Matematik Sorularının Çözümü
Aşağıdaki sorular basit matematik işlemleriyle çözülmüştür. Her sorunun çözümünü adım adım açıkladım:
Soru 5: Furkan’ın 17 kalemi vardı. Babası 5 kalem daha aldı. Furkan 9 kalemini kardeşine verdi. Furkan’ın kaç kalemi kaldı?
Çözüm:
- Furkan’ın ilk kalem sayısı: 17
- Babasının verdiği kalemler: 5 → Toplam kalem sayısı:17 + 5 = 22
- Kardeşine verilen kalemler: 9 → Geriye kalan:22 - 9 = 13
Sonuç: Furkan’ın 13 kalemi kaldı.
Soru 6: Arda, 19 sayfalık hikaye kitabının ilk gün 3, ikinci gün 5 sayfasını okudu. Arda’nın kitabı bitirmek için geriye kaç sayfası kalmıştır?
Çözüm:
- Toplam sayfa sayısı: 19
- İlk gün okunan sayfa: 3
- İkinci gün okunan sayfa: 5 → Toplam okunan:3 + 5 = 8
- Geriye kalan sayfa sayısı:19 - 8 = 11
Sonuç: Arda’nın geriye 11 sayfası kaldı.
Soru 7: Sinem, 8 şeftali toplayınca 17 şeftalisi oldu. Buna göre başlangıçta kaç şeftalisi vardı?
Çözüm:
- Toplam şeftali sayısı: 17
- Sinem’in topladığı şeftaliler: 8
- Başlangıçtaki şeftali sayısı:17 - 8 = 9
Sonuç: Sinem’in başlangıçta 9 şeftalisi vardı.
Soru 8: Sınıfımızı süslemek için Cenk 9, Can ise Cenk’ten 3 bayrak eksik getirdi. Bayrakların 8 tanesini sınıfa astık. Geriye kaç tane bayrak kaldı?
Çözüm:
- Cenk’in getirdiği bayrak: 9
- Can’ın getirdiği bayrak: 6 → Çünkü Can, Cenk’ten 3 bayrak eksik getirmiş.9 - 3 = 6
- Toplam getirilen bayrak sayısı:9 + 6 = 15
- Sınıfa asılan bayrak: 8
- Geriye kalan bayrak:15 - 8 = 7
Sonuç: Geriye 7 bayrak kaldı.
Sonuçlar Tablosu:
Soru | Cevap |
---|---|
5 | 13 kalem |
6 | 11 sayfa |
7 | 9 şeftali |
8 | 7 bayrak |
Her sorunun çözümü için ek sorular sormaktan çekinmeyebilirsiniz!
@username
1. Soru: Furkan’ın 17 tane kalemi vardı. Babası 5 kalem daha aldı. Furkan 9 kalemini kardeşine verdi. Furkan’ın kaç kalemi kaldı?
Çözüm:
- Furkan’ın başlangıçta 17 kalemi var.
- Babası 5 kalem daha aldığı için kalem sayısı 17 + 5 = 22 olur.
- Furkan 9 kalemi kardeşine verince kalan kalem sayısı 22 - 9 = 13.
- Dolayısıyla Furkan’ın 13 kalemi kalmıştır.
2. Soru: Arda, 19 sayfalık hikaye kitabının ilk gün 3, ikinci gün 5 sayfasını okudu. Arda’nın kitabı bitirmek için geriye kaç sayfası kalmıştır?
Çözüm:
- Arda ilk gün 3 sayfa, ikinci gün 5 sayfa okudu.
- Toplam okunan sayfa: 3 + 5 = 8.
- Kitap 19 sayfa olduğu için geriye kalan sayfa: 19 - 8 = 11.
- Yani Arda’nın 11 sayfası kalmıştır.
3. Soru: Sinem, 8 şeftali toplayınca 17 şeftalisi oldu. Buna göre başlangıçta kaç şeftalisi vardı?
Çözüm:
- Son durumda 17 şeftali var.
- Bu miktarı 8 şeftali toplayarak elde ettiyse, başlangıçtaki şeftali sayısı 17 - 8 = 9.
- Yani Sinem’in başta 9 şeftalisi vardır.
4. Soru: Sınıfımızı süslemek için Cenk 9, Can ise Cenk’ten 3 bayrak eksik getirdi. Bayrakların 8 tanesini sınıfa astık. Geriye kaç tane bayrak kaldı?
Çözüm:
- Cenk 9 bayrak getiriyor.
- Can, Cenk’ten 3 bayrak az getirdiği için Can’ın getirdiği bayrak sayısı 9 - 3 = 6.
- Toplam bayrak: 9 + 6 = 15.
- Sınıfa 8 bayrak astık, geriye kalan: 15 - 8 = 7.
- Yani 7 bayrak kalmıştır.
@User
5. Soru: Furkan’ın Kalan Kalem Sayısı
Soru ifadesi:
Furkan’ın 17 tane kalemi vardı. Babası ona 5 kalem daha aldı. Furkan, bu kalemlerden 9 tanesini kardeşine verdi. Buna göre Furkan’ın geriye kaç kalemi kalmıştır?
6. Soru: Arda’nın Kalan Sayfa Sayısı
Soru ifadesi:
Arda’nın 19 sayfalık hikaye kitabı var. İlk gün 3 sayfa, ikinci gün 5 sayfa okudu. Arda’nın kitabı bitirmek için geriye kaç sayfa kalmıştır?
7. Soru: Sinem’in Başlangıçtaki Şeftali Sayısı
Soru ifadesi:
Sinem, elindeki şeftalilere 8 tane daha ekleyince toplam şeftali sayısı 17 oluyor. Başlangıçta Sinem’in kaç şeftalisi vardı?
8. Soru: Bayrakların Kalan Sayısı
Soru ifadesi:
Sınıfı süslemek için Cenk 9 bayrak getirdi. Can ise, Cenk’ten 3 bayrak daha az getirdi. Getirilen bu bayrakların 8 tanesini sınıfa astık. Buna göre geriye kaç bayrak kaldı?
İçindekiler
- Genel Bakış ve Problemlerin Tanıtımı
- Matematikte Toplama ve Çıkarma Temel Kavramlar
- Soru 5: Furkan’ın Kalan Kalem Sayısı
- Soru 6: Arda’nın Kalan Sayfa Sayısı
- Soru 7: Sinem’in Başlangıçtaki Şeftali Sayısı
- Soru 8: Bayrakların Kalan Sayısı
- Matematikte Günlük Hayat Örnekleri
- Sık Yapılan Hatalar ve Bunlardan Kaçınma Yolları
- Genel Tekrar ve Özet
- Kaynaklar ve Ek Okuma Önerileri
1. Genel Bakış ve Problemlerin Tanıtımı
Bu dökümanda, 1. sınıf düzeyindeki toplama ve çıkarma işlemlerini içeren dört matematik sorusu üzerinde duruyoruz. İlk soru, kalemler üzerinden toplama ve çıkarma işlemine odaklanır. İkinci soru, hikaye kitabından okunan ve kalan sayfa hesabına yöneliktir. Üçüncü soru, bir öğrencinin şeftali topladıktan sonra toplam şeftali sayısını hesaplaması temeline dayanır. Dördüncü soru ise bayrak sayısı üzerinden toplama-çıkarma ve günlük hayat örneğini öne çıkarır.
Bu dört soru özellikle 1. sınıf öğrencilerinin günlük hayatta sıklıkla karşılaşabileceği durumları (kalem sayımı, kitap sayfası, meyve toplama, sınıf süsleme) temsil eder. Her sorunun detaylarına inip, adım adım çözümleri görecek; sonrasında da ek alıştırmalar ve tablolarla pekiştirme sağlayacağız.
2. Matematikte Toplama ve Çıkarma Temel Kavramlar
Toplama ve çıkarma, ilkokul matematiğinin en temel yapı taşlarıdır. Birinci sınıfta, çocuklar genellikle şu becerileri kazanırlar:
- Toplama işleminde iki veya daha fazla sayının bir araya getirilmesiyle toplamın bulunması.
- Çıkarma işleminde ise bir bütünün içinden belirli bir sayının çıkarılmasıyla kalan miktarın belirlenmesi.
Bu soruların çözümünde kullanılan temel yöntemler şunlardır:
- Nesneleri sayma ve birleştirme (alıştırma yaparken kalem, fasulye vb. somut nesneler kullanılabilir).
- Çeşitli stratejiler: Parça parça çıkarma, sayı doğrusu üzerinde ilerleme veya geriye gitme, el parmaklarını kullanma gibi.
- Sonucu kontrol etme: İşlemden sonra mantık çerçevesinde sonucu tekrar gözden geçirme (bir hatanın mevcut olup olmadığını fark etme).
Aşağıda 5., 6., 7. ve 8. soruların çözümlerinize adım adım bir yaklaşım sunulacaktır.
3. Soru 5: Furkan’ın Kalan Kalem Sayısı
Problem:
Furkan’ın 17 tane kalemi var. Babası ona 5 kalem daha verince toplam kalem sayısı artar. Ardından Furkan, bu kalemlerden 9 tanesini kardeşine verir. Geriye Furkan’ın kaç kalemi kalır?
Mantık
- Öncelikle Furkan’ın başlangıç kalemi: 17
- Babasının verdiği ek kalem sayısı: 5
- Dolayısıyla önce toplayarak yeni toplam elde edilir.
- Daha sonra 9 kalem kardeşe gidince çıkarma işlemi uygulanmalıdır.
3.1. Açıklamalı Adımlar
- Başlangıç sayısı: Furkan’ın kalemleri = 17
- Babası ekliyor: 17 kaleme 5 kalem daha eklendiğinde:17 + 5 = 22Furkan’ın artık 22 kalemi var.
- Furkan’ın kardeşine verdiği kalem sayısı: 9
- Kalan kalemi bulmak için 22’den 9’u çıkarmalıyız:22 - 9 = 13
- Sonuç: Furkan’ın geriye 13 kalemi kalır.
3.2. Çözüme Ait Tablo
İşlem Adımı | Matematiksel Gösterim | Sonuç |
---|---|---|
Başlangıç Kalem Sayısı | 17 | 17 |
Babasının Eklediği Kalem Sayısı | 5 | |
Toplam Kalem (17 + 5) | 17 + 5 = 22 | 22 |
Kardeşine Verilen Kalem Sayısı | 9 | |
Kalan Kalem (22 - 9) | 22 - 9 = 13 | 13 |
3.3. Ek Örnekler ve Alıştırmalar
-
Örnek 1: Elif’in 10 silgisi var. Abisi ona 2 tane daha silgi veriyor. Elif bu silgilerden 5 tanesini arkadaşlarına hediye ediyor. Geride kaç silgisi kalır?
- Çözüm: (10 + 2) - 5 = 12 - 5 = 7
-
Örnek 2: Bir öğrenci 8 topaç sahibi, annesi 6 topaç aldı. Çocuk 3 topacı arkadaşına ufak bir hediye olarak verdi. Kaç topacı kalmıştır?
- Çözüm: (8 + 6) - 3 = 14 - 3 = 11
Amaç, temel toplama ve çıkarma işlemlerini bir arada kullanması gereken sorularla öğrencinin denklem mantığını pekiştirmektir.
4. Soru 6: Arda’nın Kalan Sayfa Sayısı
Problem:
Arda’nın elinde 19 sayfalık bir hikaye kitabı var. İlk gün 3 sayfa okuyor. İkinci gün 5 sayfa okuyor. Geriye kitabı bitirmek için kaç sayfa kalmıştır?
Mantık
- Hikaye kitabının toplam sayfa sayısı: 19.
- Toplamda okunan sayfa: ilk gün 3 + ikinci gün 5 = 8.
- Kalan sayfa = Toplam sayfa - Okunan sayfa.
4.1. Açıklamalı Adımlar
- Başlangıç sayfa sayısı: 19
- Okunan sayfalar:
-
- gün: 3 sayfa
-
- gün: 5 sayfa
- Toplam okunan: $$
3 + 5 = 83. **Kalan sayfa** = Toplam (19) - Okunan (8):
4. **Sonuç**: Arda’nın geriye **11** sayfa kalmıştır. <a name="çözüme-ait-tablo-1"></a> ### 4.2. Çözüme Ait Tablo | İşlem Adımı | Matematiksel Gösterim | Sonuç | |----------------------------------|------------------------|-------| | Toplam Sayfa Sayısı | 19 | 19 | | 1. Gün Okunan Sayfa | 3 | | | 2. Gün Okunan Sayfa | 5 | | | Okunan Toplam (3 + 5) | 3 + 5 = 8 | 8 | | Kalan Sayfa (19 - 8) | 19 - 8 = 11 | 11 | <a name="ek-örnekler-ve-alıştırmalar-1"></a> ### 4.3. Ek Örnekler ve Alıştırmalar - **Örnek 1**: 25 sayfalık bir resimli hikaye kitabında ilk gün 4 sayfa, ikinci gün 6 sayfa okuyorsunuz. Geriye kaç sayfa kalır? - Çözüm: Toplam 25, okunan 4 + 6 = 10, kalan 25 - 10 = 15 - **Örnek 2**: 12 sayfalık bir dergiden ilk gün 2, ikinci gün 2, üçüncü gün 3 sayfa okundu. Dergiyi bitirmek için kaç sayfa kalmıştır? - Çözüm: (2 + 2 + 3) = 7, kalan: 12 - 7 = 5 Bu tarz örnekler, **okunan miktar** ile **kalan miktar** arasındaki ilişkiyi anlamayı kolaylaştırır. --- <a name="soru-7-sinemin-başlangıçtaki-şeftali-sayısı"></a> ## **5. Soru 7: Sinem’in Başlangıçtaki Şeftali Sayısı** **Problem:** Sinem, elindeki şeftalilere **8** tane daha eklediğinde toplam şeftali sayısı **17** oluyor. Buna göre, Sinem’in **başlangıçta** kaç şeftalisi vardır? ### Mantık - Sinem’in elindeki başlangıç şeftali sayısı bilinmiyor. Fakat **bilinmeyen** sayınıza “x” dersek, x + 8 = 17 şeklinde bir denklem kurabiliriz. - Öğrencilere 1. sınıfta tam denklem tertibi gösterilmediğinden, genelde şu mantıkla öğretilir: “Hangi sayı üstüne 8 eklendiğinde 17 yapılır?” - 17’nin içerisinde “8 tane eklenecek sayıyı” bulma = 17 - 8. <a name="açıklamalı-adımlar-2"></a> ### 5.1. Açıklamalı Adımlar 1. **Toplam şeftali (son durum)**: 17 2. **Eklenen şeftali sayısı**: 8 3. **Basit Çıkarma**:17 - 8 = 94. **Sonuç**: Sinem’in başlangıçtaki şeftali sayısı **9**. <a name="çözüme-ait-tablo-2"></a> ### 5.2. Çözüme Ait Tablo | İşlem Adımı | Matematiksel Gösterim | Sonuç | |-------------------------------------------|------------------------|-------| | Son Durum (Toplam Şeftali) | 17 | 17 | | Eklenen Şeftali Sayısı | 8 | | | Başlangıçtaki Şeftali (17 - 8) | 17 - 8 = 9 | 9 | <a name="ek-örnekler-ve-alıştırmalar-2"></a> ### 5.3. Ek Örnekler ve Alıştırmalar - **Örnek 1**: Ozan bir deste kağıt toplayınca 15 kağıdı oluyor. Deste kağıt 10 yapraktan oluşmuş olsun. Ozan’ın ilk başta kaç kâğıdı vardır? - Çözüm: 15 - 10 = 5 kâğıt. - **Örnek 2**: Bir öğrenci 7 sakız daha alırsa toplam sakız sayısı 20’ye çıkıyor. Başlangıçta kaç sakızı vardı? - Çözüm: 20 - 7 = 13 Bu tür sorular, **“Bilinmeyen” + “Eklenen Miktar” = “Sonuç”** mantığına dayanır. --- <a name="soru-8-bayrakların-kalan-sayısı"></a> ## **6. Soru 8: Bayrakların Kalan Sayısı** **Problem:** Sınıfımızı süslemek amacıyla Cenk **9** bayrak getirdi. Can ise, **Cenk’ten 3 bayrak eksik** getirdi. Bu bayrakların **8 tanesini** sınıfa astık. Geri kalan bayrak sayısı nedir? ### Mantık - Cenk: 9 bayrak. - Can: Cenk’ten 3 bayrak daha az → 9 - 3 = 6 bayrak. - Toplam bayrak: 9 (Cenk) + 6 (Can) = 15 bayrak. - 15 bayraktan 8 tanesi asıldığında geriye 15 - 8 = 7 bayrak kalır. <a name="açıklamalı-adımlar-3"></a> ### 6.1. Açıklamalı Adımlar 1. **Cenk’in getirdiği bayrak sayısı**: 9 2. **Can’in getirdiği bayrak sayısı**:9 - 3 = 63. **Toplam bayrak**:9 + 6 = 154. **Asılan bayrak sayısı**: 8 5. **Kalan bayrak sayısı**:15 - 8 = 76. **Sonuç**: Geriye kalan bayrak sayısı **7**. <a name="çözüme-ait-tablo-3"></a> ### 6.2. Çözüme Ait Tablo | İşlem Adımı | Matematiksel Gösterim | Sonuç | |---------------------------------------------|---------------------------|--------| | Cenk’in Getirdiği Bayrak | 9 | 9 | | Can’in Getirdiği Bayrak (9 - 3) | 9 - 3 = 6 | 6 | | Toplam Bayrak (Cenk + Can) | 9 + 6 = 15 | 15 | | Asılan Bayrak | 8 | - | | Kalan Bayrak (15 - 8) | 15 - 8 = 7 | 7 | <a name="ek-örnekler-ve-alıştırmalar-3"></a> ### 6.3. Ek Örnekler ve Alıştırmalar - **Örnek 1**: Ali 6 balon getirdi, Ayşe Ali’den 2 balon eksik getirdi. Toplam balon 10 ettiğine göre, 4 balonu süsledik. Kaç balon kaldı? - Ayşe: 6 - 2 = 4 balon, toplam: 6 + 4 = 10, süslediğimiz: 4, kalan: 10 - 4 = 6. - **Örnek 2**: Burak 10 tane raf getiriyor. Merve ise Burak’tan 2 tane daha az raf getiriyor. Bu rafların 5 tanesini kullanıyoruz. Geriye kaç raf kalır? - Merve’nin raf sayısı: 10 - 2 = 8, toplam: 10 + 8 = 18, kullanılan: 5, kalan: 18 - 5 = 13. Bu tür günlük hayattan örneklerle çıkarma ve toplama pratikleri yapılabilir. --- <a name="matematikte-günlük-hayat-örnekleri"></a> ## **7. Matematikte Günlük Hayat Örnekleri** **İlkokul 1. sınıf** düzeyinde matematik öğretimi çoğunlukla günlük hayatla ilişkilendirilmelidir. Örneğin: - **Markette alışveriş**: 5 elma alındı, 2 elma eve götürüldü, 1 elma arkadaşa verildi; geriye kaç elma kaldı? - **Oyuncak sayma**: 3 araba, 4 bebek var. Kaç oyuncak var? - **Evde malzeme kullanımı**: Bir kutuda 10 pipet vardı, 3’ü kullanıldı; kalan pipet sayısı? Bu tip senaryolar, çocukların soyut kavramları somutlaştırmalarını sağlar. Her bir probleme dair: 1. **Toplama**: Nesnelerin birleşimi veya birinden gelen ek katkı. 2. **Çıkarma**: Bir bütünün içinden bazı parçaların ayrılması. Toplam veya kalan değer, çocuğun elde ettiği **son miktar** şeklinde yorumlanır. --- <a name="sık-yapılan-hatalar-ve-bunlardan-kaçınma-yolları"></a> ## **8. Sık Yapılan Hatalar ve Bunlardan Kaçınma Yolları** 1. **Toplama ve Çıkarma İşlemlerini Karıştırmak** - Bazı öğrenciler, “daha aldı” ifadesini yanlış anladığından çıkarma yapabilir veya “verdi” ifadesini de yanlış yorumlayarak toplama yapabilir. Soruları dikkatle okumak bu hatayı azaltır. 2. **Birden Fazla İşlemi Sırasıyla Yapmamak** - Örneğin, önce toplamayı yapıp sonra çıkarmayı unutanlar olabilir. Mantık sırası takip edilmeli: “Önce topla, sonra çıkar” veya “Önce çıkar, sonra topla” sorunun türüne göre belirlenmeli. 3. **Yanlış Nesne Sayım** - Somut materyaller kullanılmıyorsa öğrenciler işlemlerde zihinsel olarak sayarken 1 fazladan ya da 1 eksik sayma hatası yapabilir. Bu nedenle **el parmakları** veya **küçük nesneler** kullanmak işlerini kolaylaştırır. 4. **Yanlış Soruyu Yanlış Yorumlamak** - İfade “9 kalem verdi” diyorsa, bu sayıyı + olarak değil – olarak kullanmak gerekir. - Her bir ifadenin “toplama” mı “çıkarma” mı içerdiği iyi analiz edilmeli. Bu hatalardan kaçınmak için ilk sınıf düzeyinde **yavaş ve emin** adımlarla ilerlemek, her bir adımı defalarca örnek üzerinden tekrarlamak çok önemlidir. --- <a name="genel-tekrar-ve-özet"></a> ## **9. Genel Tekrar ve Özet** Bu dokümanda, **Furkan’ın kalan kalem sayısı**, **Arda’nın okumadığı sayfa sayısı**, **Sinem’in başlangıçtaki şeftali sayısı** ve **Cenk ile Can’in getirdiği bayrakların kalan miktarı** gibi dört farklı problem üzerinde durduk. Hepsi **toplama** ve **çıkarma** işlemlerinin birlikte veya ayrı kullanıldığı **1. sınıf** seviyesine uygun uygulamalar sunar. Aşağıda soruların kısa çözümlerini tekrar özetliyoruz: 1. **Furkan’ın Kalemi (Soru 5)** - 17 tane başlangıç + 5 ek kalem = 22 kalem. - 22 kalemin 9 tanesi kardeşe verilir → 22 - 9 = 13. 2. **Arda’nın Kitaba Kalan Sayfa (Soru 6)** - 19 sayfa toplam, 3 + 5 = 8 sayfa okundu. - Kalan: 19 - 8 = 11. 3. **Sinem’in Başlangıçtaki Şeftali Sayısı (Soru 7)** - 17 toplam olsun diye 8 eklendi. - 17 - 8 = 9. 4. **Bayrakların Kalan Miktarı (Soru 8)** - Cenk 9, Can 9 - 3 = 6 → Toplam 15. - 8 asıldı, 15 - 8 = 7 kaldı. Ayrıca, her bir adımda **somut** veya **model destekli** çözümler kullanmak faydalıdır. Birinci sınıf düzeyinde, her problem için **çok basit** ama **bir o kadar da öğretici** bir yöntem izlemek; öğrenciler açısından “işlem sırasını, verilenleri, istenenleri” netleştirmeyi kolaylaştırır. --- <a name="kaynaklar-ve-ek-okuma-önerileri"></a> ## **10. Kaynaklar ve Ek Okuma Önerileri** - **MEB İlkokul Matematik Ders Kitapları**: 1. sınıf kademesinde toplama ve çıkarma konuları görselli, oyunlarla desteklenir. - **Eğitsel Materyaller**: Öğretmenlerin hazırladığı **çalışma kağıtları**, **okunması kolay hikaye kitapları** ve **Matematik posterleri**. - **Online Kaynaklar**: - [Eba.gov.tr](https://www.eba.gov.tr/) üzerinde 1. sınıf matematik etkinlikleri. - Çeşitli **matematik oyun siteleri** (yaşa uygunluğuna dikkat edilerek) toplama-çıkarma alıştırmaları. Ek olarak veliler veya öğretmenler, **kutlama** ve **oyunlaştırma** yoluyla öğrencinin matematik ilgisini artırabilir. Örneğin soruları doğru çözen çocuğa küçük bir rozet veya “Aferin!” gibi teşvik edici geri bildirim verilmesi; öğrenmeyi eğlenceli hale getirir. --- ## **Cevaplar** Yukarıdaki tüm açıklamaların özeti olarak, her bir soruya ilişkin net cevaplar şu şekildedir: 1. **Soru 5**: Furkan’ın kalan kalemi → **13** 2. **Soru 6**: Arda’nın kalan sayfası → **11** 3. **Soru 7**: Sinem’in başlangıçtaki şeftalisi → **9** 4. **Soru 8**: Kalan bayrak → **7** **Bu tür işlemlerde** önce **toplama** (var olan sayıya ekleme), sonra **çıkarma** (verilen/çıkan sayı kadar azaltma) adımları sırasıyla uygulanmalıdır. --- ### **Kısa Özet (2000+ Kelimelik İçeriğin Derlemesi)** Bu metin boyunca **1. sınıf düzeyindeki** toplama-çıkarma problemlerinin mantığını, adım adım nasıl çözülmeleri gerektiğini, hataları engellemek için hangi noktalara dikkat edilmesinin yararlı olduğunu ve örnek tablolardan nasıl yararlanılabileceğini ele aldık. Her dört soru da aşağıdaki temel matematiksel prensipleri gösterir: - **Arkadaşına vermek / Kardeşine vermek**: Bir **çıkarma** işlemidir. - **Yeni ekleme** (Babası aldı, ekledi gibi kelimeler): Bir **toplama** işlemidir. - **Toplamı bulma**: Bazen birden fazla eklenerek toplama yapılabilir. - **Farkı bulma**: Büyük sayıdan küçük sayıyı çıkararak “kalanı” hesaplamak. Öğrenciler için en kritik adım, “**Ne istendiğini**” anlayıp, gerekli ise önce toplama ardından çıkarma (veya tersi) yapılması gerektiğini kavramaktır. Yapılan her bir işlemden sonra **mantıksal kontrol** yapmak, çocukların akıl yürütme becerilerini geliştirir: - “Bu sonucum mantıklı mı?” - “Eğer 22 kaleme 9 ekleyip diyorum ki 13 kaldı; peki 9 eklenirse sayı artar mı, yoksa azalır mı?” Bu tarz **düşünce adımları**, ileriki sınıflarda **problem çözme** kabiliyetini ciddi ölçüde güçlendirir. #### Genişleme ve Pekiştirme Bu ders aşamasında, öğrencilerin: 1. **Parmak hesabı**, **sayı çubukları**, **küp bloklar**, “**benzetim**” gibi görsel materyaller kullanması, 2. Problemi **resimle** ifade etmeleri (Örneğin, Furkan’ın kalemlerini çizebilirler), 3. Sonuçları doğrudan test edebilmeleri (Kalemi varsa dizerek sayabilir, “9 tanesini çekince geride kaç kaldı?” diye gözlemler yapabilir) 4. **Ev ödevleri** ve **sınıf içi etkinlikler** yoluyla benzer soru tiplerini tekrar tekrar çözmeleri, matematiksel düşünme temellerini sağlamlaştıracaktır. Matematikte asıl olan, **sorgulama** ve **deneme-yanılma** süreçlerinin açıkça vurgulanmasıdır. “Farklı bir yol deneyerek aynı sonuca varabilir miyim?” soruları çocuğun yaratıcılığını tetikler. Örneğin, “22 – 9” işlemini 22’den önce 2 çıkartıp 20, sonra 7 daha çıkartıp 13’e ulaşmak gibi daha esnek yaklaşımlar da öğretilerek, işlemde **esneklik** kazandırılabilir. #### Birleştirme ve Ayırma 1. sınıf seviyesindeki toplamalarda “**Birleştirme**” en temel sıcak yaklaşım: - **17 ile 5’i birleştirdim**: 17, 18, 19, 20, 21, 22 diye sayarak da yapılabilir. Çıkarmada “**Ayırma**” veya “**Eksiltme**”: - **22’den 9 eksiltme**: 22’den 1 eksilince 21, sonra 1 daha eksilince 20… 9 defa eksiltme yapıldığında 13’e varmak. Bu çalışma yöntemleri, **öğretim programlarının** “somut materyallerle işlem yapma” basamağını doğrudan karşılar. #### Neden Bol Örnek Lazım? 1. sınıfta öğrenciler, bazen soyut kavramları somutlaştıramadan, bir işlem yapmayı öğrenip diğerini unutabilir. Bol örnek, masalsı hikayeler, oyunlar yardımıyla **“toplama-çıkarma”** kavramlarını doğal bir şekilde içselleştirirler. Bu nedenle, yukarıda paylaşılan ek örnekler, pratik alıştırmalar ve tablo gösterimleri kullanarak öğrencinin **öz güvenle** sorulara yaklaşması sağlanmalıdır. --- @FatM -