Brest litowsk antlaşmasınin maddelerini yazınız

YKS TYT
1

Brest litowsk antlaşmasınin maddelerini yazınız

2

Brest-Litowsk Antlaşması’nın Maddeleri

Cevap:

  • Rusya ve Merkezî Güçler: Brest-Litowsk Antlaşması, 3 Mart 1918 tarihinde Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti ile Almanya, Avusturya-Macaristan, Osmanlı İmparatorluğu ve Bulgaristan arasında imzalanmıştır. Bu antlaşma, Rusya’nın I. Dünya Savaşı’ndan çekilmesini sağlamıştır.

Antlaşmanın Maddeleri:

  1. Toprak Kayıpları: Rusya, Batı topraklarından büyük bir kısmını kaybetmiştir. Polonya, Litvanya, Letonya, Estonya ve Finlandiya topraklarının kontrolü Almanya ve Avusturya-Macaristan’a bırakılmıştır.

  2. Ukrayna’nın Tanınması: Rusya, Ukrayna Halk Cumhuriyeti’ni bağımsız bir devlet olarak tanımış ve bu topraklardaki tüm haklarından vazgeçmiştir.

  3. Kafkasya Cephesindeki Değişiklikler: Osmanlı İmparatorluğu, Kafkasya’daki bazı toprakları yeniden ele geçirmiştir. Onlar arasında Kars, Ardahan ve Batum gibi şehirler bulunmaktadır.

  4. Baltık Devletlerinin Durumu: Baltık devletleri (Estonya, Letonya, Litvanya) Almanya’nın nüfuzu altına girmiştir. Bu devletlerde bağımsızlık ilanları yapılmış ancak Almanya’nın sıkı kontrolü altında kalmışlardır.

  5. Para Tazminatları: Rusya, Almanlara maddi tazminat ödeyeceğini kabul etmiştir. Bu tazminatlar, savaş dolayısıyla Almanların maruz kaldıkları zararın karşılanması amacını taşımaktadır.

  6. Askeri Terhis ve Silahsızlanma: Rusya, savaş sırasında ordu büyüklüğünü büyük ölçüde azaltmayı kabul etmiştir. Bu durum, Rusya’nın savaşa devam edemeyecek hale gelmesini sağlamıştır.

  7. Devrim ve İç Savaş Etkisi: Brest-Litowsk Antlaşması, Bolşevik hükümetin öncelikli olarak barış sağlamaya ve iç savaşa odaklanmasına olanak tanımıştır. Bu antlaşma, Bolşeviklerin iç savaşı kazanmalarında stratejik bir avantaja dönüşmüştür.

  8. Deniz Üstü Açık Ticaret: Rusya ve Merkezî Güçler arasında, Baltık ve Karadeniz üzerinden deniz ticaretinin korunması ve bu bölgelerde ticaretin kesintiye uğramaması kararlaştırılmıştır.

  9. Hukuki İlişkilerin Düzenlenmesi: Antlaşma ile taraflar arasında hukuki anlaşmazlıkların çözümüne dair mekanizmalar geliştirilmiştir ki bu da savaş sonrası ilişkilerin düzenlenmesine yardımcı olmuştur.

  10. Kafkasya’da Nüfuz Dağılımı: Osmanlı İmparatorluğu ile Sovyet Rusya arasında Kafkasya’nın nüfuz bölgeleri belirlenmiş ve bu bölgelerdeki ekonomik ve askeri kontrol şartları netleştirilmiştir.

Bu antlaşma, Rusya için çok ağır şartlar içermekteydi ve Sovyet yönetimini zor durumda bırakmıştır. Ancak Bolşevikler, barış yaparak iç cephelerini sağlamlaştırma ve kendi devrimlerini korunma amacı güttüklerinden dolayı antlaşmayı imzalamışlardır. Brest-Litowsk Antlaşması’nın getirdiği değişiklikler, I. Dünya Savaşı’nın genel dinamiklerini ciddi biçimde etkileyip savaşın diğer cephelerindeki dengeyi de dolaylı olarak değiştirmiştir.