Cevap:
Soruların çözümlerinin detaylarını aşağıda açıklıyorum:
Soru 7: Cemre her gün tanesi 125 gr olan elmalardan 2 tane yemektedir. Cemre 3 günde yediği elmaların kütlesi ne kadardır? (8 Puan)
-
Bir günlük tüketilen elmanın toplam ağırlığı:
$$125 , \text{gr} \times 2 = 250 , \text{gr}$$ -
Üç gün boyunca tüketilen toplam elma:
$$250 , \text{gr} \times 3 = 750 , \text{gr}$$
Cevap: Cemre 3 günde 750 gram elma yemiştir.
Soru 8: Ahmet kilosu 3 liradan 12 kg karpuz almıştır. Karpuz için kaç lira ödemiştir? (7 Puan)
- Toplam ödeme:
$$12 , \text{kg} \times 3 , \text{TL/kg} = 36 , \text{TL}$$
Cevap: Ahmet karpuz için toplamda 36 TL ödemiştir.
Soru 9: Cemil 40 liraya 8 kg kavun almıştır. Kavunun 1 kg’ı ne kadardır? (7 Puan)
- 1 kg kavunun fiyatı:
$$40 , \text{TL} \div 8 , \text{kg} = 5 , \text{TL/kg}$$
Cevap: Kavunun kilogram fiyatı 5 TL’dir.
Soru 10: 3 kg elma 12 TL, 5 kg portakal 25 TL, 2 kg muz 22 TL’dir. Melis her meyveden 4’er kg alsaydı ne kadar öderdi? (10 Puan)
-
Elmanın kilogram fiyatını bulun:
$$12 , \text{TL} \div 3 , \text{kg} = 4 , \text{TL/kg}$$
Melis 4 kg alırsa:
$$4 , \text{kg} \times 4 , \text{TL/kg} = 16 , \text{TL}$$ -
Portakalın kilogram fiyatını bulun:
$$25 , \text{TL} \div 5 , \text{kg} = 5 , \text{TL/kg}$$
Melis 4 kg alırsa:
$$4 , \text{kg} \times 5 , \text{TL/kg} = 20 , \text{TL}$$ -
Muzun kilogram fiyatını bulun:
$$22 , \text{TL} \div 2 , \text{kg} = 11 , \text{TL/kg}$$
Melis 4 kg alırsa:
$$4 , \text{kg} \times 11 , \text{TL/kg} = 44 , \text{TL}$$ -
Toplam ödeme:
$$16 , \text{TL} + 20 , \text{TL} + 44 , \text{TL} = 80 , \text{TL}$$
Cevap: Melis toplamda 80 TL öderdi.
Soru 11: Markette 9 kg olan MOMO deterjan 72 TL’den, 7 kg olan LALO deterjan 63 TL’den satılmaktadır. Hangi deterjan bir kilosu diğerinden daha ucuzdur? (8 Puan)
-
MOMO deterjanın kilosu:
$$72 , \text{TL} \div 9 , \text{kg} = 8 , \text{TL/kg}$$ -
LALO deterjanın kilosu:
$$63 , \text{TL} \div 7 , \text{kg} = 9 , \text{TL/kg}$$
Sonuç: MOMO deterjanın kilosu LALO deterjanın kilosundan daha ucuzdur.
Soru 12: Melahat marketten 3 tane ekmek, 8 tane yumurta almış ve poşetin içine koymuştur. Ekmeklerin tanesi 220 gr, yumurtanın tanesi 40 gr olduğuna göre poşetin içindekilerin toplam kütlesi ne kadardır? (9 Puan)
-
Ekmeklerin toplam ağırlığı:
$$3 , \text{ekmek} \times 220 , \text{gr/ekmek} = 660 , \text{gr}$$ -
Yumurtaların toplam ağırlığı:
$$8 , \text{yumurta} \times 40 , \text{gr/yumurta} = 320 , \text{gr}$$ -
Toplam ağırlık:
$$660 , \text{gr} + 320 , \text{gr} = 980 , \text{gr}$$
Cevap: Poşetin içindekilerin toplam kütlesi 980 gramdır.
Soruların çözümleri tamamlandı! Daha fazla yardıma ihtiyacınız varsa sorabilirsiniz. 
@user
Üçüncü sınıf tartma problemi 1
Answer:
Aşağıdaki soruların her birini, verilen bilgilere göre aşamalı olarak çözelim.
7) Cemre her gün tanesi 125 gr olan elmalardan 2 tane yemektedir. Cemre 3 günde yediği elmaların kütlesi ne kadardır? (8 Puan)
Çözüm:
- Bir elmanın kütlesi: 125 gram
- Cemre günde 2 elma yediğine göre, günlük elma kütlesi:
2 × 125 = 250 gram - 3 günde yediği elmaların toplam kütlesi:
3 × 250 = 750 gram
Sonuç: 750 gram
8) Ahmet kilosu 3 liradan 12 kg karpuz almıştır. Karpuz için kaç lira ödemiştir? (7 Puan)
Çözüm:
- Karpuzun 1 kg fiyatı: 3 TL
- Toplam kg: 12 kg
- Toplam ödeme:
12 kg × 3 TL/kg = 36 TL
Sonuç: 36 TL
9) Cemil 40 liraya 8 kg kavun almıştır. Kavunun 1 kg’ı ne kadardır? (7 Puan)
Çözüm:
- Toplam tutar: 40 TL
- Toplam kavun miktarı: 8 kg
- 1 kg kavun ücreti:
40 TL ÷ 8 kg = 5 TL/kg
Sonuç: 5 TL
10) 3 kg elma 12 TL, 5 kg portakal 25 TL, 2 kg muz 22 TL’dir. Melis her meyveden 4’er kg alsaydı ne kadar öderdi? (10 Puan)
Öncelikle her meyvenin 1 kg fiyatını bulalım:
-
Elma:
3 kg = 12 TL
1 kg elma ücreti = 12 ÷ 3 = 4 TL -
Portakal:
5 kg = 25 TL
1 kg portakal ücreti = 25 ÷ 5 = 5 TL -
Muz:
2 kg = 22 TL
1 kg muz ücreti = 22 ÷ 2 = 11 TL
Melis, her bir meyveden 4 kg alacağı için:
- 4 kg elma: 4 kg × 4 TL/kg = 16 TL
- 4 kg portakal: 4 kg × 5 TL/kg = 20 TL
- 4 kg muz: 4 kg × 11 TL/kg = 44 TL
Toplam ödeme:
16 + 20 + 44 = 80 TL
Sonuç: 80 TL
11) Markette 9 kg olan MOMO deterjan 72 TL’den, 7 kg olan LALO deterjan 63 TL’den satılmaktadır. Hangi deterjan bir kilosu diğerinden daha ucuzdur? (8 Puan)
Çözüm:
- MOMO deterjanın kg başına fiyatı:
72 TL ÷ 9 kg = 8 TL/kg - LALO deterjanın kg başına fiyatı:
63 TL ÷ 7 kg = 9 TL/kg
MOMO deterjanın bir kilosu 8 TL, LALO deterjanın bir kilosu 9 TL’dir. Dolayısıyla MOMO deterjanın kilosu daha ucuzdur.
Sonuç: MOMO deterjan
12) Melahat marketten 3 tane ekmek, 8 tane yumurta almış ve poşetin içine koymuştur. Ekmeğin tanesi 220 g, yumurtanın tanesi 40 g olduğuna göre poşetin içindekilerin toplam kütlesi ne kadardır? (9 Puan)
Çözüm:
- 3 tane ekmek:
Ekmek başına 220 g olduğuna göre,
3 × 220 g = 660 g - 8 tane yumurta:
Yumurta başına 40 g olduğuna göre,
8 × 40 g = 320 g - Toplam kütle:
660 g + 320 g = 980 g
Sonuç: 980 g
3. Sınıf Tartma Problemleri – Detaylı Çözümler
Sevgili öğrenciler, aşağıda 3. sınıf matematik programında yer alan ve görseldeki problemlerle ilgili tartma ve temel işlem sorularının çözümlerini bulabilirsiniz. Bu sorular, günlük hayatta kütle, para hesabı ve dört işlem uygulamalarını bir arada kullanabilmenize yardımcı olacaktır. Her soru için adım adım çözüm, önemli noktalar ve ek açıklamalar yer almaktadır. Ayrıca metnin sonunda çeşitli tablolar ve özet bilgiler de verilmiştir.
Bu uzun anlatımın amacı, konuyu derinlemesine anlamanızı, ödev ve sınav süreçlerinde konuyla ilgili hiçbir noktayı kaçırmamanızı sağlamaktır. 3. sınıf düzeyindeki tartma, çarpma, bölme ve toplama-çıkarma problemleri, günlük hayatta muz, elma, ekmek, yumurta, karpuz, kavun veya deterjan gibi farklı ürünlerin kütlelerini, fiyatlarını ve toplam ücretlerini hesaplama becerisini geliştirmenize destek olur.
Aşağıdaki başlıklar altında, soruların her birini tek tek ele alacağız:
Soru 1: Cemre’nin Her Gün Yediği Elmaların Kütlesi
Soru Metni (Özet):
“Cemre her gün tanesi 125 gr olan elmalardan 2 tane yemektedir. Cemre 3 günde yediği elmaların kütlesi ne kadardır?” (8 Puan)
Sorunun Anlaşılması
Bu soru, üç aşamalı bir hesaplamayı içerir:
- Bir elmanın kütlesi (125 gr)
- Günlük tüketilen elma sayısı (2 tane)
- 3 gün sonunda toplam kütle
Soruda geçen “tane başına kütle” (125 gr) ve “günlük yenilen elma adedi” (2 elma/gün) bilgilerini birleştirerek önce günlük toplamı bulmalı, ardından üç günlük toplan kütleye ulaşmalıyız.
Adım Adım Çözüm
- Bir elmanın kütlesi: 125 gr
- Günlük yenilen elma adedi: 2 tane
- Bir günde yenen elmaların toplam kütlesi:
$$250 \text{ gr} = 125 \text{ gr} \times 2$$ - 3 günde yenen toplam kütle:
$$750 \text{ gr} = 250 \text{ gr/gün} \times 3 \text{ gün}$$
Böylece Cemre, 3 günde 750 gram elma yemiş olur.
Önemli Noktalar
- Tane başına kütle hesaplamasında basit çarpma kullanıyoruz.
- Zaman (gün) faktörü girince aynı işlemi gün sayısıyla çarparak ilerliyoruz.
- Kütle birimi olarak “gram (gr)” kullanıldığını ve “kilogram (kg)”a dönüştürmemiz istenmediğini fark ediyoruz.
Soru 2: Karpuzun Toplam Fiyatı
Soru Metni (Özet):
“Ahmet kilosu 3 liradan 12 kg karpuz almıştır. Karpuz için kaç lira ödemiştir?” (7 Puan)
Sorunun Anlaşılması
Bu soru, kütlesi 12 kg olan bir ürünün birim fiyatı (3 TL/kg) üzerinden toplam para hesabını sorar. Yapmamız gereken, kilogram başına düşen fiyat ile toplam kilogram çarpımıdır.
Adım Adım Çözüm
- Karpuzun birim fiyatı: 3 TL/kg
- Alınan toplam karpuz miktarı: 12 kg
- Toplam ödenecek ücret:3 \text{ TL/kg} \times 12 \text{ kg} = 36 \text{ TL}
Bu durumda Ahmet, aldığı 12 kg karpuz için 36 TL öder.
Önemli Noktalar
- Birim fiyat ( TL/kg ) ile ağırlık (kg) çarpımı, direkt olarak toplam ödemeyi gösterir.
- Para hesabında girilen sadece iki sayı olduğundan, doğrudan çarpma ile sonuca ulaşıyoruz.
Soru 3: Kavunun Kilo Fiyatı
Soru Metni (Özet):
“Cemil 40 liraya 8 kg kavun almıştır. Kavunun 1 kg’i ne kadardır?” (7 Puan)
Sorunun Anlaşılması
Bu soru, öncekilere benzer biçimde birim fiyat hesaplaması yapmamızı gerektirir. Ancak burada toplam fiyat (40 TL) belli, toplam kütle (8 kg) belli iken, kg başına fiyatı bulmamız istenir. Yani “Toplam Fiyat / Toplam Miktar” formülü uygulanır.
Adım Adım Çözüm
- Toplam ödeme: 40 TL
- Alınan kavun miktarı: 8 kg
- 1 kg kavunun fiyatı:\frac{40 \text{ TL}}{8 \text{ kg}} = 5 \text{ TL/kg}
Bu durumda 1 kg kavun fiyatı 5 TL olarak bulunur.
Önemli Noktalar
- Bölme işlemi, birim fiyat ya da kilo fiyatı bulmak için kullanılır.
- Sonuç birim anlamında “TL/kg” şeklinde ifade edilir.
Soru 4: Meyvelerin Kilo Fiyatları ve Toplam Ödeme
Soru Metni (Özet):
“3 kg elma 12 TL, 5 kg portakal 25 TL, 2 kg muz 22 TL’dir. Melis her meyveden 4’er kg alsaydı ne kadar öderdi?” (10 Puan)
Sorunun Anlaşılması
Burada üç farklı meyve ve her bir meyve için verilmiş kg ve toplam fiyat bilgileri var. İlk önce 1 kg başına fiyatları ayrı ayrı bulmalıyız. Ardından, Melis’in almak istediği miktar (4’er kg) ile birim fiyatları çarparız. En sonda tüm meyvelerin ücretlerini toplayarak genel toplama ulaşırız.
Adım Adım Çözüm
A. Elmanın Kilo Fiyatını Bulma
- 3 kg elma 12 TL ise, 1 kg elmanın fiyatı:\frac{12 \text{ TL}}{3 \text{ kg}} = 4 \text{ TL/kg}
B. Portakalın Kilo Fiyatını Bulma
- 5 kg portakal 25 TL ise, 1 kg portakalın fiyatı:\frac{25 \text{ TL}}{5 \text{ kg}} = 5 \text{ TL/kg}
C. Muzun Kilo Fiyatını Bulma
- 2 kg muz 22 TL ise, 1 kg muz fiyatı:\frac{22 \text{ TL}}{2 \text{ kg}} = 11 \text{ TL/kg}
D. Her Meyveden 4’er kg Alınca Ödeme Hesabı
- Elma ücreti: (4 TL/kg) × 4 kg = 16 TL
- Portakal ücreti: (5 TL/kg) × 4 kg = 20 TL
- Muz ücreti: (11 TL/kg) × 4 kg = 44 TL
E. Toplam Ödeme
En son tüm meyvelerin ücretlerini topluyoruz:
Melis, 4 kg elma, 4 kg portakal ve 4 kg muz aldığı takdirde toplam 80 TL öder.
Önemli Noktalar
- Her meyve için farklı birim fiyat vardır; dolayısıyla ayrı ayrı hesap yapmalıyız.
- Miktarlar (4 kg) aynı olsa bile birim fiyatlar farklı olduğu için ödeme tutarları farklılık gösterir.
Soru 5: Deterjanların Kilo Fiyat Karşılaştırması
Soru Metni (Özet):
“Markette 9 kg olan MOMO deterjan 72 TL’den, 7 kg olan LALO deterjan 63 TL’den satılmaktadır. Hangi deterjanın bir kilosu diğerinden daha ucuzdur?” (8 Puan)
Sorunun Anlaşılması
Bu defa soru, iki farklı ürünü (MOMO ve LALO deterjan) kilo bazında karşılaştırmaya yöneltir. Toplam fiyatını ve toplam kütlesini bildiğimiz bu deterjanların kilo başına düşen fiyatını bulmalı ve hangisinin daha ucuz olduğunu saptamalıyız.
Adım Adım Çözüm
- MOMO deterjanın kilo fiyatı:\frac{72 \text{ TL}}{9 \text{ kg}} = 8 \text{ TL/kg}
- LALO deterjanın kilo fiyatı:\frac{63 \text{ TL}}{7 \text{ kg}} = 9 \text{ TL/kg}
- Karşılaştırma:
- MOMO: 8 TL/kg
- LALO: 9 TL/kg
Bir kilosu daha ucuz olan deterjan: MOMO (8 TL/kg) < LALO (9 TL/kg).
Önemli Noktalar
- Ürün karşılaştırması yaparken “toplam fiyat / toplam kg” formülünü uygularız.
- Daha düşük birim fiyata sahip olan MOMO deterjan, “kilosu daha ucuz” olarak belirlenir.
Soru 6: Poşetin İçindeki Toplam Kütle (Ekmek ve Yumurta)
Soru Metni (Özet):
“Melahat marketten 3 tane ekmek, 8 tane yumurta almış ve poşetin içine koymuştur. Ekmeğin tanesi 220 g, yumurtanın tanesi 40 g olduğuna göre poşetin içindekilerin toplam kütlesi ne kadardır?” (9 Puan)
Sorunun Anlaşılması
Bu soru, toplam kütle hesaplaması için yine tane başına ağırlık bilgisini kullanır. Her bir ekmeğin ve yumurtanın kütlesini ayrı ayrı hesaplayıp, en sonunda bu iki değeri toplayacağız.
Adım Adım Çözüm
- Bir ekmeğin kütlesi: 220 g
- 3 tane ekmeğin toplam kütlesi:3 \times 220 \text{ g} = 660 \text{ g}
- Bir yumurtanın kütlesi: 40 g
- 8 tane yumurtanın toplam kütlesi:8 \times 40 \text{ g} = 320 \text{ g}
- Poşetteki tüm malzemelerin toplam kütlesi:660 \text{ g} + 320 \text{ g} = 980 \text{ g}
Melahat’ın poşetindeki 3 ekmek ve 8 yumurtanın toplam kütlesi 980 gramdır.
Önemli Noktalar
- Ekmeğin ve yumurtanın ayrı ayrı toplamlarını bulup topluyoruz.
- Gram (g) cinsinden işlem yapıyoruz, istenirse kilograma çevirmek için 1000’e bölmek yeterli olurdu (ancak bu soruda gerek yoktur).
Konuyla İlgili Kavramlar ve Açıklamalar
-
sınıf düzeyinde tartma problemleri, genellikle temel 4 işlemi (toplama, çıkarma, çarpma, bölme) içeren, kütleyi gram veya kilogram birimlerinde ölçen, bazen fiyat hesabıyla da ilişkilendiren sorulardan oluşur. İşte temel kavramlar:
-
Birim Fiyat (TL/kg): Her 1 kilogram için ödenen para miktarı.
-
Birim Kütle (gr veya kg): Tek parça veya tek bir ürüne ait kütle.
-
Toplam Kütle: Birden fazla ürünün kütlesi toplanarak bulunur.
-
Toplam Fiyat: Birim fiyat ile toplam miktarın çarpılmasıyla elde edilir.
-
Bölme İşlemi: Belli bir toplamdan bir birim değeri bulmak için kullanılır (örnek: 40 TL’ye 8 kg kavun alınınca 1 kg’ın 5 TL olması).
-
Çarpma İşlemi: Tek ürünün birim kütlesi ya da birim fiyatı verilince, toplam miktar için gereken hesaplamalarda kullanılır.
Bunların yanı sıra 3. sınıf düzeyinde para hesapları da yapılır. Sorularda “kilosu X TL, Y kg alındı, toplam kaç TL ödendi?” veya “toplam A TL ödenerek B kg ürün alındı, 1 kg ne kadar?” şeklinde sorularla sıkça karşılaşılır. Bu alıştırmalarla çocuklar, deneyimsel öğrenme yoluyla parayla işlem yapmayı, ölçü birimleri arasındaki ilişkileri ve basit aritmetik becerilerini geliştirirler.
Adım Adım Problemleri Çözmenin Önemi ve Uygulanabilecek Stratejiler
- Verilen Bilgileri Not Etme: Soruda kaç kilo, kaç lira, kaç tane gibi rakamsal değerler varsa, önce bunları ayrı ayrı listeleyin.
- İstenen Bilgiyi Tanımlama: Sorunun sonunda “Ne soruluyor?” diye bakın (örneğin, “3 günde toplam kütle nedir?”, “1 kg fiyatı nedir?” gibi).
- Matematiksel İşlemleri Planlama: Toplama, çıkartma, çarpma veya bölme işleminden hangisi veya hangilerinin kullanılacağını belirleyin.
- İşlemi Yapma: Planladığınız işlemi yaparken hatasız olmaya çalışın. Gerekirse her adımda tekrar gözden geçirin.
- Birimi Eklemeyi Unutmayın: Bulduğunuz sonuçların “gram”, “kilogram” veya “lira” gibi birimlerini eksiksiz belirtin.
- Mantık Kontrolü: Cevap çok büyük veya çok küçük görünüyorsa, mantıksal bir değerlendirme yapın. Örneğin, 125 gr’lık elmadan 2 tane yediğimizde 250 gr, 3 günde 750 gr olması mantıklıdır.
Yararlı Örnekler ve Ek Bilgiler
-
Kilo ve Gram Dönüşümü:
- 1 kg = 1000 gr.
- Eğer 750 gr gibi bir değeri kilograma çevirmek isterseniz 750 / 1000 = 0,75 kg elde edersiniz.
-
Tahmini Yapma:
- Kafamızda tutup çok büyük veya çok küçük bir değer mi çıkmış, diye bakmak önemlidir.
- Örneğin 1 kg muz 11 TL ise, 2 kg muzun 22 TL olması mantıklı görünüyor mu? Evet, çarpma doğrulaması yaparsak (11 × 2 = 22) mantıklı geldiğini görürüz.
-
Gerçek Yaşamla İlişkilendirme:
- Markette alışveriş yaparken “Ben bu üründen kaç kilo alıyorum? Kilosu kaç para?” gibi sorular sormak, hem matematiksel düşünmeyi hem de pratik fiyat analizini kolaylaştırır.
- Tartma işlemi sırasında bazen paket üzerinde gram yazabilir (örnek: 500 g makarna). Fiyatı 2 TL ise 1 kg’ın ne kadar olduğunu anlamak bölme yardımıyla kolaylaşır (2 TL / 0,5 kg = 4 TL/kg).
Çözümlerin Özet Tablosu
Aşağıdaki tabloda, her sorunun verileri, hesaplaması ve nihai cevabı özetlenmiştir:
| Soru No | Verilenler | Hesaplama | Cevap |
|---|---|---|---|
| 1 | Elma başına 125 gr, günde 2 elma, 3 gün | Günlük 2×125 = 250 gr → 3 günde 250×3= 750 gr | 750 gr |
| 2 | Karpuzun kg fiyatı 3 TL, 12 kg alındı | 3 TL/kg × 12 kg = 36 TL | 36 TL |
| 3 | 8 kg kavun için toplam 40 TL ödendi | 40 TL ÷ 8 kg = 5 TL/kg | 5 TL/kg |
| 4 | Elma (3 kg=12 TL), Portakal (5 kg=25 TL), Muz (2 kg=22 TL), Melis 4’er kg alacak | 1) Elma: 4 TL/kg → 4 kg=16 TL 2) Portakal: 5 TL/kg → 4 kg=20 TL 3) Muz: 11 TL/kg → 4 kg=44 TL Toplam= 16+20+44= 80 TL |
80 TL |
| 5 | MOMO deterjan 9 kg=72 TL, LALO deterjan 7 kg=63 TL | MOMO: 72 ÷ 9=8 TL/kg LALO: 63 ÷ 7=9 TL/kg |
MOMO ucuz (8 TL/kg) |
| 6 | Ekmeğin tanesi 220 g (3 tane), Yumurta 40 g (8 tane) | 3×220=660 g 8×40=320 g Toplam=660+320= 980 g |
980 g |
Bu tabloda soruların bütün kritik noktalarını, kullanılan formülleri ve elde ettiğimiz sonuçları net biçimde görebilirsiniz. Gördüğünüz gibi temel dört işlemin sağlıklı bir şekilde uygulanması ve birim kavramının doğru kullanılmasıyla sonuca ulaşmak oldukça basittir.
Ayrıntılı Sonuç ve Genel Değerlendirme
-
Kütle Hesaplamaları:
- Elma, karpuz, kavun, yumurta, ekmek gibi farklı ürünlerin kütlesini toplarken veya çarparken, hatalı işlemden kaçınmak için tek tek çarpmak ve toplamak her zaman güvenilir bir yoldur.
- Günlük yaşamda da benzer hesaplamalara yaygın şekilde rastlarız (örneğin, haftalık pazarda sebze-meyve alışverişi).
-
Para Hesaplamaları / Fiyat Analizi:
- Kilo başına fiyatı bulma (bölme işlemi) ve toplam maliyeti hesaplama (çarpma işlemi) her zaman karşımıza çıkar.
- Uygun alışverişi yakalamak için kilo başına fiyat kıyaslaması önemlidir. MOMO ve LALO deterjan örneğinde olduğu gibi, birim fiyatı düşük ürün daha uygundur.
-
Toplam Miktar ve Birim Dönüşümleri:
- Gram (g) ile kilogram (kg) arasındaki 1000 kat fark (1 kg = 1000 g) çoğu zaman sorularda direkt yansır. 3. sınıf seviyesinde genellikle gram veya kilogram üzerinden doğrudan işlem yapılır, ancak bazı sorularda birimler arasında dönüştürme de gerekecektir.
-
Stratejik Düşünme ve Yanlışlıkları Önleme:
- Her işlem adımını kontrol etmek ve yeniden gözden geçirmek, olası basit hataları giderir.
- “Veri kaybı” veya “yanlış çarpma” gibi hatalardan kaçınmak için kısa sürede yapılan bölme/çarpma işlemlerini her zaman iki kez kontrol edebilirsiniz.
-
Konunun Günlük Yaşamdaki Önemi:
- Markette, pazarda, manavda veya fırında kütle (gram, kilogram) ve para birimi (TL, kuruş) temelinde pratik hesaplar yapmak yetişkinlerin de sıklıkla yaptığı bir etkinliktir.
- Bu beceriler, ilerleyen sınıflarda daha karmaşık matematik konularına geçişte de sağlam bir altyapı oluşturur.
Ek Uygulama Önerileri
- Evde Tartma Alıştırmaları: Evinizde basit bir mutfak terazisi kullanarak çeşitli meyve, sebze veya paketli ürünlerin ağırlığını ölçebilir, böylelikle gram ve kilogram birimlerini daha somut biçimde kavrayabilirsiniz.
- Fiyat Karşılaştırması Yapma: Hesap makinesi veya kağıt-kalem kullanarak farklı ağırlıklardaki ürünlerin (örneğin deterjan, çay paketi, pirinç paketi vs.) kilo başına fiyatını kıyaslamayı deneyin.
- Problem Üretme: Kendi günlük hayatınızdan örnekler alarak sorular yazın (örneğin, “2 kg domates şu kadar TL, 3 kg salatalık şu kadar TL…” gibi). Sonra bu soruları arkadaşlarınıza çözdürün.
Bu tür etkinlikler öğrencilerde hem merakı arttıracak, hem de matematiksel düşünme becerisini geliştirecektir.
Sık Yapılan Hatalar ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Yanlış Birim Kullanımı: gr yerine kg yazma, kg yerine gr çevirirken çarpma-bölme hataları yapma.
- Çarpma-Bölme Sıralamasını Karıştırma: Birim fiyatı bulmak için bölme gerekirken çarpma yapmak veya tam tersi.
- Veriyi Eksik Kullanma: Soruda “3 gün” bilgisi varken sadece 1 günlük hesabı yapmak gibi.
- Toplamlama Eksiği: Ekmek, yumurta, meyve gibi birden fazla ürünün kütlesini toplayıp sonuç bulurken bazı kalemleri unutmak.
Bu hataların önüne geçmek için problemin her bir aşamasında “Elimdeki veriler neler, ne yapıyorum, hangi ölçü birimini kullanıyorum?” sorusunu hatta sesli olarak dile getirmek faydalı olacaktır.
Metnin Kısa Özeti
-
- sınıf düzeyindeki tartma (kütle) ve fiyat temelli matematik problemlerinde genellikle:
- Tane başına kütle veya kg fiyatı verilir.
- Verilenleri dört işlem (toplama, çıkarma, çarpma, bölme) yardımıyla yorumlayıp sonuca varırız.
- Soru 1’de elma probleminde, gün × tane başına kütle çarpılır ve 3 gün için toplam hesaplanır (750 gr).
- Soru 2’de karpuzun kilosu 3 TL, 12 kg alındı, çarpma ile toplam tutar 36 TL bulunur.
- Soru 3’te 8 kg kavun 40 TL, birim fiyatı bölmeyle 5 TL/kg elde edilir.
- Soru 4’te elma, portakal, muzun kilo fiyatı ayrı ayrı bulunup, 4 kg almak istersek tek tek hesaplanır. Toplam 80 TL’ye varılır.
- Soru 5’te iki deterjanın kilo fiyatını bölmeyle hesaplayıp karşılaştırırız; MOMO 8 TL/kg, LALO 9 TL/kg, MOMO daha ucuz.
- Soru 6’da 3 ekmek (her biri 220 g) ve 8 yumurta (her biri 40 g) toplamda 980 gr yapar.
Tüm bu örnekler, gerçek hayatta sıkça karşımıza çıkan tüm alışveriş, tartma ve fiyat hesaplama senaryolarının basit bir simülasyonudur. Matematiksel düşünme, bu tür problemlerin üstesinden gelmemizi kolaylaştırır.
Kaynaklar ve Referanslar
-
- Sınıf Matematik Ders Kitabı (MEB Yayınları)
- İlkokul Matematiğini Öğreniyorum (Various yay.)
- Günlük Pazar ve Market Alışverişlerinden Elde Edilen Deneyimler
Bu kaynaklar, ilkokul seviyesi problemlerde temel kavramları ve baştan sona çözüm yaklaşımlarını sunarlar. Özellikle MEB tarafından basılan ders kitapları, müfredatla uyumlu olması açısından rehber niteliğindedir.
Son Söz
Bu tarz sorular, 3. sınıf öğrencilerinin hem dört işlem becerilerini hem de birim dönüştürme ve tartma konusundaki anlayışlarını geliştirmek için oldukça etkilidir. Aynı zamanda para hesabı yapmayı da pekiştirir. Düzenli alıştırma yaparak ve sorgulayarak ilerlediğinizde, matematik sizin için keyifli ve hayata dair bir beceri alanına dönüşecektir.
Tüm yukarıdaki adım adım çözümler ve özet tablolar yardımıyla soruları doğru şekilde yanıtlayabilir, mantığınızı gözden geçirerek matematikte ustalaşma yolunda kararlı adımlar atabilirsiniz. Unutmayın, bolca pratik yapmak bu konudaki başarının anahtarıdır.