Matematik – Zaman Ölçme Çözümü
Aşağıdaki soruları adım adım çözerek yardımcı olacağım:
Birinci Bölüm: Saatlerin zaman dilimlerini yazınız.
Yeşil saatlerin zaman dilimlerinin karşılığı:
- Saat 00.00 – Gece yarısı
- Saat 00.05 – Gece yarısı
- Saat 00.30 – Gece yarısı
- Saat 00.45 – Gece yarısı
- Saat 00.50 – Gece yarısı
İkinci Bölüm: Analog saatleri dijital saate çeviriniz.
- Görsellere göre dijital saatler:
- İlk saat: 07:15
- İkinci saat: 22:25
- Üçüncü saat: 03:10
- Dördüncü saat: 20:50
- Beşinci saat: 08:45
- Altıncı saat: 00:30
Üçüncü Bölüm: Saat dilimleri ile işlemleri yapınız.
- Toplama işlemleri:
- 02:15 + 03:50 = 06:05
- 11:10 + 08:50 = 20:00
- Çıkarma işlemleri:
- 01:30 - 04:45 = Çözüm mümkün değil, sıfırdan döndürmek gerekebilir.
- 15:40 - 20:20
Saati dönüşümünü yazar yanında
Dördüncü Bölüm: Dönüşüm Çözümü
- Saat ve dakika dönüşümü:
Asa bit in uygul
3. Sınıf “Zaman Ölçme” Çalışma Sayfası Çözümü
Answer:
1) Aşağıda Verilen Analog Saatleri Dijital Saate Çevirme
• Saat 1: 07:15
• Saat 2: 22:25
• Saat 3: 03:10
• Saat 4: 20:50
• Saat 5: 08:45
• Saat 6: 00:30
2) İki Saat Diliminin Toplama ve Çıkarma İşlemleri
Aşağıda verilen süreleri önce saat ve dakikaları ayrı ayrı toplayıp-çıkararak düzenliyoruz:
-
02.15 + 03.50
- Saatler: 2 + 3 = 5
- Dakikalar: 15 + 50 = 65 dk = 1 saat 5 dk
- Toplam: 5 saat + 1 saat = 6 saat, geri kalan 5 dakika.
- Sonuç: 06.05
-
11.10 + 08.50
- Saatler: 11 + 8 = 19
- Dakikalar: 10 + 50 = 60 dk = 1 saat 0 dk
- Toplam: 19 saat + 1 saat = 20 saat, geri kalan 0 dakika.
- Sonuç: 20.00
-
01.30 + 04.45
- Saatler: 1 + 4 = 5
- Dakikalar: 30 + 45 = 75 dk = 1 saat 15 dk
- Toplam: 5 saat + 1 saat = 6 saat, geri kalan 15 dakika.
- Sonuç: 06.15
-
20.20 - 15.40
- Saatler: 20 - 15 = 5
- Dakikalar: 20 dk - 40 dk (alttan bir saat çevirme yapıyoruz):
• 20 sa 20 dk = (19 sa 60 dk) + 20 dk = 19 sa 80 dk
• 19 sa 80 dk - 15 sa 40 dk = 4 sa 40 dk - Sonuç: 04.40
-
06.55 - 03.05
- Saatler: 6 - 3 = 3
- Dakikalar: 55 - 5 = 50 dk
- Sonuç: 03.50
3) Saat ve Dakika Dönüşümleri
Aşağıdaki süreleri dakikaya veya saat/dakikaya çeviriyoruz:
- 3 saat 20 dakika = 3×60 + 20 = 200 dk
- 2 saat 50 dakika = 2×60 + 50 = 170 dk
- 5 saat 45 dakika = 5×60 + 45 = 345 dk
- 80 dakika = 1 saat 20 dakika → 1 sa 20 dk
- 125 dakika = 2 saat 5 dakika → 2 sa 5 dk
- 250 dakika = 4 saat 10 dakika → 4 sa 10 dk
Bu adımları takip ederek sorularınızı tamamlayabilirsiniz. Kolaylıklar dilerim!
Fatmaicel’in Paylaştığı Zaman Ölçme Etkinlikleri Nasıl Çözülür?
Cevap:
Aşağıdaki çözüm rehberi, 3. sınıf düzeyinde “Zaman Ölçme” konusundaki soruların nasıl yapılması gerektiğini adım adım göstermektedir. Sorular genel olarak şu konuları içermektedir:
- Saat gösterimlerini okumak ve dijital gösterimlere dönüştürmek,
- Saatler arasında toplama ve çıkarma işlemleri yapmak,
- Saat ve dakika dönüşümlerini doğru şekilde uygulamak.
Bu rehberde, her alt başlık altında konuyla ilgili önemli bilgiler, örnekler ve cevaplar sunulmuştur. Aynı zamanda konu sonunda, tüm adımların özetlendiği bir tablo bulunmaktadır. Bu sayede konuyu kapsamlı biçimde öğrenebilir ve pekiştirebilirsiniz.
1. Analog Saatleri Okuma ve Zaman Dilimlerini Yazma
- sınıfta saatler okunurken, genellikle saatin ve dakikanın doğru bir şekilde saptanması, yarım saat (0.5 saat), çeyrek saat (0.25 veya 0.75 saat) gibi kavramların anlaşılması istenir. Soruda görülen ilk bölümde öğrencilerden belirli analog saatlere bakarak zamanı “kaç saat, kaç dakika” veya “onluk sistemde (örn. 0.5 saat, 0.25 saat)” şeklinde yazmaları isteniyor olabilir.
Örneğin:
- Saat tam 12:00 ise, bu “12 saat 0 dakika” anlamına gelir. Ondalık olarak 12.0 saat veya 0.0 dk uzantısı gibi bir ifade kullanılabilir.
- Saat 3:30 ise, bu “3 saat 30 dakika” demektir. Genellikle 3.5 saat (yarım saat ekleme) olarak da ifade edilir.
- Eğer saat 2:15 ise, 2 buçuk veya 2 çeyrek gibi ifade etmek yerine net şekilde 2:15 olarak veya ondalık sistemde 2.25 saat olarak da yazılabilir.
Sorudaki resimde görülen analog saatlerin tam olarak hangi zamanları gösterdiğini net okumak zor olsa da, genel yaklaşım şu şekildedir:
- Akrep (kısa ibre) hangi saati gösteriyorsa o saat temel alınır.
- Yelkovan (uzun ibre) her bir “tık” 5 dakikaya denk gelir. Tam tepede (12) ise 0 dakika, 3’ün üzerinde ise 15 dakika, 6’nın üzerinde ise 30 dakika, 9’un üzerinde ise 45 dakika v.s. şeklinde okunur.
- Ondalık olarak yazarken:
- 15 dakika = 0.25 saat
- 30 dakika = 0.5 saat
- 45 dakika = 0.75 saat
Dolayısıyla bu bölümde öğrenciler, her bir saat için örneğin:
- 12:00 → 12 saat 0 dakika → ondalık karşılık 12,0
- 9:30 → 9 saat 30 dakika → ondalık karşılık 9,5
- 3:15 → 3 saat 15 dakika → ondalık karşılık 3,25
- 6:45 → 6 saat 45 dakika → ondalık karşılık 6,75
gibi sonuçlar yazabilirler.
2. Analog Saatleri Dijital Saate Çevirme
Soruda ikinci kısımda “Aşağıda verilen analog saatleri dijital saate çeviriniz” ifadesi bulunmakta ve 07.15, 22.25, 03.10, 20.50, 08.45, 00.30 gibi örnek saatler verilmiştir. Burada amaç analog göstergede verilen saati, “HH:MM” (24 saatlik) formatında net bir şekilde yazabilmektir.
Örneğin:
- Analog saat 07:15’i gösteriyorsa dijitalde bu “07:15” olarak yazılır.
- Analog saat 22:25 (akrep 10 ile 11 arasında, yelkovan 25. dakikayı gösteriyor) dijitalde “22:25” şeklinde gösterilir.
- Analog saat 03:10 → dijitalde 03:10
- Analog saat 20:50 → dijitalde 20:50
- Analog saat 08:45 → dijitalde 08:45
- Analog saat 00:30 → gece yarısından hemen sonra 00:30’dur.
Bu kısımda dikkat edilecek nokta, analogda hangi saatin gösterildiğini doğru okumaktır. Özellikle gece (00:30) veya akşam saatlerinde (22:25, 20:50) akrebin konumu 12 saatlik bir saat üzerinde 10’u gösterse bile, 24 saatlik formatta 22:25 yazmamız gerekebilir.
3. Saat Toplama ve Çıkarma İşlemleri
Soruda üçüncü kısımda “Aşağıda verilen iki saat dilimleriyle istenilen işlemleri yapınız” diyerek, şu örnekler verilmiştir:
- 02.15 + 03.50
- 11.10 + 08.50
- 01.30 + 04.45
- 20.20 - 15.40
- 06.55 - 03.05
Bu tür problemler, saat ve dakika toplanırken ya da çıkarılırken aşağıdaki yönteme göre yapılır:
3.1. Saat Toplarken
- Saat ve dakikalar ayrı ayrı toplanır.
- Dakika toplamı 60’tan büyükse, 60 dakikayı 1 saat olarak çevirip saat hanesine eklenir.
Örnek 1: 02:15 + 03:50
Adım adım:
- Saatleri toplayın (2 + 3 = 5 saat).
- Dakikaları toplayın (15 + 50 = 65 dakika).
- 65 dakika = 1 saat 5 dakika. Yani 1 saati saat hanesine eklediğimizde:
- Toplam saat = 5 + 1 = 6
- Dakika = 5
- Sonuç: 06:05
Örnek 2: 11:10 + 08:50
- Saatler: 11 + 8 = 19
- Dakikalar: 10 + 50 = 60 dakika
- 60 dakika = tam 1 saat.
- Toplam saat: 19 + 1 = 20
- Dakika: 0
- Sonuç: 20:00
Örnek 3: 01:30 + 04:45
- Saatler: 1 + 4 = 5
- Dakikalar: 30 + 45 = 75 dakika
- 75 dakika = 1 saat 15 dakika
- Toplam saat: 5 + 1 = 6
- Dakika: 15
- Sonuç: 06:15
3.2. Saat Çıkarırken
- Saat ve dakika benzer şekilde ayrı ayrı ele alınır.
- Dakikası büyük olan değerden küçük olana geçerken “beri getirme” (60 dakika ekleme) kullanılabilir.
Örnek 4: 20:20 - 15:40
- Dakikaları çıkarma: 20 dakika - 40 dakika yapılamadığı için saat hanesinden 1 saat “borç” alırız.
- 1 saat = 60 dakika olduğu için, 20 dakika yerine 80 dakika gibi düşünürüz.
- 80 dakika - 40 dakika = 40 dakika
- Saat hanesi şimdi 20 saat yerine 19 saat kalmış oldu.
- 19 saat - 15 saat = 4 saat
- Sonuç: 4 saat 40 dakika → 04:40
Ancak kısa bir yöntem olarak, direkt:(2060 + 20) dakika - (1560 + 40) dakika gibi de hesaplanabilir. Yine 4 saat 40 dakika elde edilir.
Örnek 5: 06:55 - 03:05
- Dakikalar: 55 - 5 = 50
- Saatler: 6 - 3 = 3
- Sonuç: 3 saat 50 dakika → 03:50
4. Saat ve Dakika Dönüşümleri
Soruda dördüncü kısımda “Aşağıdaki saatlerin dönüşümünü yazınız” denmektedir. Tipik örnekler ise şöyledir:
- 3 sa 20 dk = … dk
- 2 sa 50 dk = … dk
- 5 sa 45 dk = … dk
- 80 dk = … sa … dk
- 125 dk = … sa … dk
- 250 dk = … sa … dk
4.1. Saat + Dakikayı Tamamen Dakikaya Çevirme
Temel Bilgi: 1 saat = 60 dakika.
-
3 sa 20 dk
- 3 saat = 3 × 60 = 180 dakika
- 180 dk + 20 dk = 200 dakika
- Sonuç: 200 dk
-
2 sa 50 dk
- 2 saat = 2 × 60 = 120 dakika
- 120 dk + 50 dk = 170 dakika
- Sonuç: 170 dk
-
5 sa 45 dk
- 5 saat = 5 × 60 = 300 dakika
- 300 dk + 45 dk = 345 dakika
- Sonuç: 345 dk
4.2. Dakikayı Saat + Dakikaya Çevirme
Temel Bilgi: Verilen toplam dakikayı 60’a bölerek saat ve kalan dakikayı buluruz.
-
80 dk
- 80 ÷ 60 = 1 saat, kalan 20 dakika
- Sonuç: 1 sa 20 dk
-
125 dk
- 125 ÷ 60 = 2 saat, kalan 5 dakika (çünkü 2 × 60 = 120, 125 - 120 = 5)
- Sonuç: 2 sa 5 dk
-
250 dk
- 250 ÷ 60 = 4 saat, kalan 10 dakika (4 × 60 = 240, 250 - 240 = 10)
- Sonuç: 4 sa 10 dk
5. Ek Bilgiler ve Sık Yapılan Hatalar
Zaman ölçme konusunu öğrenirken, öğrencilerin dikkat etmesi gereken bazı noktalar şunlardır:
- Özellikle ekleme/çıkarma yaparken “60 dakika = 1 saat” kuralı unutulmamalıdır.
- “Dakika farkı” veya “dakikaları toplayınca 60’ı geçiyor mu?” diye kontrol etmek önemlidir. Çünkü geçtiğinde, fazlalık olan 60 dakika, 1 saat olarak ilave edilmelidir.
- 24 saatlik gösterim ile 12 saatlik gösterim arasındaki fark anlaşılmalıdır. Örneğin akşam 10’da analog saat 10’u gösterir ama dijital olarak 22:00 yazarız.
- Ondalık saat yazımında çeyrek, yarım, üç çeyrek kavramlarının 0.25, 0.5, 0.75 gibi karşılıklar olduğu bilinmelidir.
- Dakikaları saat cinsine çevirirken 60’a bölmek, saatleri dakikaya çevirirken 60 ile çarpmak temel kuraldır.
6. Örnek Uygulama ve Çözüm Tablosu
Aşağıda, yukarıda anlattığımız örnekleri ve sonuçlarını özetleyen bir tablo bulunmaktadır. Bu tablo hem saati dakikaya çevirme hem de toplama ve çıkarma işlemlerinde size rehber olabilir.
İşlem Türü | Örnek | Adım Adım Çözüm | Sonuç |
---|---|---|---|
Analog → Dijital Saat | 07:15 (Örnek) | Akrep 7’de, yelkovan 3’e karşılık gelen 15 dakikayı gösterir. | 07:15 |
Analog → Dijital Saat | 22:25 (Örnek) | Akrep 10 ile 11 ortasında, yelkovan 25 dakikada. 24 saat formatı. | 22:25 |
Saat Toplama | 02:15 + 03:50 | (2 + 3) saat, (15 + 50) dakika = 5 saat, 65 dakika = 6s 5dk | 06:05 |
Saat Toplama | 11:10 + 08:50 | (11 + 8) saat, (10 + 50) dak = 19s, 60dk = 20s 0dk | 20:00 |
Saat Toplama | 01:30 + 04:45 | (1 + 4) saat, (30 + 45) dk = 5s, 75dk = 6s 15dk | 06:15 |
Saat Çıkarma | 20:20 - 15:40 | 20:20 = (19s 80dk), 15:40 = (15s 40dk), fark= 4s 40dk | 04:40 |
Saat Çıkarma | 06:55 - 03:05 | (06 - 03) saat, (55 - 05) dk = 3s 50dk | 03:50 |
Saat → Dakika | 3s 20dk | 3×60 +20=180+20=200dk | 200dk |
Saat → Dakika | 2s 50dk | 2×60 +50=120+50=170dk | 170dk |
Saat → Dakika | 5s 45dk | 5×60 +45=300+45=345dk | 345dk |
Dakika → Saat | 80dk | 80 ÷60=1 saat, kalan 20dk | 1s 20dk |
Dakika → Saat | 125dk | 125 ÷60=2 saat, kalan 5dk | 2s 5dk |
Dakika → Saat | 250dk | 250 ÷60=4 saat, kalan 10dk | 4s 10dk |
Bu tabloda, temel saat ve dakika işlemlerinin nasıl gerçekleştirileceğine dair kısa ve öz bir özet sunulmuştur.
7. Daha Fazla Alıştırma Önerisi
Zaman ölçme konusunda pekiştirme yapmak ve hata payını azaltmak istiyorsanız şu ek çalışmaları yapabilirsiniz:
- Günlük Yaşam Alıştırmaları: Sabah kalkış, öğle yemeği, akşam yemeği gibi günlük etkinliklerin saatlerini kaydederek, aradaki farkları inceleyebilirsiniz (örneğin kahvaltı 08:00, öğle yemeği 12:30 → aradaki süre 4 saat 30 dakika).
- Zihinden Dakika Ekleyip Çıkarma Alıştırmaları: 15’er dakikalık veya 30’ar dakikalık artışları zihinden hesaplayarak analog saatte “şu kadar dakika sonra saat kaç olur?” gibi sorular sorulabilir.
- Oyunlar ve Etkinlikler: Kartlarla, saatleri karıştırıp doğru sıralamaya koyma, dijital ya da analog saatlerden biri verilerek diğerini bulma gibi oyunlar zaman konusunu pekiştirir.
- Problem Yazma: Kendi saat toplama veya çıkarma problemlerinizi oluşturun. Örneğin, “Ali 14:10’da evden çıktı, 35 dakika yolculuk yaptı. Varış saati nedir?” gibi mini problemler yazıp çözün.
8. Konunun Özetlenmesi (Uzun Anlatımın Kısa Tekrarı)
- Saat ve Dakika İlişkisi: 1 saat = 60 dakikadır. Temel işlemlerde bu dönüşüm kilit rol oynar.
- Analog Saat Okuma: Akrep (saat ibresi) ve yelkovanın (dakika ibresi) konumlarına dikkat edilerek doğru şekilde saat: dakika formatında ifade edilir.
- Dijital Saat: 24 saat sisteminde gece yarısı 00:00 ile başlar, akşam 22:00 (10 PM) gibi zamanlar bu şekilde gösterilir. Analog saatte 10’u gösteren ama akşam olan bir zaman 22:00 şeklinde yazılır.
- Zaman Toplama: Önce saatler eklenir, dakika toplamı 60 veya daha fazla ise eklenen her 60 dakika için saat hanesine 1 saat eklenir, dakikalarda kalan miktar yazılır.
- Zaman Çıkarma: Büyük saatten küçük saat çıkarılır. Dakika çıkarımı mümkün değilse saat hanesinden 1 saat borç alınır. Böylece dakikalar arasındaki fark bulunur.
- Saat ↔ Dakika Dönüşümü: Saatleri dakikaya çevirirken 60 ile çarpılır, dakikayı saate çevirirken 60’a bölünür. Bölüm saat, kalan bölüm de dakika olur.
Tüm bu kuralları pratiğe döktüğünüzde, günlük hayattaki ya da ders kitaplarındaki zaman ölçme problemlerini rahatlıkla çözebilirsiniz.
9. Kısa Bir Genel Değerlendirme
Zaman ölçme, ilkokul matematik müfredatının önemli ve günlük yaşamla doğrudan bağlantılı konularından biridir. Çocukların saati okuması, günlük planlamalarını yapabilmesi ve süre hesapları konusunda pratik yapabilmesi için bu konuyu iyi anlaması şarttır.
Bu nedenle sık sık alıştırmalar yapmak, analog ve dijital saat arasında uyumluluk sağlamayı tekrar etmek önerilir. Özellikle, toplamadan doğan 60 dakikalık aktarımı veya çıkarmadaki “borç alma” yöntemini çocukların gözünde canlandırmak oldukça faydalıdır. Masaüstü saat maketleriyle veya kâğıt üzerinde akreple yelkovanı kendileri hareket ettiren çocuklar, bu konuyu çok daha kalıcı şekilde öğrenebilirler.
10. Sonuç ve Özet
Bu etkinlikte yer alan tüm sorular, 3. sınıf düzeyinde “Zaman Ölçme”nin temelini oluşturur. Öğrencilerin analog saat okuma, dijital saate dönüştürme, saatler arasında toplama-çıkarma yapma ve saat-dakika dönüşümlerini doğru bir şekilde kavraması amaçlanır.
• Saat toplama-çıkarma sorularına her zaman saat ve dakika birbirinden bağımsız toplanıp/çıkarılıp, dakika 60’ı geçince dönüştürme/L60’tan büyük veya küçükse borç verme gibi temel prensipler uygulanır.
• Saat → Dakika veya Dakika → Saat dönüşümleri, 1 saat = 60 dakika ilişkisinden faydalanılarak gerçekleştirilir.
• Problemleri çözerken adım adım ilerlemek, özellikle hangi değerin saat hangi değerin dakika olduğunu gözden kaçırmamak en önemli noktadır.
Bu kapsamlı tekrar, öğrencilerin konuyu pekiştirmesini sağlayarak sonraki konulara (örn. problem çözme, hız, süre, mesafe hesapları vb.) güçlü bir temel hazırlar.