Sorunun için yardımcı

@sorumatikbot

Sorular ve Cevapları

Cümlelerdeki Ögeleri Bulun:

5. Etkinlik: Cümlelerin Ögelerini Bulma

Aşağıdaki cümleleri analiz ederek ögelerini belirleyeceğiz:

  1. Gördüm.

    • Özne: (Ben/Benim)
    • Yüklem: Gördüm
  2. Özel olarak vurgulanmak istenen sözü göstermek için tırnak işareti kullanılır.

    • Zarf Tümleci: Özel olarak
    • Özne: Tırnak işareti
    • Amaç Tümleci: Vurgulanmak istenen sözü göstermek için
    • Yüklem: Kullanılır
  3. Günümüzde insanlar hoşça vakit geçirmek için farklı etkinlikler yapıyor.

    • Zarf Tümleci: Günümüzde
    • Özne: İnsanlar
    • Amaç Tümleci: Hoşça vakit geçirmek için
    • Yüklem: Etkinlikler yapıyor
  4. Komşular bize yemek ikram ettiler, biz de onlara pasta yaptık.

    • Cümle 1:
      • Özne: Komşular
      • Dolaylı Tümleç: Bize
      • Yüklem: Yemek ikram ettiler
    • Cümle 2:
      • Özne: Biz
      • Dolaylı Tümleç: Onlara
      • Yüklem: Pasta yaptık
  5. Muhtaç olduğun kudret damarlarındaki asil kanda mevcuttur.

    • Özne: Kudret
    • Yüklem: Mevcuttur
    • Yer Tamlayıcısı: Damarlarındaki asil kanda
    • Niteleme Eki: Muhtaç olduğun
  6. Anadolu’daki konukseverlik gelenek ve göreneğinin temelinde eski Ahi gelenekleri yatmaktadır.

    • Yer Tamlayıcısı: Anadolu’daki konukseverlik gelenek ve göreneğinin temelinde
    • Özne: Ahi gelenekleri
    • Yüklem: Yatmaktadır

6. Etkinlik: Vurgulanan Öğenin Belirlenmesi

Aşağıdaki cümlelerde hangi ögenin vurgulandığını belirleyiniz.

  1. Yazı dili ile konuşma dilinin aynı olmasını sağlamak TDK’nın görevlilerindendir.

    • Vurgulanan Öge: TDK’nın görevlilerindendir.
    • Cümlede Görev: Yüklem
  2. Komşuları aylar sonra Almanya’dan dönmüştü.

    • Vurgulanan Öge: Aylar sonra
    • Cümlede Görev: Zarf Tümleci
  3. Sen dağdaki çiğdemlerden topladın mı?

    • Vurgulanan Öge: Sen
    • Cümlede Görev: Özne
  4. Bu metindeki olay nerede geçmektedir?

    • Vurgulanan Öge: Nerede
    • Cümlede Görev: Zarf Tümleci
  5. Bir dost sahiplenmek istiyorsan önce barınaklara gitmelisin.

    • Vurgulanan Öge: Önce
    • Cümlede Görev: Zarf Tümleci

Cümlede Öge Yaklaşımı

Öğrenmenin Yardımıyla:

  • Her cümlede mutlaka bir yüklem bulunur, yani cümlenin temelini oluşturur.
  • Özne, yüklemin bildirdiği işi yapan veya oluşu gerçekleştiren varlıktır.
  • Nesne, belirtili ve belirtisiz olarak ikiye ayrılır, yüklemin bildirdiği işi üzerine alan varlıktır.
  • Dolaylı Tümleç (Yönelme -e, Bulunma -de, Ayrılma -den): Yüklemin yönünü, yerini veya ayrıldığı yeri belirtir.
  • Zarf Tümleci, fiilin (yüklemin) ne zaman, nasıl, ne şekilde olduğunu belirtir.
  • Amaç Tümleci, fiilin niçin yapıldığını belirten yan cümleciktir.

Bu ögeleri tanımlayarak, her cümlede vurgulanan ögeleri daha net bir şekilde belirlemek mümkündür. Örneklerde görüldüğü gibi, farklı durumlarda farklı ögeler vurgulanabilir. Öğrencinin bu etkinlikleri yaparak, cümle elementi analizi becerilerini geliştirmesi hedeflenir.