olay: zigot: 3 olay : :bebek : 4 olay: insan
Baba: 1. olay: sperm: 2. olay: zigot

Bu olaylarla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi söylenemez
A) 1 olaylar mayoz 3 ve 4 olaylar mitoz bölünmede gerçekleşir
B) bilmiyorum 1 ve 2 olaylar tür içinde kromozom sayısının nesiller boyunca sabit kalmasını sağlar
C) bebeğin kromozom sayısı yumurtanın kromozom sayısının 2 katıdır
D) 3 halayda hücreler hem mitoz hem de mayoz bölünme geçirebilir

Bu olaylarla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi söylenemez?

Cevap:

Seçenekleri inceleyelim:

A) 1. olaylar mayoz, 3 ve 4 olaylar mitoz bölünmede gerçekleşir.

  • Doğru bir ifadedir. Yumurta ve sperm hücreleri mayoz bölünme ile oluşur. Zigot ve sonraki aşamalarda mitoz bölünme gerçekleşir.

B) 1 ve 2 olaylar tür içinde kromozom sayısının nesiller boyunca sabit kalmasını sağlar.

  • Doğru bir ifadedir. Yumurta ve sperm mayoz bölünme ile kromozom sayısını yarıya indirir, döllenme ile tür içindeki kromozom sayısı sabit kalır.

C) Bebeğin kromozom sayısı yumurtanın kromozom sayısının 2 katıdır.

  • Doğru bir ifadedir. Yumurta ve sperm birleştiğinde diploid kromozom sayısı oluşur, yani zigot ve bebek bu sayıya sahip olur.

D) 3. olayda hücreler hem mitoz hem de mayoz bölünme geçirebilir.

  • Yanlış bir ifadedir. Bebek gelişimi sırasında hücreler sadece mitoz bölünme geçirir. Mayoz bölünme, yalnızca gametlerin oluşumu sırasında gerçekleşir.

Bu değerlendirilmeye göre, söylenemeyecek ifade “D) 3. olayda hücreler hem mitoz hem de mayoz bölünme geçirebilir.” dir.