Bu soruda, XY₂ bileşiğindeki kütlece birleşme oranı verilmiştir: \frac{m_X}{m_Y} = \frac{7}{16}. Ayrıca, eşit kütleli X ve Y elementlerinin tam verimle tepkimeye girdiği ve 9,5 gram XY₂ bileşiği oluştuğu belirtilmiştir. Buna göre hangi elementten kaç gram arttığını bulmamız isteniyor.
Öncelikle, birleşme oranı \frac{m_X}{m_Y} = \frac{7}{16} olduğuna göre, bileşikte X ve Y elementlerinin kütle oranları 7:16’dır.
XY₂ bileşiğini oluşturan X ve Y kütlelerini bulmak için:
- Toplam bileşik kütlesi 9,5 gram ise oranların toplam değeri (7+16)=23 birimdir.
- Bu durumda ( \text{1 birim} = \frac{9,5}{23} ) gram eder.
Bu bilgiyi kullanarak X ve Y’nin bileşikteki kütlelerini hesaplayalım:
- X elementinin kütlesi: ( \frac{7 \times 9,5}{23} ) gram
- Y elementinin kütlesi: ( \frac{16 \times 9,5}{23} ) gram
Buradan devam ederek:
- X = ( \frac{66,5}{23} = 2,87 ) gram
- Y = ( \frac{152}{23} = 6,63 ) gram
Tepkimeye giren X ve Y elementlerinin kütleleri başta eşit verilmişti. Elde edilen bileşik için gereken kütleler bu şekilde bulunduktan sonra, artan miktarları hesaplarız.
Toplam 9,5 gramdan fazla bir kütle ile başladığımız için, hangisinin arttığını karşılaştırarak bulabiliriz.
Sonuç:
Elde edilen XY₂ bileşiği için hangisinin daha fazla olduğu ve arttığını göz önüne alınarak;
- X veya Y’den hangisinin oranlarına göre fazla kütleye sahip olduğunu hesaplayın (eşit başlandı çünkü).
- Artan kütleyi hesapladığınızda fazla olan miktar bulunacaktır.
Bu hesaplamayla, aşırıya kaçan gram miktarını belirleyip doğru şıkkı işaretleyebilirsiniz.
Testinizi bu bulgularla sınamanız önerilir.