Haticeakca’nın Sorusuna Yanıt:
Deneylerde bağımsız değişken, bağımlı değişken ve kontrol edilen değişkenler üzerinde durulmuştur. Sorudaki deneyleri incelediğimizde:
Deney 1
Bağımsız Değişken:
- Sıcaklık (kaplardan biri sıcak su, diğeri soğuk su içeriyor).
Bağımlı Değişken:
- Çözünme hızı (kaplardaki şekerin çözünme süreleri farklı ölçülüyor).
Kontrol Edilen Değişkenler:
- Kapların hacmi ve şekli, eklenen şeker miktarı, karıştırma miktarı.
Deney 2
Bağımsız Değişken:
- Karıştırma işlemi (her iki kabın da karıştırılıp karıştırılmadığı).
Bağımlı Değişken:
- Çözünme hızı (şekerin çözünme süresi ölçülüyor).
Kontrol Edilen Değişkenler:
- Sıcaklık (kaplara eşit miktarda sıcak su konuluyor), eklenen şeker miktarı, kapların hacmi ve şekli.
Soruda Verilen Bilgilere Göre Yorumların Doğruluğu:
I. ve II. deneyde bağımlı değişken çözünme hızıdır: Doğru. Her iki deneyde de çözünme hızı ölçülüyor.
I. deneyde bağımsız değişken sıcaklık, 2. deneyde ise bağımsız değişken karıştırıcıdır: Doğru. İlk deneyde sıcaklık değiştiriliyor, ikinci deneyde karıştırma işlemi.
III. 1. ve 2. deneyde tanecik boyutu kontrol edilen değişkendir: Yanlış. Tanecik boyutu sabitlenmemiş, farklılık gösteren değişkenler arasında yer alıyor olabilir ama doğrudan belirtilmemiş.
Sonuç: C) I ve II. yorumları doğrudur.
| Değişken Türü | Deney 1 | Deney 2 |
|---|---|---|
| Bağımsız Değişken | Sıcaklık | Karıştırma işlemi |
| Bağımlı Değişken | Çözünme Hızı | Çözünme Hızı |
| Kontrol Edilen | Kapların hacmi | Sıcaklık, şekil |