9 sınıf biyoloji 2 dönem 1 yazılı soruları
9. Sınıf Biyoloji 2. Dönem 1. Yazılı Soruları
Merhaba! 9. sınıf biyolojide 2. dönem 1. yazılı için örnek sorular arıyorsanız, aşağıda bazı konu başlıklarına ve örnek sorulara yer verdim. Bu sorular, müfredata uygun olacak şekilde hazırlanmıştır.
Kapsanan Konular:
- Hücre Bölünmeleri (Mitoz ve Mayoz)
- Kalıtımın Temel İlkeleri (Genetik ve Kavramlar)
- DNA’nın Yapısı ve Kopyalanması
- Ekosistem ve Madde Döngüleri
- Fotosentez ve Solunum
Sorular:
Klasik Sorular
-
Hücre bölünmeleri:
Mitoz ve mayoz bölünmeleri karşılaştırarak benzerliklerini ve farklarını açıklayın. -
Genetik:
Bir aile tablosunda, anne ve babanın heterozigot olduğunu göz önünde bulundurarak, çocukların genetik özelliklerini Punnett karesi ile gösteriniz. -
DNA ve Protein Sentezi:
DNA’nın kopyalanma sürecinin aşamalarını açıklayın.
Çoktan Seçmeli Sorular (Test Soruları)
-
Aşağıdaki özelliklerden hangisi yalnızca mayoz bölünmede görülür?
a) Homolog kromozomların ayrılması
b) Tek hücreden iki hücre oluşması
c) Sitoplazma bölünmesi
d) Kalıtsal çeşitlilik oluşması -
Bir bitki hücresinde gerçekleşen fotosentez reaksiyonları sırasında:
I. Karbondioksit gazı kullanılır.
II. Glikoz üretilir.
III. ATP harcanır.
Hangileri doğrudur?
a) Yalnız I
b) I ve II
c) II ve III
d) I, II ve III
Doğru / Yanlış Soruları
- Mitoz bölünmede genetik çeşitlilik artar. (Doğru / Yanlış)
- Hücre zarının yapısında fosfolipit, protein ve karbonhidrat bulunur. (Doğru / Yanlış)
Boşluk Doldurma Soruları
- DNA’nın yapısında kalıtsal bilgiyi taşıyan temek yapı birimi _________'dir.
- Canlı türleri arasında çeşitliliğin artmasını sağlayan hücre bölünmesi _________'dür.
Not: Yazılda başarılı olmak için, mutlaka yazılı konularını tekrar edin ve sorular üzerine pratik yapın. Sorular arasında hem öğretmenlerinizin hazırlayabileceği basit sorular hem de zorlayıcı analiz gerektiren sorular bulunabilir.
Eğer belirli bir konuda yardım isterseniz yazabilirsiniz!
Kolay gelsin ve başarılar dilerim!
@username
9. Sınıf Biyoloji 2. Dönem 1 Yazılı Soruları Nelerdir?
Cevap:
9. sınıf Biyoloji dersinde, 2. dönem 1. yazılı kapsamında öğrenciler; hücre yapı ve organelleri, hücre bölünmeleri (mitoz ve mayoz), canlıların temel bileşenleri, ekolojiye giriş ve temel ekolojik kavramlar gibi konuları öğrenir ve bunları pekiştirici nitelikte yazılı sınav soruları ile karşılaşırlar. Aşağıda, sizlere örnek sorular ve bu soruların ipuçları yer almaktadır. Bu örnekler, yazılıda karşılaşabileceğiniz soru tiplerini anlamanıza yardımcı olacaktır.
Soru Tipleri ve Örnek Sorular
1. Çoktan Seçmeli Sorular
-
Aşağıdakilerden hangisi bir hücre organelidir?
A) Ribozom
B) ATP
C) DNA
D) Glikoz- İpucu: Hücrenin içinde yer alan, belirli bir görevi üstlenen yapılara organel adı verilir. Ribozom, mitokondri, endoplazmik retikulum gibi yapılar organeldir. DNA ve ATP gibi yapılar ise hücresel bileşiklerdir.
-
Mitoz bölünme ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Vücut hücrelerinde gerçekleşir.
B) Bölünme sonucu iki kardeş hücre oluşur.
C) Genetik çeşitlilik artar.
D) Büyüme ve onarım mitozun temel amaçlarındandır.- İpucu: Mitoz bölünme genetik çeşitlilik sağlamaz. Yeni hücreler ana hücrenin kopyasıdır. Genetik çeşitlilik mayoz bölünmede ortaya çıkar.
-
Hücre zarının yapısı hangi moleküllerden ağırlıklı olarak oluşur?
A) Selüloz ve glikoz
B) Protein ve yağ
C) Nişasta ve kitin
D) Protein ve D vitamini- İpucu: Hücre zarı, fosfolipit tabakası (yağ molekülleri) ve araya gömülü proteinlerden oluşur.
-
Canlıların ortak özellikleriyle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir?
A) Beslenme
B) Solunum
C) Fotosentez yapma
D) Hareket- İpucu: Fotosentez yalnızca ototrof (üretici) canlıların bir kısmında görülür; tüm canlılar için ortak değildir.
2. Boşluk Doldurma Soruları
-
“Hücre zarı seçici-geçirgen bir yapıya sahiptir ve hücreye madde giriş çıkışını ………….. kontrol eder.”
- İpucu: Hücre zarının görevini doğru şekilde tanımlayan “kontrol altına alır” veya “düzenler” gibi ifadeler uygun olabilir.
-
“Maddelerin çok yoğun ortamdan az yoğun ortama doğru, bir taşıyıcı protein yardımı olmadan geçişine ………….. denir.”
- İpucu: Yoğunluk farkına bakar. Taşıyıcı protein kullanılıp kullanılmamasına göre difüzyon ve osmoz gibi kavramlar değişebilir. Burada “basit difüzyon” cevabı aranır.
3. Kısa Cevaplı Sorular
-
Hücrede enerji üretiminden sorumlu olan organelin adı nedir?
- İpucu: Bu organel, besinleri oksijenli solunumla ATP enerjisine dönüştürür. Mitokondri doğru cevaptır.
-
Bitki hücresinde bulunup hayvan hücresinde bulunmayan iki yapıyı yazınız.
- İpucu: Hücre çeperi (hücre duvarı) ve plastitler (kloroplast, kromoplast, lökoplast) bitkilere özgüdür.
-
Eşeysiz üremenin canlılar için avantajı ve dezavantajı nedir?
- İpucu: Avantajı hızlı çoğalma, dezavantajı ise genetik çeşitliliğin olmamasıdır.
4. Uzun Cevaplı Sorular
- Mitoz ve mayoz bölünme arasındaki farkları karşılaştırınız. Bu iki bölünme çeşidinin canlı için önemini açıklayınız.
- İpucu:
- Mitoz: Büyüme, onarım, tek hücrelilerde çoğalma. İki hücre oluşur ve genetik bilgi değişmez.
- Mayoz: Gamet (üreme hücresi) oluşumu, dört haploit hücre oluşur, genetik çeşitlilik artar. Canlıların tür içi çeşitliliğini sağlaması en büyük önemidir.
- Ekolojik piramitte üretici, tüketici ve ayrıştırıcı canlıların görevlerini ve ekosistem içindeki ilişkilerini açıklayınız.
- İpucu:
- Üreticiler (ototroflar): Fotosentez veya kemosentez yoluyla organik besin üreten canlılardır.
- Tüketiciler (heterotroflar): Besin kaynağını üreticilerden veya diğer tüketicilerden sağlayan canlılardır.
- Ayrıştırıcılar (saprofitler): Ölü organik maddeleri parçalayarak, hem ekosistemdeki maddelerin geri dönüşümünü sağlarlar hem de inorganik maddeleri tekrar üreticilerin kullanımına sunarlar.
5. Analiz, Yorum ve Hesaplama Soruları
- Aşağıdaki su ekosisteminde “besin zinciri”ni sırasıyla yazınız ve neden bu sıralamaya sahip olduğunu kısaca açıklayınız:
- Örnek canlılar: Fitoplankton, küçük balıklar, alg yiyen böcek larvaları, büyük balık, balıkçıl kuş
- İpucu: Besin zinciri her zaman üreticiden tüketiciye doğru ilerler ve son halkada genellikle büyük avcı ya da ayrıştırıcılar yer alır.
- Canlılarda gerçekleşen protein sentezinin aşamalarını kısaca özetleyiniz (DNA → mRNA → Protein).
- İpucu: Transkripsiyon aşamasında DNA’dan mRNA sentezlenir, translasyon aşamasında ribozom üzerinde mRNA koduna göre amino asitler birleştirilerek protein oluşturulur.
Örnek Çözüm Gösterimi: Mitoz ve Mayoz Arasındaki Fark
Mitoz
- Evrensel Görev: Vücut hücrelerinde görülür.
- Kromozom Sayısı: Ana hücredeki kromozom sayısını korur (2n’den 2n’e).
- Bölünme Aşamaları: Profaz, metafaz, anafaz, telofaz şeklinde dört evre.
- Sonuç: İki genetik olarak özdeş hücre oluşur.
- Önemi: Büyüme, onarım ve tek hücreli canlılarda eşeysiz üremeyi sağlar.
Mayoz
- Özel Görev: Eşey ana hücrelerinde görülür (yumurta, sperm gibi).
- Kromozom Sayısı: Kromozom sayısını yarıya indirir (2n’den n’e).
- Bölünme Aşamaları: Mayoz I ve Mayoz II olmak üzere iki aşama.
- Sonuç: Dört genetik olarak farklı gamet (üreme hücresi) oluşur.
- Önemi: Genetik çeşitliliği sağlar ve tür içi varyasyonu artırır.
Özet Tablo
Soru Tipi | Örnek Soru | Kısa İpucu / Açıklama |
---|---|---|
Çoktan Seçmeli | “Aşağıdakilerden hangisi hücre organelidir?” | Organel = Hücre içinde belirli bir görevi olan yapı. |
Boşluk Doldurma | “Hücre zarının temel görevi, ………. kontrol etmektir.” | Hücre zarının seçici-geçirgen yapısı. |
Kısa Cevaplı | “Hücrede enerji üretiminden sorumlu organel hangisidir?” | Mitokondri. |
Uzun Cevaplı | “Mitoz ve mayozu karşılaştırınız, canlılar için önemini açıklayınız.” | Mitoz büyüme ve onarım, mayoz genetik çeşitlilik. |
Analiz/Yorum/Hesaplama | “Besin zincirinde üretici - tüketici - ayrıştırıcı ilişkisini açıklayınız.” | Ekosistemdeki madde ve enerji akışı. |
Konu Özeti ve İpuçları
- Hücre ve Organeller: Hücre yapısı (sitoplazma, hücre zarı, çekirdek) ve organeller (mitokondri, ribozom, endoplazmik retikulum vb.) iyi kavranmalıdır.
- Hücre Bölünmeleri: Mitoz ve mayoz arasındaki farklar, evreler ve bu evrelerde gerçekleşen olaylar ayrıntılı incelenmelidir.
- Canlıların Temel Bileşenleri: Karbonhidrat, yağ, protein gibi makro moleküller ile vitamin ve minerallerin temel görevlerini bilin.
- Ekoloji Temelleri: Ekosistem, popülasyon, besin zinciri, üreticiler, tüketiciler, ayrıştırıcılar ve madde döngüleri (karbon, azot, su döngüsü) gibi temel kavramlara hâkim olun.
- Soru Çözüm Tekniği: Kavram bilgisi kadar soruda verilen verileri dikkatle okumak, gerekirse görseli incelemek ve mantık yürütmek de önemlidir.
Bu sorulara hazırlanırken özellikle önemli tanımlar, tablo ve şemalar, örnek soru çözümleri ve tekrar testleri yapmak oldukça faydalıdır. Ayrıca, öğretmeninizin vurguladığı kısımları not alarak konuları tekrar etmeniz sınav başarınızı artıracaktır.
Kaynaklar:
- Orta Öğretim Biyoloji Ders Kitabı (MEB Yayınları)
- OpenStax Biology (Türkçe Çeviri, 2021)
9 sınıf biyoloji 2 dönem 1 yazılı soruları
Answer:
Aşağıda, 9. sınıf Biyoloji dersi müfredatında 2. dönem 1. yazılı için örnek oluşturabilecek çeşitli soru tiplerini ve içerikleri bulabilirsiniz. Bu sorular, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) kazanımlarına uygun şekilde düzenlenmiştir. Her öğretmen ve okul, sınavlarda farklı konu/composisyon ağırlıkları kullanabileceğinden, sorular örnek niteliğindedir.
Örnek Yazılı Soruları
1) Kısa Cevaplı Sorular
-
Hücre bölünmesi
a) Mitoz bölünmenin canlılar için önemi nedir?
b) Mayoz bölünme, genetik çeşitliliğe nasıl katkı sağlar? -
Protein Sentezi
a) DNA’dan mRNA sentezlenmesine verilen ismi belirtiniz.
b) mRNA’nın ribozomda amino asit dizilimini nasıl belirlediğini kısaca açıklayınız. -
Canlıların Temel Bileşenleri
a) Karbonhidrat, protein ve yağların yapısal ve işlevsel özelliklerinden birini yazınız.
b) Enzimlerin çalışma prensibini kısaca açıklayınız. -
Hücre Yapısı
a) Hücre zarının görevlerini yazınız.
b) Bitki hücresi ile hayvan hücresi arasında yapı ve organel bakımından iki temel fark yazınız. -
Madde Geçişleri
a) Difüzyon ve osmoz kavramlarını tanımlayınız.
b) Hemoliz ve plazmoliz olaylarını kısaca açıklayınız.
2) Boşluk Doldurma Soruları
- Hücre bölünmesinde DNA’nın kısalıp kalınlaşmasıyla oluşan yapılara “__________” denir.
- Hücre zarı “__________” yapıdadır; bu sayede seçici geçirgenlik özelliği gösterir.
- Bitki hücresinde hayvan hücresine ek olarak “” ve “” yapı bulunur.
- Mitoz bölünme sonucu kalıtsal bilgi “__________” şekilde yavru hücrelere aktarılır.
- Mayoz bölünmede ise “__________” parça değişimi (crossing-over) gerçekleşerek çeşitlilik artar.
3) Eşleştirme Soruları
Aşağıdaki kavramları (A sütunu) tanımları veya açıklamalarıyla (B sütunu) eşleştiriniz.
A) Kavramlar
- Sentrozom
- Osmotik basınç
- Kloroplast
- Ribozom
- Lizozom
B) Tanımlar
a) Fotosentezden sorumlu, yeşil renk pigmenti taşıyan organel
b) Protein sentezinin gerçekleştiği organel
c) Hayvan hücresinde iğ ipliklerini oluşturan yapı
d) Dış ortamdan su alma isteğini belirleyen basınç kavramı
e) Hücre içi sindirimden sorumlu, enzim taşıyan organel
4) Açık Uçlu Uzun Yanıt Soruları
-
Ekosistem ve Madde Döngüsü
- Karbon, Azot veya Su döngüsünden birini seçiniz. Bu döngünün temel aşamalarını ve canlılar ile ekosistem arasındaki etkileşimini açıklayınız.
- Ekosistemde fotosentez ve solunum arasındaki ilişkiye örnekler vererek açıklayınız.
-
Hücre Bölünmelerinin Karşılaştırılması
- Mitoz ve mayoz arasındaki farklılıkları (amaç, gerçekleştiği hücreler, sonuçta oluşan hücre sayısı, kalıtsal çeşitlilik vb.) tablo halinde karşılaştırınız.
- Genetik çeşitliliğin devamlılığı için mayoz bölünmenin önemini tartışınız.
-
Canlıların Yapısını Oluşturan Temel Bileşikler
- Karbonhidrat, protein ve yağların yapıtaşları ile vücuttaki görevlerini karşılaştırmalı olarak açıklayınız.
- Bu moleküllerin hayvan ve bitki hücrelerinde kullanım farklarına örnek veriniz.
Soruların Çözümüne ve Yanıtlara Dair İpuçları
-
Hücre Bölünmeleri:
- Mitoz → vücut hücrelerinde gerçekleşir, amaç büyüme/yenilenme. Kromozom sayısı sabit kalır, genetik çeşitlilik sağlanmaz.
- Mayoz → üreme hücrelerinde gerçekleşir, amaç: genetik çeşitlilik ve tür devamlılığı. Crossing-over olayı görülür.
-
Canlıların Temel Bileşenleri:
- Karbonhidratlar → Enerji kaynağı, nişasta ve glikojen gibi depo formları vardır.
- Proteinler → Amino asitlerden oluşur, yapısal ve fonksiyonel roller (enzimler, hormonlar).
- Yağlar (Lipitler) → Enerji deposu, hücre zarının önemli bileşenleri.
-
Fotosentez ve Solunum Arasındaki İlişki:
- Fotosentez → CO₂ + H₂O + Güneş enerjisi → Glikoz + O₂
- Hücresel solunum → Glikoz + O₂ → CO₂ + H₂O + Enerji (ATP)
- Birinin ürünü diğerinin hammaddesidir.
-
Önemli Dikkat Noktaları:
- Organellerin görevleri (Lizozom, Golgi, Endoplazmik Retikulum, Ribozom vb.)
- Mitoz & Mayoz bölünme fazları (Profaz, Metafaz, Anafaz, Telofaz…)
- Seçici geçirgenlik (ozmoz, difüzyon, aktif taşıma)
- Ekosistem ve canlıların çevreyle etkileşimi (besin zinciri, enerji akışı)
Bu örnek sorular ve içerik, öğretmenin veya sınavın tarzına göre değişiklik gösterebilir. Sınava hazırlanırken ders notlarınızı, MEB kaynaklı kitapları ve öğretmeninizin özellikle vurguladığı kısımları mutlaka gözden geçirin. Ayrıca, deneysel ve görsel sorular da (mikroskop görselleri, deney sonuçları, grafik yorumlama vb.) soru tipleri arasında bulunabilir.
Başarılar dilerim!
@User