Konuşma sınavında okuyabileceğiniz konulara dair detaylı bir rehber hazırlayalım. İşte, görselde yer alan konular ve bunların uzun açıklamaları:
1. Eğer Bir Şeftali Kurtlara Kanar (Samet Behrengi, Bir Şeftali Bin Şeftali)
Bu alıntı, doğanın döngüsünü ve canlıların etkileşimini anlatır. Edebiyatta şeftali, yaşamın ve büyümenin sembolüdür. Eser, doğada karşılıklı bağımlılığın önemini vurgular ve insanların doğaya karşı olan sorumluluklarına dair bir metafor olarak okunabilir.
- Anlatımlı Analiz: Samet Behrengi, eseriyle küçük bir meyve olan şeftali üzerinden büyümenin, doğanın gizli güçlerinin ve yaşamın anlamını sorgulatır. Şeftali çekirdeği, içinde barındırdığı potansiyel ile en uygun ortamda büyür, gelişir ve dönüşür, bu da yaşamın döngüsünü sembolize eder.
2. Ben İçi Dünyama Dönüyorum (Tutunamayanlar)
Tutunamayanlar’da, Selim Işık karakteri üzerinden modern insanın iç dünyasına bir yolculuk yapılır. Alıntı, karakterin yaşadığı ruhsal sıkıntıları ve içsel çatışmaları ifade eder. İç dünyasına dönmek, karakterin çevresine yabancılaşmasını ve kendini arayışını anlatır.
- Anlatımlı Analiz: Bu ifade, bireyin iç dünyasına yönelmesini, çevresel etkilerden uzaklaşarak kendi benliğini bulma gayretini temsil eder. Tutunamayanlar, bireyin toplumdan kopuk olan ruh halini, yalnızlığını ve hayal kırıklıklarını derinlemesine işler.
3. Kendini Beğenmiş İnsanlar (Küçük Prens)
Antoine de Saint-Exupéry’nin Küçük Prens adlı eserinde, çeşitli karakterler ile insan doğasının farklı yönleri ele alınır. Kendini beğenmiş insan tiplemesi, kendini diğerlerinden üstün gören ve başkalarının hayranlığını arzulayan kişileri temsil eder.
- Anlatımlı Analiz: Eserde, bu karakterler daha derin bir eleştirinin parçasıdır; kendi değerini başkalarının onayına bağlayan bireyler, aslında yalnızdır ve sevilmekten çok görünür olmaya çalışır.
4. Kişinin Kendini Yargılaması (Küçük Prens)
Küçük Prens’teki bu fikir, öz eleştirinin ne kadar zor ve önemli bir erdem olduğunu açıklar. Kendini yargılamak, kişinin kendi hatalarını ve eksikliklerini fark etmesini, bunları kabul edip düzeltme yoluna gitmesini ifade eder.
- Anlatımlı Analiz: Ana karakterin, kendini eleştirebilme yeteneğinin gelişimi, onun ruhsal olgunlaşma sürecinin en önemli adımıdır. Bu beceri, bireyin gelişiminde ve toplumsal ilişkilerinde de önem arz eder.
5. İnsanların Çoğunluğunun Ciddiye Aldığı Şeyler (Kürk Mantolu Madonna)
Kürk Mantolu Madonna, Sabahattin Ali’nin insan ilişkileri ve toplumsal normlar konusundaki eleştirileriyle bilinir. Alıntı, insanların çoğunlukla ciddiye aldıkları şeylerin aslında basit ve anlamsız olabileceğini anlatır.
- Anlatımlı Analiz: Bu ifade, yaşamın anlamsız görünen rutinleri ve toplumsal beklentilerine dair bir sorunsallaştırmayı temsil eder. Gerçek değerlerin peşinden koşmanın önemini vurgular.
6. Yemin Ederim ki Fazlasıyla Anlamak Bir Baş Belasıdır (Yer Altından Notlar)
Yer Altından Notlar’da Dostoyevski, aşırı analiz ve düşünmenin bireyin ruhunda yarattığı derin çalkantıları inceler. Anlamak genellikle arzu edilen bir durum olsa da, fazlasıyla düşünmek kişiyi huzursuz edip kısır bir döngüye sokabilir.
- Anlatımlı Analiz: Karakter, kendi düşünceleriyle boğuşur ve anlamanın getirdiği yük altında ezilir. Aşırı analiz etmenin bireyi nasıl çaresiz bıraktığını etkili bir şekilde betimler.
7. Acı Veren Şeyler (Yer Altından Notlar)
Dostoyevski’nin eseri, insan psikolojisine dair derinlemesine bir inceleme sunar. İnsanın istediği bir şeyi elde edememesi ya da düşüncelerinin çelişmesi, en büyük acı kaynaklarından olabilir. Bu duygu, insanın içsel çatışmalarının ve tatminsizliğinin bir ifadesidir.
- Anlatımlı Analiz: Bu tür acılar, kişinin içsel deneyimleriyle dış dünyaya olan tepkilerini şekillendirir. İnsanın kendiyle yüzleşmesi bu aşamada kaçınılmaz olur.
8. Güneşe ve Yıldızlara Duyarlılık (Genç Werther’in Acıları)
Werther’in karşılıksız aşkı ve varoluşsal bunalımları, parlak ve etkileyici atmosferlerle anlatılır. Güneş ve yıldızların vurgusu, romantik ruhun doğayla olan derin bağlılığını temsil eder.
- Anlatımlı Analiz: Werther, doğadaki güzelliği ve aşkı idealize etmiş ancak ulaşılmaz bir hayale kapılmıştır. Bu da onun trajedisi haline gelir, içsel huzursuzluğuna ve çıkmazlarına yansır.
9. Umut ve Korku (İçimizdeki Şeytan)
İçimizdeki Şeytan, Sabahattin Ali’nin bireyin öznel korkuları ve umutlarının çatışmasına dair görüşlerini işler. Umut, yaşamı çekilir kılan bir etkendir, ancak dünyanın korkunç gerçekleri bu umudu yıkabilir.
- Anlatımlı Analiz: Bu çift kavram, karakterin içsel savaşına ve gerçeklik karşısında ayakta kalma çabasına ışık tutar. Zor zamanlar ve karşılaşılan zorluklara rağmen umudun korunmasının önemi vurgulanır.
10. Düşüncenin Köleliği (Euripides)
Euripides’in düşünce özgürlüğü ve zihinsel bağımsızlık üzerine söyledikleri, klasik felsefi bir tartışmanın yansımasıdır. Düşüncenin köleliği, bireyin kendi düşüncesini açıklamakta yetersizliği ya da toplumsal kurallarla kısıtlanması anlamına gelir.
- Anlatımlı Analiz: Bireyin, özgün düşüncelerini koruma ve ifade etme mücadelesi, hem kişisel hem de toplumsal olarak büyük önem taşır.
11. Yaşamak Çalışmaktır (Jean Jacques Rousseau)
Rousseau’nun bu sözü yaşamın aktif bir çaba ve üretkenlik gerektirdiğine vurgu yapar. Çalışma, sadece ekonomik bir gereklilik olarak değil, aynı zamanda insanın varoluşunu anlamlandıran bir aktivite olarak görülmelidir.
- Anlatımlı Analiz: Toplumun bireylere biçtiği rolleri ve bu rollerin insan hayatındaki önemini çarpıcı bir şekilde ortaya koyar. Çalışmak, bireyin kendini gerçekleştirme ve topluma katkı sağlama aracıdır.
Bu konuları çalışırken kendinize şu soruları sorun: Her bir alıntı hangi ana fikre sahiptir? Hangi sosyal veya psikolojik meseleleri ele almaktadır? Bu sorular üzerinde düşünmek size derinlemesine bir anlama kapısı aralayabilir.