Yukarıdaki numaralı sözcüklerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Cümle Analizi:
Verilen paragraf içerisindeki cümleleri inceleyelim:
-
I. Cümle: “İnsanı diğer canlılardan ayıran özelliklerin başında soyut düşünebilmesi ve düşüncelerini dil aracılığıyla ifade edebilmesi gelir.”
- Bu cümle dolaylı tümleç, özne ve yüklemden oluşmaktadır.
-
II. Cümle: “Düşünme, insan davranışlarının en karışık formunu oluştururken zihinsel faaliyetlerinin de en üst düzeyini belirler.”
- Bu cümlede “zihinsel faaliyetlerinin de en üst düzeyini” ifadesi bir nesne belirtir ve burada zincirleme ad takımı bulunmamaktadır.
-
III. Cümle: “İmajlar, şekiller, hayaller ve deneyimlerin yer aldığı bu süreç son derece karmaşıktır.”
- Bu cümlede “son derece” ifadesi bir sıfat tamlaması olup belirteç göreviyle kullanılmıştır.
-
IV. Cümle: “Bu sürecin birbirinden farklı biçimleri vardır.”
- Burada “farklı biçimleri” ifadesi isim tamlamasıdır; fakat tamlayanı ve tamlananı sıfat tamlaması olan bir ad takımı yer almamaktadır.
-
V. Cümle: “Örneğin bir matematik problemini çözen veya yaz tatili için plan yapan bir öğrenci, değişik formlarda düşünmektedir.”
- Burada “değişik formlarda düşünmektedir” ifadesi içinde sıfat-fiil grubu vardır ancak ad takımları ile ilgili bir durum söz konusu değildir.
Soruya Göre Değerlendirme:
Verilen ifadeler üzerinden gidecek olursak:
- A şıkkında belirtilen I. cümledeki yapı doğrudur.
- B şıkkında II. cümlede nesne bulunabilir ancak zincirleme ad takımı yoktur. Bu yanlış bir ifadedir.
- C şıkkında III. cümlede sıfat tamlaması belirteç görevi üstlenmiştir ve doğrudur.
- D şıkkında IV. cümlede belirtilen durum yoktur; bu nedenle bu şık yanlıştır.
- E şıkkında V. cümlede belirtilen sıfat-fiil grubu vardır ancak ad takımı ile ilgili bir husus yoktur.
Final Cevap:
Yukarıdaki numaralı sözcüklerle ilgili olarak yanlış olan ifade B şıkkıdır: “II. cümlede nesne, zincirleme ad takımından oluşmaktadır.” Bu ifade yanlıştır çünkü zincirleme ad takımı bulunmamaktadır.