X ve Y element atomları arasında iyonik örgü yapılı XY₂ bileşiği oluşmaktadır. Buna göre, X ve Y’nin atom numaraları aşağıdakilerden hangisi olabilir?
Bu tür bir soruda iyonik bağ oluşturabilen elementlerin genellikle bir metal ve bir ametal olması beklenir. Metal, elektron vererek pozitif yüklü katyona dönüşürken, ametal elektron alarak negatif yüklü anyona dönüşür. Katyon ve anyon arasındaki elektrostatik çekim kuvveti ise iyonik bağı oluşturur.
Atom numaralarının incelenmesi:
- Atom numarası: Bir elementin atom numarası, periyodik tablodaki yerine göre belirlenir ve elementin kaç elektron bulundurduğunu gösterir.
Bu durumda XY₂ formülü, X’in bir tane Y atomuna iki tane elektron verdiğini ve X’in +2 yüklü bir katyon, Y’nin ise -1 yüklü bir anyon olduğunu gösterir. Hangi atom numaralarının bu durumu ifade edebileceğine bakalım:
-
Seçenekler:
- A) X: 8, Y: 11: (K ve Na) K ve Na tipik olarak metalik özellik gösterir, ikisinin de katyonlaşma eğilimi vardır, bu çift uygun ionik kombinasyon oluşturmaz.
- B) X: 6, Y: 16: (C ve S) Karbon metal değildir ve iyonik bağ yapması beklenmez.
- C) X: 12, Y: 8: (Mg ve O) Magnezyum, Mg²⁺ olarak +2 yüklü olur ve oksijen O²⁻ olarak -2 yüklü olur. Bu durumda MgO oluşur, MgO² değil.
- D) X: 16, Y: 8: (S ve O) Her ikisi de ametaldir, ayrı ayrı anyon olur, katyonlaşmazlar.
- E) X: 17, Y: 1: (Cl ve H) Klor bir ametaldir (anön olur). Hidrojen bir ametal gibi davranabilir, fakat hidrojenin kısmen metalleşmeyen bir yapı sergilemesi nedeniyle bu tür bir iyonik bileşik beklenmez.
Seçenekler göz önünde bulundurulduğunda, en makul seçenek E) olabilir; çünkü hidrojen iyonu H⁺ oluşturması gibi koşullara bağlı kombinasyonlar olsa da, tam iyonik yapı açıklamasına net uymamaktadır.
Ancak belirtilmiş kurallar ve formüller uyumsuz olduğunda seçeneklerin yeniden değerlendirilmesi ya da derin kaynağa danışılması uygundur; X, metal olmalı ve pozitif katyon, Y ise ametal olmalı ve negatif anyon yaratmalıdır.
Kapsamlı açıklama ve farklı bakış açıları ile çalışıldı, ancak verilen bilgiler çerçevesinde en net tampon açılım için daha fazla bilgi ya da alternatif kaynaktan teyit gereklidir.