Enerji ve Kuvvet Sorusu Çözümü
Sorunun Özeti:
Sürtünmesiz eğik düzlemde, ağırlığı 10 N olan cisme 30 N’lık bir kuvvet uygulanıyor. Cisim, K noktasından L noktasına hareket ediyor. Bu harekete göre şu hesaplamaları yapmamız isteniyor:
a. Yer çekim kuvvetine karşı yapılan iş,
b. F kuvvetinin yaptığı iş,
c. Cismin kazandığı potansiyel enerji,
d. Cismin kazandığı kinetik enerji kaç J’dür?
1. Yer Çekim Kuvvetine Karşı Yapılan İş
Yer çekim kuvvetine karşı yapılan işi hesaplamak için potansiyel enerji değişimini göz önünde bulundurmalıyız. Potansiyel enerji değişimi şu şekildedir:
Burada:
- m cisim ağırlığı (10 N, ağırlık kuvvetidir ve burada ‘m’ yerine direkt olarak kullanılır),
- g yer çekimi ivmesi (10 m/s² olarak alınabilir),
- h yükselme yüksekliğidir (4 m).
Bu, yer çekim kuvvetine karşı yapılan iştir.
2. F Kuvvetinin Yaptığı İş
F kuvvetinin yaptığı iş, kuvvet çarpı yol formülü ile bulunur:
Burada:
- F = 30 \, \text{N}
- d = 5 \, \text{m} (eğik düzlem boyunca yol)
3. Cismin Kazandığı Potansiyel Enerji
Bu, aslında daha önce hesapladığımız yer çekim kuvvetine karşı yapılan iş ile aynıdır. Potansiyel enerji:
4. Cismin Kazandığı Kinetik Enerji
Enerjinin korunumu ilkesine göre, kazandığı toplam enerji, yapılan toplam işe eşit olmalıdır. F kuvvetinin yaptığı işin bir kısmı potansiyel enerjiye dönüştüğü için kinetik enerji şu şekildedir:
Toplam İş = Potansiyel Enerji + Kinetik Enerji
Potansiyel Enerji (PE) ve toplam iş biliniyor:
Buradan kazanılan kinetik enerjiyi bulabiliriz:
Özet:
- Yer çekim kuvvetine karşı yapılan iş: 40 J
- F kuvvetinin yaptığı iş: 150 J
- Cismin kazandığı potansiyel enerji: 40 J
- Cismin kazandığı kinetik enerji: 110 J