Servetifünun dönemi neden ve nasıl ortaya çıktı özellikleri ve sanatçıları kimler
Servetifünun Dönemi Neden ve Nasıl Ortaya Çıktı, Özellikleri ve Sanatçıları Kimler
Servetifünun Döneminin Ortaya Çıkışı
Servetifünun dönemi, 19. yüzyılın sonlarında Osmanlı İmparatorluğu’nda başlayan bir edebi dönemdir. İmparatorluğun Batı’ya açılma çabaları ve Tanzimat reformları, edebi alanda da yenilik arayışlarını doğurmuştur. Bu hareket, Fransız edebiyat alanının etkisi altında biçimlenmiş ve Osmanlı edebiyatına geniş ufuklar açmıştır. Batı edebiyatından etkilenerek ortaya çıkan bu dönem, özellikle “Servet-i Fünun” dergisi etrafında toplanan bir grup yazar ve şairin öncülüğünde şekillenmiştir. Bu dergi, yenilikçi düşüncelerin ve Batılı tarzda edebi eserlerin yayımlandığı bir platform haline gelmiştir. Özellikle Recaizade Mahmud Ekrem’in Meşrutiyet Dönemi öncesi genç nesillere edebiyat eğitimi verme motivasyonu bu hareketin gelişiminde önemli yere sahiptir.
Servetifünun Döneminin Özellikleri
-
Dil ve Anlatım:
- Dönemin şiiri ve nesri, dil ve üslup açısından oldukça yenilikçidir. Tanzimat dönemi yazarlarına kıyasla daha ağır ve süslü bir dil kullanılmıştır.
- Batı’dan alınan kelimeler ve terimler edebi dilde yer bulmuş, bu da Servetifünun dilinin anlaşılmasını güçleştirmiştir.
-
Temalar:
- Doğa, aşk, ölüm, yalnızlık, karamsarlık ve melankoli gibi bireysel ve soyut temalar işlenmiştir.
- Toplumdan ziyade bireyin sorunlarına odaklanılması, içsel dünya ve psikolojik çözümlemelerin öne çıkması belirgindir.
-
Batı Edebiyatı Etkisi:
- Fransız sembolizmi, Parnasizm ve realizm akımlarından büyük ölçüde etkilenmişlerdir.
- Biçimsel olarak Batılı nazım biçimleri ve ölçüleri kullanılmaya başlanmıştır.
Servetifünun Dönemi Sanatçıları ve Eserleri
- Tevfik Fikret: Dönemin en tanınmış şairlerinden biridir. “Sis”, “Rübab-ı Şikeste” gibi eserleriyle tanınır.
- Halit Ziya Uşaklıgil: Türk romancılığını modernleştiren yazarlardan biri olup, “Aşk-ı Memnu” ve “Mai ve Siyah” gibi eserleriyle bilinir.
- Cenap Şahabettin: Servetifünun şiirine sembolist bir yaklaşım getirerek “Elhan-ı Şita” gibi eserlere imza atmıştır.
- Hüseyin Cahit Yalçın: Dönemin makale yazarı olarak önemli işlere imza atmıştır; Servet-i Fünun dergisinin çıkarılmasında da öncü bir rol üstlenmiştir.
- Ahmet Hikmet Müftüoğlu: Hikâye ve roman türünde eserler vererek dönemin edebi gelişimine katkıda bulunmuştur.
Sonuç ve Değerlendirme
Servetifünun edebi topluluğu, Osmanlı’nın Batı’ya açılım sürecinde Avrupa etkisinde oluşmuş ve Türk edebiyatına modern bir soluk getirmiştir. Edebiyatın dil ve temalarında yaptığı köklü değişimlerle yeni bir çığır açmış, aynı zamanda toplumsal ve bireysel değişim süreçlerinin edebi yansımalarını aktarmıştır. Bu hareket, modern Türk edebiyatının temel taşlarından biri olarak kabul edilmektedir. @Kaan_dogukan_Aydin