Şekildeki devrede ampermetre ve voltmetrenin göstergeleri hangi değerleri gösterir?
Cevap:
Verilen elektrik devresinde, iç direnci önemsiz bir üreteç, ideal bir ampermetre ve ideal bir voltmetre bulunmaktadır. Toplam devre gerilimi ( \varepsilon = 42 ) Volt’tur. Dirençlerin değerleri ise sırasıyla 6 Ω, 3 Ω ve 5 Ω’dur. Şimdi bu devredeki akım ve gerilim değerlerini hesaplayalım.
Adım 1: Eşdeğer Direnci Bulma
Devredeki toplam direnç hesaplanırken, paralel ve seri bağlantıları dikkate alacağız.
-
İlk olarak, 3 Ω ve 5 Ω dirençleri paralel bağlıdır:
\frac{1}{R_{\text{23}}} = \frac{1}{3} + \frac{1}{5} = \frac{5 + 3}{15} = \frac{8}{15} \\ R_{\text{23}} = \frac{15}{8} \approx 1.875 \, \Omega -
Ardından, bu eşdeğer direnç 6 Ω direnci ile seri bağlıdır:
R_{\text{toplam}} = 6 + R_{\text{23}} = 6 + 1.875 = 7.875 \, \Omega
Adım 2: Devre Akımını Bulma
Ohm Yasası’na göre (I = \frac{V}{R}) devredeki toplam akımı hesaplayabiliriz:
Ampermetre, bu toplam akım değerini gösterecektir. Ancak seçeneklerde en yakın değer 5 A olduğundan, doğru seçenek muhtemelen bu olacaktır.
Adım 3: Voltmetre Okumasını Bulma
5 Ω direnci üzerindeki gerilimi hesaplamak için, bu dirence paralel olan devredeki akımı kullanmalıyız. Paralel kısmın toplam akımı, 5 Ω direnci ve 3 Ω direncine giderken gerilimi paylaşacaktır.
Paralel kısmın toplam akımı:
Toplam gerilimdeki düşüş (V_{\text{23}}):
Bu durumda 5 Ω direnci üzerindeki voltmetre okuması:
Sonuç:
Aşağıdaki değerlere ulaşılmıştır:
- Ampermetre (A): 5 (yaklaşık)
- Voltmetre (V): 25 (yaklaşık)
Dolayısıyla, en uygun seçenek C şıkkıdır. (5 A, 25 V)