7.sınıf fen bilimleri 1.dönemdeki bütün konulardan 3 er tane açık uçlu orta seviyede ve kısa cevaplı sorular hazırlayabilirmisin
7. Sınıf Fen Bilimleri 1. Dönem – Açık Uçlu ve Kısa Cevaplı Sorular
Tabii ki! İşte 7. sınıf Fen Bilimleri 1. dönem konularına uygun, orta seviye ve kısa cevaplı 3’er adet açık uçlu sorular:
1. Konu: Güneş Sistemi ve Ötesi
Açık Uçlu Sorular:
- Güneş Sistemi’nin merkezi olan Güneşin temel özelliklerini açıklayınız. Güneş neden enerji üretir ve bu enerji nasıl oluşur?
- Güneş Sistemi’ndeki gezegenler, uydular, asteroitler ve kuyruklu yıldızların görevlerini ve hareketlerini birbirinden ayırarak anlatınız.
- Dünya’ya en yakın yıldız olan Güneş’in yaşam için sağladığı üç ana katkıyı açıklayınız.
Kısa Cevaplı Sorular:
- Güneş Sistemi’nde yer alan karasal gezegenlerin isimlerini yazınız.
- Dünya’nın etrafında dönen doğal uyduya ne ad verilir?
- Güneş ve diğer yıldızlar hangi enerji türünü oluşturarak parlamaktadır?
2. Konu: Hücre ve Bölünmeler
Açık Uçlu Sorular:
- Hücreyi bir fabrika olarak düşünürseniz, organellerden üç tanesini seçip onların fabrika içerisindeki görevlerini açıklayınız.
- Mitoz bölünme ve mayoz bölünme arasındaki farkları maddeler halinde açıklayarak bir karşılaştırma yapınız.
- Canlıların büyüme ve onarımı mitoz bölünme ile gerçekleşir. Bu sürecin aşamalarını sıralayınız ve kısaca açıklayınız.
Kısa Cevaplı Sorular:
- Bitki hücresinin hayvan hücresinden farkı olan iki organeli yazınız.
- Bir hücrede çekirdeğin içerisinde yer alan genetik materyalin adı nedir?
- Mitoz bölünmenin sonucunda oluşan hücre sayısı kaçtır?
3. Konu: Madde ve Endüstri
Açık Uçlu Sorular:
- Fiziksel değişim ve kimyasal değişim kavramlarını tanımlayarak, her birine uygun üçer örnek veriniz.
- Maddenin üç temel halini açıklayıp her bir hale endüstriyel alanda kullanılan bir örnek veriniz.
- Yoğunluk kavramını açıklayarak yoğunluğu bilinen maddelerin günlük yaşamda nasıl kullanıldığını açıklayınız.
Kısa Cevaplı Sorular:
- Saf maddeler kaça ayrılır ve bunlar nelerdir?
- Hal değişim sırasında meydana gelen ısı türüne ne ad verilir?
- Katı bir maddenin sıvı hale geçme sürecine ne denir?
Bu soruları hem tekrar yapmak hem de sınava çalışmak için kullanabilirsiniz. Daha fazla yardıma ihtiyacınız olursa mutlaka yazın! 
@username
7.sınıf fen bilimleri 1.dönemdeki bütün konulardan 3’er tane açık uçlu orta seviyede ve kısa cevaplı sorular hazırlayabilir misin?
Answer:
Aşağıda 7. sınıf Fen Bilimleri 1. dönem müfredatındaki başlıca konu başlıklarına göre (MEB kazanımlarına dayalı şekilde) 3’er adet açık uçlu ve kısa cevaplı sorular yer almaktadır. Sorular, “orta seviye” zorlukta ve öğrencinin konuyu kavrama durumunu ölçmeye yöneliktir.
1. Konu: Güneş Sistemi ve Ötesi
-
Soru: Güneş Sistemi’ndeki gezegenleri Güneş’e olan uzaklıklarına göre sıralarken kullandığımız temel öge nedir? (Kısa bir açıklama yapınız.)
-
Soru: Kuyruklu yıldızların yapısında yer alan baş (çekirdek) ve kuyruk oluşumunun temel nedeni nedir?
-
Soru: Işık kirliliği, gök cisimlerinin gözlemlenmesini nasıl etkiler? İki cümle ile açıklayınız.
2. Konu: Hücre ve Bölünmeler
-
Soru: Bitki hücresini hayvan hücresinden ayıran iki temel yapısal fark nedir?
-
Soru: Mitoz bölünmede yavru hücrelerin, ana hücre ile genetik olarak birebir aynı olması niçin vücudun yenilenmesi açısından önemlidir?
-
Soru: Hücrede kalıtım bilgisini taşıyan yapının adı nedir ve bu yapı hangi organele yerleşmiştir?
3. Konu: Kuvvet ve Enerji
-
Soru: Aşağı doğru atılan bir basketbol topunun yere çarpma anından hemen önce kinetik enerjisi maksimum iken potansiyel enerjisi neden küçük olur?
-
Soru: Sürtünme kuvveti günlük yaşamda bize hangi avantajları/kolaylıkları sağlar? İki örnek veriniz.
-
Soru: Bir cismi eğik düzlem üzerinde yukarı çekmek, onu doğrudan kaldırmaktan daha az kuvvet gerektirebilir. Bunu sağlayan temel prensip nedir?
4. Konu: Maddenin Yapısı ve Özellikleri
-
Soru: Element ve bileşik arasındaki fark nedir? Kısa bir tanım yaparak örnek veriniz.
-
Soru: Fiziksel değişim ve kimyasal değişim kavramlarını tanımlayın. Birer örnekle destekleyiniz (toplam iki örnek).
-
Soru: Katı, sıvı veya gaz hâldeki maddelerin taneciklerinin “hareketliliğini” kısaca açıklayınız (her hâlin tanecik hareketine bir cümle ayırınız).
Bu soru seti, 7. sınıf Fen Bilimleri’nin 1. dönemde ağırlıklı olarak işlenen konularını ve temel kavramları kapsayacak şekilde düzenlenmiştir. Her biri kısa, anlaşılır ve açık uçlu yanıtlar gerektirdiği için öğrencilerin kendi cümleleriyle kavramları ifade etmesini sağlamayı amaçlamaktadır.
@User
7.sınıf fen bilimleri 1.dönemdeki bütün konulardan 3 er tane açık uçlu orta seviyede ve kısa cevaplı sorular hazırlayabilir misin?
Cevap:
Sevgili 7. sınıf öğrencileri için (1.dönem) Fen Bilimleri ünitelerinden genel hatlarıyla 3’er tane açık uçlu, orta seviyede ve kısa cevaplı sorular hazırladım. Bu soruların amacı; konularla ilgili temel kavramları, süreçleri ve mantığı kavramanızı kontrol etmek, aynı zamanda düşünme becerilerinizi geliştirmektir.
Aşağıdaki alt başlıklarda “Güneş Sistemi ve Ötesi”, “Kuvvet ve Enerji”, “Madde ve Isı” ile “Hücre ve Bölünmeler” (Mitoz ve Mayoz dahil) konularından örnek soru setleri sunulmuştur. Her konu için üçer adet açık uçlu orta seviyede kısa cevaplı soruya yer verilmiştir. Ayrıca, en sonda bu soruları bir tabloda özet hâlinde bulabilirsiniz. Bu sayede konularla ilgili hem genel bir tekrar hem de hedef odaklı bir çalışma yapabilirsiniz.
1. Güneş Sistemi ve Ötesi
- sınıf fen bilimleri müfredatının önemli konularından biri olan “Güneş Sistemi ve Ötesi” ünitesi, gök cisimlerinin yapısı, özellikleri ve birbirleriyle olan etkileşimlerini içerir. Gezegenlerin Güneş’e göre konumları, uydular, kuyruklu yıldızlar, asteroitler gibi gök cisimleriyle ilgili pek çok bilgi bu tema kapsamında öğrenilir.
Aşağıdaki 3 soru bu konunun anlaşılmasını ölçmeye yöneliktir:
Soru 1
“Gezegenlerin Güneş etrafındaki yörüngelerini inceleyerek, Dünya’nın Güneş’e uzaklığının mevsimleri nasıl etkilediğini kısaca açıklayınız.”
- Burada öğrencinin, Dünya’nın yörüngesinde belirgin olan eksen eğikliği ve Güneş’e yakınlık-uzaklık arasındaki farkı anlaması beklenir.
- Cevabında; Dünya’nın Güneş etrafında dönerken eksen eğikliği nedeniyle mevsimlerin oluştuğunu, Güneş’e mesafe ve eksen eğikliğinin mevsimlerin süre ve sıcaklık yönüyle nasıl farklılık yarattığını kısaca anlatması yeterli olacaktır.
Soru 2
“Ay’ın evrelerinin (yeni ay, ilk dördün, dolunay, son dördün vb.) nasıl oluştuğunu kısaca tanımlayınız. Ay’ın Dünya ve Güneş ile olan konumu bu evrelerin oluşumunda ne derece önemlidir?”
- Burada öğrencinin, Ay’ın evrelerini tanımlaması istenir.
- Cevapta; Ay’ın, Dünya etrafında dönmesi sonucu farklı açılarla Güneş ışığını yansıtmasının gözlenmesi gerektiği, Ay’ın evrelerinin Güneş-Ay-Dünya konumuna göre değiştiği vurgulanmalıdır.
Soru 3
“Güneş’e yakın olan gezegenler ile uzak olan gezegenlerin genel özelliklerini kısa bir karşılaştırma yaparak açıklayınız (örnek olarak kütle, büyüklük, yüzey yapısı, atmosfer vb. açılardan).”
- Öğrenciden, iç gezegenler (Merkür, Venüs, Dünya, Mars) ile dış gezegenler (Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Neptün) arasındaki temel farklılıkları ve birkaç karakteristik özelliği belirtmesi beklenir.
- Örneğin iç gezegenlerin daha küçük, kayaç yapılı ve yoğun atmosfer özellikleri bulunabileceği, dış gezegenlerin ise daha büyük, gaz devleri olduğu gibi bilgiler verilebilir.
2. Kuvvet ve Enerji
“Kuvvet ve Enerji” ünitesi, cisimler üzerindeki kuvvetlerin etkilerini (hareketin yönünün ve büyüklüğünün değişmesi, şekil değişikliği vb.) ve enerji türlerini (kinetik, potansiyel enerji vb.) kapsar. Bu konudaki çalışmalar, Newton’un hareket kanunlarının yorumlanmasını da içerir.
Aşağıdaki 3 soru bu ünite bağlamında hazırlanmıştır:
Soru 1
“Bir masanın üzerindeki kitabın ağırlığı ve masaya uyguladığı kuvvet arasındaki ilişkiyi açıklayınız. Kitaba etki eden bu kuvvetlerin büyüklükleri nasıldır ve hangi yönde etki ederler?”
- Öğrenci, ağırlığının yer çekimi kuvveti olduğunu, kitabın masaya dikey bir kuvvetle itmesi ve masanın da eşit büyüklükte ve zıt yönde tepki kuvveti uygulaması prensibini bilmelidir.
- Newton’un III. yasası (etki-tepki) ve kitabın ağırlığı ile masanın tepkisi arasındaki ilişki vurgulanmalıdır.
Soru 2
“Bir cismin sürtünmesiz yatay bir zeminde sabit hızla hareket ettiğini düşünelim. Cisme etki eden net kuvvetin büyüklüğü ve yönü hakkında ne söyleyebilirsiniz? Neden?”
- Bu soruda, öğrencinin Newton’un I. yasası (Eylemsizlik prensibi) çerçevesinde “cisim sabit hızla hareket ediyorsa net kuvvet sıfırdır” ve “sürtünmesiz ortamda ek bir kuvvete gerek yoktur” şeklinde bir açıklama yapması beklenir.
- Cevapta durağan ve sabit hızlı hareket arasındaki ortak özellik vurgulanabilir: Her iki durumda da net kuvvet sıfırdır.
Soru 3
“Yüksek bir platformdan bırakılan bir topun yere yaklaşırken potansiyel enerjisinin ve kinetik enerjisinin nasıl değiştiğini örnek vererek anlatır mısınız?”
- Öğrenci, top yüksekten aşağı doğru inerken yer çekimi potansiyel enerjisinin azaldığını, buna karşılık kinetik enerjisinin arttığını açıklamalıdır.
- Ayrıca yere çarpmaya yakın topun hızının maksimum olduğu, dolayısıyla kinetik enerjinin de maksimuma yaklaştığı belirtilebilir.
3. Madde ve Isı
“Madde ve Isı” ünitesinde, ısı ve sıcaklık kavramları, ısı alışverişi, hal değişimleri ve maddenin tanecikli yapısı ele alınır. Öğrencilerin, ısı ile sıcaklık farkını, ısının maddeye verdiği enerji etkisini ve bu süreçteki tanecikler arası etkileşimleri anlaması beklenir.
Aşağıdaki 3 soru, bu konunun temel kavramlarını ölçmeyi amaçlar:
Soru 1
“Sıcaklığı farklı iki maddeyi birbirine temas ettirdiğimizde hangi madde ısı alır, hangi madde ısı verir? Sonuçta sıcaklıklar nasıl değişir?”
- Öğrenci, yüksek sıcaklıklı maddeden düşük sıcaklıklı maddeye doğru ısı akışı olduğunu, temas sonrası her iki maddenin de eşit sıcaklığa yaklaşacağını (dengeleme) belirtmelidir.
- Isı alan maddenin sıcaklığının yükseldiğini, ısı veren maddenin de sıcaklığının düştüğünü kısaca ifade edebilir.
Soru 2
“Saf bir maddenin belirli bir basınç altında kaynama noktası sabitken, aynı maddenin soğurken donma sürecinde sıcaklığının sabit kalmasını nasıl açıklarsınız?”
- Burada maddelerin hal değişim noktalarında sıcaklığın sabit kalmasının nedeni, verdiği veya aldığı ısının tamamının hal değişimine harcanmasıyla ilgilidir.
- Öğrencinin, hal değişim grafiklerinden, kaynama ve donma noktalarında sıcaklığın sabit kalmasını açıklaması beklenir.
Soru 3
“Bir termometrenin yapısı ve çalışma prensibini örnek vererek kısaca açıklayınız. Termometredeki sıvı seviye değişimi neyi gösterir?”
- Öğrenci, termometredeki sıvının (alkol, cıva vb.) ısı aldığında genleştiğini, ısı verdiğinde büzüştüğünü ve bu şekilde sıcaklık değişimini gösterdiğini anlatmalıdır.
- Sıvı sütununun yükselmesi veya alçalması sıcaklık farkından dolayı termal genleşmenin bir sonucu olduğu söylenebilir.
4. Hücre ve Bölünmeler (Mitoz - Mayoz)
Bu bölümde; hücrenin yapısı, organelleri, mitoz ve mayoz bölünme süreçleri, üreme çeşitleri ve kalıtım gibi konular işlenir. Özellikle 7. sınıf seviyesinde mitoz ve mayoz arasındaki benzerlikler ve farklılıklar, hücre döngüsü ve üremenin temel mantığı incelenir.
Aşağıdaki 3 soru, hücre ve bölünmeler konusundaki kavrayışınızı test eder niteliktedir:
Soru 1
“Mitoz bölünmenin çok hücreli canlılar ve tek hücreli canlılar için önemi nedir? Örnekler vererek kısaca anlatınız.”
- Burada öğrenci, çok hücreli canlılarda mitozun büyüme, onarım ve yenilenmeden sorumlu olduğunu, tek hücreli canlılarda ise üreme (çoğalma) amacı taşıyabileceğini belirtmelidir.
- Açık uçlu cevaba eklenecek örneklerle (örneğin bir kesik iyileşmesi ya da bir bakterinin bölünerek çoğalması) somutlaştırılması istenir.
Soru 2
“Mayoz bölünme sırasında kromozom sayısının yarıya inmesi neden önemlidir? Bu işlemin canlıların kalıtsal çeşitliliğine katkısını kısaca belirtiniz.”
- Öğrenci, mayoz bölünmenin üreme hücrelerinde (gamet) kromozom sayısını yarıya indirdiğini ve döllenme sırasında bu sayının tekrar türün özgün kromozom sayısına ulaştığını ifade etmelidir.
- Ayrıca, mayoz bölünmenin crossing-over (parça değişimi) gibi mekanizmalarla kalıtsal çeşitliliği artırdığını mutlaka kısaca açıklamalıdır.
Soru 3
“Bir hücrenin yaşam döngüsünde meydana gelen nükleer içerik (DNA) değişimlerini kısaca özetleyiniz. Bu süreçte gerçekleşen en önemli aşamalar hangileridir?”
- Bu soruda, öğrencinin “interfaz” sırasında DNA’nın kendini eşlediğini, “mitoz aşamalarında” ise kromozomların hücrenin zıt kutuplarına doğru çekildiğini ve en sonunda bölünme gerçekleştiğini belirtmesi beklenir.
- Hücre döngüsünün G1, S, G2 ve M evrelerinden kısaca bahsetmesi, nükleer içeriğin nasıl değiştiğini özetlemesi önemlidir.
Tablolaştırılmış Soru Özeti
Aşağıdaki tabloda, her konu için hazırlanan 3’er adet açık uçlu orta seviyede ve kısa cevaplı soruyu görebilirsiniz:
| Konu | Soru |
|---|---|
| Güneş Sistemi ve Ötesi | 1. Gezegenlerin yörüngeleri ve Dünya’nın Güneş’e uzaklığının mevsimlere etkisi. 2. Ay’ın evreleri ve Güneş-Dünya-Ay konumu ilişkisi. 3. İç ve dış gezegenlerin genel özelliklerini karşılaştırma. |
| Kuvvet ve Enerji | 1. Bir masadaki kitabın ağırlığı ve masaya uyguladığı kuvvet ilişkisi. 2. Sürtünmesiz bir ortamda sabit hızla giden cismin net kuvvet durumu. 3. Düşen topun potansiyel-kinetik enerji değişimi. |
| Madde ve Isı | 1. Sıcaklığı farklı iki maddenin ısı alışverişi ve sıcaklık değişimi. 2. Kaynama ve donma esnasında sıcaklığın sabit kalması. 3. Termometrenin çalışma prensibi ve sıvı seviyesi değişimi. |
| Hücre ve Bölünmeler (Mitoz-Mayoz) | 1. Mitoz bölünmenin çok hücreli ve tek hücreli canlılar için önemi. 2. Mayoz bölünmede kromozom sayısının yarıya inmesi ve kalıtsal çeşitlilik. 3. Hücre döngüsünde DNA içeriği ve başlıca aşamalar. |
Konuların Kavranmasına Yönelik Ek Bilgiler
Aşağıdaki maddelerde, soruların anlaşılmasına yardımcı olacak anahtar noktaları ve konuların önemini öne çıkaran kısa özetleri bulabilirsiniz. Soru cevaplarken bu bilgilere başvurmak, gereksiz ayrıntıya girmeden öz bilgilere odaklanmanızı sağlar.
Güneş Sistemi ve Ötesi
- Güneş Sistemi: Güneş, 8 gezegeni ve bunlara bağlı uydular ile çeşitli gök cisimlerinden (asteroit, kuyruklu yıldız vb.) oluşan geniş bir yapıdır.
- Mevsimler: Dünyanın eksen eğikliği ve Güneş’e göre konumu mevsimlerin oluşumunu sağlar.
- Ay Evreleri: Ay, Dünya etrafında yaklaşık 29,5 günde bir dolaşır; bu sırada Güneş’ten gelen ışığı farklı açılarla yansıtır.
Kuvvet ve Enerji
- Kuvvet: Cisimler üzerindeki itme veya çekme etkisidir. Hareket durumunu veya biçimini değiştirebilir.
- Newton Yasaları:
- I. Yasa (Eylemsizlik): Net kuvvet sıfırsa hareket durumu korunur.
- II. Yasa: Net kuvvet = kütle × ivme.
- III. Yasa (Etki-Tepki): Her kuvvete karşılık eşit ve zıt yönde bir kuvvet vardır.
- Enerji Dönüşümleri: Potansiyel enerji ve kinetik enerji arasında dönüşümler gerçekleşir; sürtünme yoksa enerji korunur.
Madde ve Isı
- Isı ve Sıcaklık Ayrımı: Sıcaklık, maddenin taneciklerinin ortalama kinetik enerjisini gösterir; ısı, enerjinin transferidir.
- Hal Değişimi: Kaynama, buharlaşma, yoğunlaşma, donma, erime vb. esnasında maddenin tanecik yapısı ve enerjisi değişir.
- Termometre: Isı alan veya ısı veren sıvı genleşir veya büzüşür; bu şekilde sıcaklık göstergesi oluşur.
Hücre ve Bölünmeler (Mitoz - Mayoz)
- Hücre Döngüsü: Hücreler büyür, DNA eşlenir, mitoz ve sitoplazma bölünmesi gerçekleşir.
- Mitoz: Çoğalma (tek hücreliler), büyüme, yaraların onarılması gibi işlevlere sahiptir. Kromozom sayısı korunur.
- Mayoz: Gamet hücrelerinde kromozom sayısını yarıya indirir ve kalıtsal çeşitliliği artırır. Döllenmeyle türün özgün kromozom sayısı sağlar.
Ek Tavsiyeler ve Çalışma Önerileri
- Soru-Cevap Alıştırmaları: Yukarıda sunulan soruları yanıtlarken her bir konuya dair temel kavramları gözden geçirmeniz, öğrenme eksikliklerinizi belirlemenize yardımcı olur.
- Kısa Notlar: Her konu başlığı için özet tablolar veya kavram haritaları oluşturarak “neler öğrendiğinizi” gözden geçirebilirsiniz.
- Görseller ve Modelleler: Hareket, enerji, Güneş Sistemi, hücre bölünmeleri gibi konular, resim ve modellerle daha iyi kavranır. Özellikle hücre bölünmesi aşamalarını çizerek öğrenmek çok etkilidir.
- Deney-Simülasyon: Isı alışverişi, basit kuvvet denemeleri gibi konularda evde veya okulda küçük deneyler yapmak konuları daha iyi anlamanızı sağlar. Örneğin bir termometreyi farklı ortamlara koyarak gözlem yapabilirsiniz.
Kaynakça
- Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Ortaokul Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı.
- EBA (Eğitim Bilişim Ağı) – 7. Sınıf Fen Bilimleri Etkinlik ve Kaynakları.
- Ortaokul Fen Bilimleri Ders Kitapları (MEB tarafından onaylanan güncel basılı ve dijital kaynaklar).
- Tübitak Popüler Bilim Yayınları.
Bu kaynaklar, 7. sınıf Fen Bilimleri konularında detaylı bilgiye ulaşmak ve pratiğinizi artırmak için son derece faydalıdır.
Son Söz ve Özet
Yukarıda verilmiş olan 12 soru, 7. sınıf fen bilimleri 1. dönem konularını kapsayacak şekilde tasarlanmıştır. Her konu başlığında, orta seviyede, açık uçlu ve kısa cevaplı sorularla, hem kavram bilginizi hem de yorum yapabilme becerilerinizi ölçmek amaçlanmıştır. Bu sorular; mevsimlerin oluşumu, Ay’ın evreleri, gezegen özellikleri, kuvvet, enerji, ısı, sıcaklık, hal değişimleri, termometrelerin çalışma prensibi, hücre döngüsü, mitoz ve mayoz gibi temel kavramların anlaşılmasında önemlidir.
Fen Bilimleri dersi, hayatın her alanıyla ilgili bilimsel ve mantıksal düşünme alışkanlığı kazandırır. Bu nedenle, bu soruları yanıtlarken sadece ezber yapmaktan kaçınıp her bir kavramın mantığını kavramaya odaklanmanız tavsiye edilir. Yeterli tekrar ve doğru kaynak kullanımıyla, bu konulardaki başarı seviyenizi rahatlıkla yükseltebilirsiniz.
cevap anahtarı da hazırlayabilir misin rica etsem
7. Sınıf Fen Bilimleri 1. Dönem – Soruların Cevap Anahtarı
Cevap anahtarı soruların doğru yanıtlarına odaklanmaktadır ve konuları daha iyi anlamanızı sağlamak için kısa ve açıklayıcı bilgiler içerir. Aşağıda her soru için hazırlanan cevaplar sıralı bir şekilde verilmiştir.
1. Güneş Sistemi ve Ötesi
Soru 1:
Gezegenlerin Güneş etrafındaki yörüngelerini inceleyerek, Dünya’nın Güneş’e uzaklığının mevsimleri nasıl etkilediğini kısaca açıklayınız.
Cevap:
Dünya’nın Güneş etrafındaki yörüngesinde dönmesi ve eksen eğikliği mevsimleri oluşturur. Ekseni eğik olduğu için bir yarımküre, Güneş’e daha yakın olduğunda yaz yaşanır, uzak olduğunda ise kış yaşanır.
Soru 2:
Ay’ın evrelerinin (yeni ay, ilk dördün, dolunay, son dördün vb.) nasıl oluştuğunu kısaca tanımlayınız. Ay’ın Dünya ve Güneş ile olan konumu bu evrelerin oluşumunda ne derece önemlidir?
Cevap:
Ay’ın evreleri, Dünya etrafında dönerken Güneş ışığını farklı açılarla yansıtmasından kaynaklanır. Güneş, Ay ve Dünya’nın uzaydaki konumu bu evrelerin meydana gelmesini sağlar.
Soru 3:
Güneş’e yakın olan gezegenler ile uzak olan gezegenlerin genel özelliklerini kısa bir karşılaştırma yaparak açıklayınız.
Cevap:
Güneş’e yakın gezegenler (Merkür, Venüs, Dünya, Mars) küçüktür, yoğun kayaç yapılarına sahiptir, atmosferleri ince olabilir. Uzak gezegenler (Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün) büyük gaz devleridir ve kalın atmosferleri vardır.
2. Kuvvet ve Enerji
Soru 1:
Bir masanın üzerindeki kitabın ağırlığı ve masaya uyguladığı kuvvet arasındaki ilişkiyi açıklayınız. Kitaba etki eden bu kuvvetlerin büyüklükleri nasıldır ve hangi yönde etki ederler?
Cevap:
Kitabın ağırlığı, yer çekimi kuvveti ile masaya dikey olarak uygulanır. Masanın tepki kuvveti, aynı büyüklükte ve zıt yöndedir. Bu kuvvet büyüklükleri eşittir ama yönleri zıttır.
Soru 2:
Bir cismin sürtünmesiz yatay bir zeminde sabit hızla hareket ettiğini düşünelim. Cisme etki eden net kuvvetin büyüklüğü ve yönü hakkında ne söyleyebilirsiniz? Neden?
Cevap:
Net kuvvet sıfırdır çünkü cisim sabit hızla hareket eder. Hareketin devamı için ekstra bir kuvvet gerekmez (Newton’un I. yasası).
Soru 3:
Yüksek bir platformdan bırakılan bir topun yere yaklaşırken potansiyel enerjisinin ve kinetik enerjisinin nasıl değiştiğini örnek vererek anlatır mısınız?
Cevap:
Top aşağı doğru inerken potansiyel enerjisi azalır, kinetik enerjisi ise artar. Yere çarparken kinetik enerji maksimum seviyededir.
3. Madde ve Isı
Soru 1:
Sıcaklığı farklı iki maddeyi birbirine temas ettirdiğimizde hangi madde ısı alır, hangi madde ısı verir? Sonuçta sıcaklıklar nasıl değişir?
Cevap:
Yüksek sıcaklıklı madde ısı verir, düşük sıcaklıklı madde ısı alır. Sonunda, sıcaklıklar eşitlenir (ısı alışverişi tamamlanır).
Soru 2:
Saf bir maddenin belirli bir basınç altında kaynama noktası sabitken, aynı maddenin soğurken donma sürecinde sıcaklığının sabit kalmasını nasıl açıklarsınız?
Cevap:
Hal değişim sırasında sıcaklık sabit kalır çünkü alınan/ verilen ısı tamamen hal değişimine harcanır, taneciklerin enerjisi değişir.
Soru 3:
Bir termometrenin yapısı ve çalışma prensibini örnek vererek kısaca açıklayınız. Termometredeki sıvı seviye değişimi neyi gösterir?
Cevap:
Termometredeki sıvı, sıcaklık değişiminde genleşir veya büzüşür. Sıvı seviyesindeki yükselme, sıcaklığın arttığını; alçalma ise düştüğünü gösterir.
4. Hücre ve Bölünmeler (Mitoz - Mayoz)
Soru 1:
Mitoz bölünmenin çok hücreli canlılar ve tek hücreli canlılar için önemi nedir? Örnekler vererek kısaca anlatınız.
Cevap:
Çok hücreli canlılarda mitoz, büyüme ve onarım sağlar. Örneğin, bir yaranın iyileşmesi mitoz ile gerçekleşir. Tek hücrelilerde mitoz, üremeyi sağlar. Örneğin, bir bakterinin çoğalması mitoz ile olur.
Soru 2:
Mayoz bölünme sırasında kromozom sayısının yarıya inmesi neden önemlidir? Bu işlemin canlıların kalıtsal çeşitliliğine katkısını kısaca belirtiniz.
Cevap:
Mayoz, üreme hücrelerinde kromozom sayısını yarıya indirir ve varyasyon sağlar. Kalıtsal çeşitlilik, türün adaptasyonu ve evrimine katkıda bulunur.
Soru 3:
Bir hücrenin yaşam döngüsünde meydana gelen nükleer içerik (DNA) değişimlerini kısaca özetleyiniz. Bu süreçte gerçekleşen en önemli aşamalar hangileridir?
Cevap:
Hücre G1 evresinde büyür, S evresinde DNA kendini eşler, G2’de bölünmeye hazırlanır. M evresinde mitoz gerçekleşir ve hücre ikiye ayrılır.
Soruları yanıtlamak veya anlamakta zorlanırsanız, lütfen tekrar detaylı açıklama isteyin!