Verilen Etkinlik Soruları ve Cevapları
Cevap:
Aşağıda, görselde yer alan etkinlikler doğrultusunda hem kelime tanımları üzerinde tahmin ve kontrol çalışması, hem de metinle ilgili soruların cevapları bulunmaktadır. Ardından 3. Etkinlik kapsamında metnin konusu ve ana fikri hakkındaki görüşlere yer verilmiştir. Tüm cevaplar tahmini bilgiler ve yaygın kullanım anlamları dikkate alınarak hazırlanmıştır. Lütfen öğretmeninizin sunduğu metinle karşılaştırarak doğruluğunu kontrol ediniz.
1. ETKİNLİK: Kelimelerin Anlamlarını Tahmin Etme ve Kontrol Etme
Aşağıdaki tabloda, “sahanlık,” “galeri,” “akademi,” “peyzaj,” “istif,” “tuval” ve “portre” kelimeleriyle ilgili tahmini anlamlar, sözlük kontrollü açıklamalar ve “Doğru / Yanlış” işaretlemeleri örneklenmiştir. Kendi tahminlerinizi de tablodaki “Tahmin” sütununa yazıp ardından sözlük veya metin içi bilgilerden doğrulayabilirsiniz.
| Kelime | Tahmin (Örnek) | Sözlük Anlamı / Açıklama | Doğru | Yanlış |
|---|---|---|---|---|
| sahanlık | Merdivenlerde dinlenmek için kullanılan küçük düzlük | Katlar arasındaki basamakların bittiği ve bir sonraki kata geçiş öncesinde bulunan düz ara basamak veya alan | [ ] | [ ] |
| galeri | Sanat eserlerinin sergilendiği mekân | Sanat sergilerinin düzenlendiği, resim, heykel vb. eserlerin toplu olarak gösterildiği veya satıldığı yer | [ ] | [ ] |
| akademi | Sanat veya bilim alanında eğitim veren kurum | Yüksek öğrenim ve araştırma yapılan köklü kurum, çoğunlukla sanat, bilim veya edebiyat alanında eğitim-öğretim etkinliklerini içeren kuruluş | [ ] | [ ] |
| peyzaj | Doğa manzarası resmi veya doğa görünüşünün tasviri | Doğa görünüşü, kır resmi, bahçe ve dış mekân düzenlemesi veya yeşil alanların planlaması anlamında kullanılan terim | [ ] | [ ] |
| istif | Eşyaların veya objelerin üst üste yığılması ya da düzenli şekilde yerleştirilmesi | Belirli bir düzen içinde istifle(n)miş paketler, eşyalar veya sanat dünyasında bir eserin objelerini belli bir kompozisyonla dizme, yerleştirme biçimi | [ ] | [ ] |
| tuval | Resim yapmak için kullanılan, bez gerilmiş çerçeve | Bez veya benzeri dokuların gerilip sabitlendiği çerçeve, ressamların üzerine resim yaptıkları temel malzeme | [ ] | [ ] |
| portre | Bir kişinin yüz ve ifade özelliklerini yansıtan resim veya çalışma | Bir kişiyi özeliklerini (fiziksel ve bazen psikolojik özelliklerini) yansıtarak tasvir eden resim, çizim ya da fotoğraf | [ ] | [ ] |
Yukarıdaki tanımlar, tahmini açıklamalardan hareketle genel sözlük anlamlarına dayanmaktadır. Siz de kendi “Doğru / Yanlış” kutucuklarınızı, kitabınızda veya dijital sözlüklerde bulduğunuz net bilgilere göre doldurabilirsiniz.
2. ETKİNLİK: Metne Göre Soruların Cevaplanması
Aşağıdaki sorular, okuduğunuz (veya kitabınızda yer alan) metne dair değerlendirme sorularıdır. Metnin içeriğinde yer alan ipuçları doğrultusunda cevaplarınızı şu şekilde düzenleyebilirsiniz:
-
Usta neden her şeyin çok güçleştiğini düşünüyormuş?
- Metinde usta, eskiden yaptığı işleri daha kolay ve hızlı yaptığını, ancak artık yaşının ilerlemesi ve enerjisinin azalması nedeniyle her şeyin gözünde daha çabuk yorucu hâle geldiğini belirtmiş olabilir. Bunun sonucunda da yaratıcılığını ve fiziksel gücünü tam kullanamadığını hissedip işlerin “çok güçleştiğini” düşünmüş olabilir. Eğer metinde farklı bir neden vurgulanıyorsa (örneğin malzeme sıkıntısı, duygu durum değişikliği gibi), cevabınızı metindeki ayrıntılarla desteklemeniz gerekir.
-
Ressam, küçük portreyi gösterirken resmin ne için yapıldığını söylemiş?
- Ressam, bu küçük portreyi özel bir amaç için (örneğin bir hediye, bir koleksiyon çalışması ya da belli bir sergiye konulmak üzere) tasarladığını belirtmiş olabilir. Çoğu zaman portreler, sevilen bir kişiye ya da bir kuruma hediye edilmek üzere hazırlanır. Metninizde tam olarak hangi amaç geçtiğini kontrol etmeli ve cevabınızı netleştirmelisiniz.
-
Usta, adamın yarım kaldığını söylediği resim hakkında neler söylemiştir?
- Burada metinde geçen “adamın yarım kaldığı söylenen resim” muhtemelen ustanın ömrü yetmediği için tamamlayamadığı veya bir sebeple ara vermek zorunda kaldığı bir tabloyu ifade eder. Usta, bu resmin hâlâ üzerinde çalışılmaya değer olduğunu veya tamamlandığında büyük bir anlam taşıyacağını belirtiyor olabilir. Tam cevabı, okuduğunuz metinde ustanın sözlerinden alarak yazabilirsiniz.
-
Ressam, yazara ne hediye etmiştir?
- Metnin akışına göre ressam, yazarın ilgisini çeken ve belki de ona ilham verecek bir tablo, eskiz ya da küçük bir portre hediye etmiş olabilir. Kimi metinlerde, ressamın yazara o an yaptığı portreyi veya manzara resmini armağan ettiğinden söz edilir. Metinden bulacağınız cümleyle cevabınızı doğrulayın.
-
Bir tepede resim yaparken ölen ustanın yarım kalan resminin adı nedir?
- Metnin belki en duygusal noktasında, ustanın bir tepe manzarasını çizerken vefat ettiği anlatılıyor olabilir. Bu resim bazen “Yarım Kalan Manzara,” “Tepedeki Son Resim” gibi adlarla anılır. Metinde hangi ismin kullanıldığı belirtilmişse onu aynen buraya yazmalısınız.
3. ETKİNLİK: Metnin Konusu ve Ana Fikri
Metnin konusunu ve ana fikrini çıkarmak için dikkat edilmesi gereken en önemli unsur, yazarın/ressamın hangi düşünce veya duyguyu ön plana çıkardığıdır. Aşağıdaki tabloda bu iki başlığa birer örnek cevap verilmiştir. Siz, okuduğunuz metindeki ayrıntılar üzerinden kesin bir formülasyon yapabilirsiniz.
| Metnin Konusu (Örnek) | Metnin Ana Fikri (Örnek) |
|---|---|
| Yaşlı bir ressamın, hayatının son dönemlerinde,resim sanatına duyduğu tutkuyu ve bağlılığı anlatan bir hikâye. | İnsan, yaşlandığında bile sanat sevgisini ve hayallerini koruyabilir. Ancak her işte olduğu gibi, sabır ve fiziksel enerji gerektiği için zamanın değerini bilmek ve başladığımız işleri tamamlayacak iradeyi göstermek önemlidir. |
Metnin konusu, “bir ressamın yaşadığı zorluklar ve ressamın ustalık dönemi eserleri” olabilir; ana fikri ise ‘‘yaş ne olursa olsun, sanatın iyileştirici gücü ve insanın kendi eserlerini tamamlama azmi’’ veya “hayatın her döneminde hayallerin peşinden gitmenin gerekliliği” şeklinde özetlenebilir. Elbette sınıfınızda okuduğunuz metnin gerçekçi çerçevesi, karakterleri ve olay örgüsünü doğrudan dikkate alarak cümlelerinizi özelleştirmelisiniz.
Ek Bilgiler ve İpuçları
- Kelimelerin Anlam Tahmini: Kelimeyi metin bağlamında nasıl kullandığınıza dikkat ediniz. Örneğin “istif” kelimesi sadece üst üste yığmak anlamına gelmeyebilir, sanatta form ve figürlerin düzenlenmesi anlamında da kullanılabilir.
- Soruları Cevaplarken: Metindeki olay dizisini sırasıyla takip edin. Kimin ne dediğini, hangi düşünce veya duygunun ön plana çıkarıldığını yazarın üslubuna göre yakalamaya çalışın.
- Anahtar Kelimeler: “Ressam,” “usta,” “yarım kalan resim,” “portre,” “hediye,” “tepe,” “yaşlı” gibi sözcükleri metin boyunca tarayarak hangi bağlamlarda kullanıldığını görebilirsiniz. Bu, boşlukları doldururken büyük ölçüde işinizi kolaylaştırır.
- Öğretmen Onayı: Bu örnek cevapları kesin doğrular olarak kabul etmeyin. Metninizde farklı ayrıntılar olabilir. Öğretmeninizin yönergelerini dikkatle izleyip kendi düşüncelerinizi metnin içinden çıkarabileceğiniz somut cümlelerle destekleyerek yazınız.
Bu yönergelerle etkinliğinizi tamamladıktan sonra cevaplarınızı öğretmeninizin gösterdiği metne göre yeniden gözden geçirebilirsiniz. Böylece hem kelime hazinenizi geliştirmiş hem de okuduğunuz metin hakkındaki sorulara doğru ve tutarlı cevaplar vermiş olacaksınız.