CH₄ ve C₃H₈ gazlarından oluşan bir karışımın 3 litresini yakmak için 60 litre hava harcanıyor. Karışımdaki metan gazının hacmi kaç litredir?
Cevap:
Öncelikle, gazların kimyasal denklemlerini yazalım:
- CH₄ + 2O₂ → CO₂ + 2H₂O
- C₃H₈ + 5O₂ → 3CO₂ + 4H₂O
Verilen bilgiye göre, 3 litre CH₄ ve C₃H₈ karışımını yakmak için 60 litre hava kullanılıyor. Hava %20 O₂ içerir, bu nedenle O₂ hacmi 60 litre havanın %20’si kadardır:
Buradan, hangi gazın ne kadarını yaktığımızı belirlememiz gerekiyor. İki reaksiyonun molar oranları verildiği için, karışımın denklemlerdeki O₂ tüketimi oranlarına odaklanacağız.
Adım 1: Her bir bileşenin O₂ tüketimine göre çalışalım.
CH₄ için
CH₄’nin yakılması için 2 mol O₂ gerekir, yani her 1 litre CH₄ için 2 litre O₂ sarf edilir:
C₃H₈ için
C₃H₈’nin yakılması için 5 mol O₂ gerekir, yani her 1 litre C₃H₈ için 5 litre O₂ sarf edilir:
Varsayalım ki x litre CH₄ var. O zaman, C₃H₈’nin miktarı (3 - x) olur.
- CH₄ için harcanan O₂: (2x)
- C₃H₈ için harcanan O₂: (5(3 - x) = 15 - 5x)
Toplam harcanan O₂ miktarı:
Adım 2: Elde edilen denklemi çözelim.
CH₄ miktarı 1 litre olarak bulunmuştur.
Nihai Cevap:
Karışımdaki metan gazının hacmi 1 litredir.
B sorunun ikinci kısmı olan tepkime sonucunda 80 litre N₂O₅’nin nasıl elde edildiğini inceleyeceğiz.
Aynı koşullarda hacimleri eşit N₂ ve O₂ gazlarının tepkimesinden N₂O₅ gazı elde ediliyor. Tepkime sonunda hacim aynı koşullarda 80 litredir. Buna göre, karışımdaki N₂O₅ gazı kaç litredir?
Cevap:
Reaksiyon denklemi:
İlk olarak, toplam hacimlerin eşit olduğunu biliyoruz. Reaksiyondan sonra toplam gaz hacmi 80 litre olarak verilmiştir.
Reaksiyon denklemi, aynı miktarda N₂ ve O₂ kullanıldığını belirttiği için, başlangıçta mevcut gaz hacimleri eşittir.
Reaksiyonumuzda, 2 mol N₂ ve 5 mol O₂ ile 2 mol N₂O₅ oluşturulur. Bu, gaz oranı olarak 7 mol gazın reaksiyona girip 2 mol ürün gazı verdiğini gösterir.
Fakat giriş gazlarının oranındaki eşitlik bize başlangıçta kullanılan N₂ ve O₂’nin 40 litrelik hacimlere bölündüğünü anlatır çünkü:
Başlangıç Hacimler: N₂ = 40 litre, O₂ = 40 litre.
Denklemdeki oranlar, toplam 80 litre oynadığı için:
- 80 litre başlangıçta, 80 litre N₂O₅ ürünüdür.
Nihai Cevap:
Karışımdaki N₂O₅ gazı 80 litredir.