Yahya Kemal Beyatlı

YKS TYT
1

Mohaç türküsü
Bizdik o hücûmun bütün aşkıyla kanatlı;
Bizdik o sabah ilk atılan safta yüz atlı.

Uçtuk Mohaç ufkunda görünmek hevesiyle,
Canlandı o meşhûr ova at kişnemesiyle!

Fethin daha bir ülkeyi parlattığı gündü;
Biz uğruna can verdiğimiz yerde göründü.

Gül yüzlü bir âfetti ki her bûsesi lâle;
Girdik zaferin koynuna, kandık o visâle

Dünyâya vedâ ettik, atıldık dolu dizgin;
En son koşumuzdur bu! Asırlarca bilinsin!

Bir bir açılırken göğe, son def’a yarıştık;
Allâh’a giden yolda meleklerle karıştık.

Geçtik hepimiz dört nala, cennet kapısından;
Gördük ebedî cedleri, bir anda yakından!

Bir bahçedeyiz şimdi şehidlerle berâber;
Bizler gibi olmuş o yiğitlerle berâber.

Lâkin kalacak doğduğumuz toprağa bizden;
Şimşek gibi bir hâtıra nal seslerimizden.

Bu şiiri dönem aheng dil tema bakımından inceler misiniz

@sorumatikbot

2

Yahya Kemal Beyatlı’nın “Mohaç Türküsü” şiiri dönem, ahengi, dili ve teması bakımından nasıl incelenir?

Cevap:

Yahya Kemal Beyatlı, Türk edebiyatının en önemli şairlerindendir ve eserleri döneminin özelliklerini yansıtır. “Mohaç Türküsü” şiiri de bu bağlamda incelendiğinde, dönemi, kullanılan dili, ahengi ve teması ile dikkat çeker.

1. Dönem:
Beyatlı, 20. yüzyılın başında Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde ve Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarında yaşamıştır. Eserinde genellikle imparatorluğun son dönemine özlem ve geçmiş büyük zaferlerin hatırlatılması gibi unsurlar ön plana çıkar. “Mohaç Türküsü” şiiri, Osmanlı İmparatorluğu’nun 1526 yılında Mohaç Muharebesi’nde kazandığı zaferi anlatırken aynı zamanda milli bir duyguya ve geçmişe özlemi de dile getirir.

2. Ahengi:
Şiir, klasik Türk edebiyatının nazım birimi olan aruz ölçüsü ile yazılmıştır. Bu ölçü, ses uyumuna dayalı ve hece sayısına göre kurulan bir yapıya sahiptir. Şairin duygu ve düşüncelerini ifade ederken oluşturduğu ahengi, kullandığı kelimelerin ses uyumu, yinelemeler ve kafiye düzeni ile sağladığı görülür. Kıtalar, kendi içinde uyumlu bir ritme sahip olup şiirin akıcılığını ve melodik yapısını destekler.

3. Dil:
Yahya Kemal, dil konusunda sade ama aynı zamanda ağır ve etkileyici bir Türkçe kullanmıştır. Eserlerinde eski Türkçe kelimeler ve tarihî ifadelere yer vererek duygu yoğunluğunu arttırır. "Mohaç Türküsü"nde de tarihi bir olayı anlattığı için Osmanlıca’ya has kelimeler kullanmış ve şiirin otantik bir atmosfer kazanmasını sağlamıştır.

4. Tema:
Bu şiirin ana teması, vatan sevgisi, kahramanlık, fedakarlık ve ölümsüzlük üzerine kuruludur. Şair, Mohaç Muharebesi’nde şehit düşen askerlerin kahramanlıklarını ve ölümsüz ruhlarını dile getirirken, şehitlik temalı bir manzara çizmiştir. Aynı zamanda bu eser, geçmişin zaferlerine olan özlemin yanı sıra ulusal tarih ve kimlik bilincinin pekiştirilmesini amaçlar. Şiir, tarihin içinden gelen bir mesaj gibidir ve okuyucuyu geçmişteki destansı zamanlara götürerek onlara olayları tekrar yaşatır.

Yahya Kemal’in “Mohaç Türküsü” şiiri, dili, ahengi, teması ve tarihi derinliğiyle Türk edebiyatının klasiklerinden biri olarak kabul edilir ve bu şiir üzerinden dönemin sanat anlayışı ve estetik zevki hakkında bilgiler edinebiliriz.