9.sınıf 2.dönem 1.yazılı biyoloji sınavı soruları ve cevapları
9.Sınıf 2.Dönem 1.Yazılı Biyoloji Sınavı Soruları ve Cevapları
Answer:
Aşağıda, 9. sınıf 2. dönem 1. yazılı biyoloji sınavı için örnek sorular ve cevapları yer almaktadır. Sorular, müfredatta yaygın olarak işlenen konulara (hücre bölünmeleri, kalıtımın temel ilkeleri, canlıların sınıflandırılması vb.) dayanmaktadır. Her sorunun ardından detaylı cevapları ve açıklamaları bulabilirsiniz.
Soru 1: Aşağıdakilerden hangisi hücre bölünmesinin temel amaçlarındandır?
A) Canlıların oksijen gereksinimlerini artırma
B) Canlıların genetik çeşitliliğini ortadan kaldırma
C) Canlıların büyüme, onarım ve üreme yeteneğini sağlama
D) Canlılarda su oranını düzenleme
Çözüm ve Açıklama
- Canlıların büyümesi, yaraların onarılması ve üreme yeteneklerinin devam etmesi için hücre bölünmesi (mitoz veya mayoz) şarttır.
- Hücre bölünmesi sırasında yeni hücreler oluşur ve böylece doku ve organların yenilenmesi sağlanır.
- Genetik çeşitlilik ise hücre bölünmesinin (özellikle mayozun) bir diğer işlevidir ancak temel gerekçe çoğu zaman büyüme ve onarımdır.
- Doğru cevap: C
Soru 2: Mitoz bölünme ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
- Tek hücreli canlılarda çoğalmayı sağlar.
- Çok hücreli canlılarda onarım ve büyüme için gereklidir.
- Mitozla oluşan hücrelerin kromozom sayısı ana hücreyle aynıdır.
- Mitoz sonucunda genetik çeşitlilik artar.
Çözüm ve Açıklama
- Mitoz, tek hücrelilerde üremeyi, çok hücrelilerde büyüme, onarım ve yenilenmeyi sağlar. Kromozom sayısı ana hücreyle değişmez.
- Mitoz sonucunda genetik çeşitlilik artan bir durum söz konusu değildir; oluşan hücreler ana hücreyle aynı genetik yapıya sahip olur.
- Dolayısıyla 4. ifade yanlıştır.
Doğru ifade sırası: 1 (doğru), 2 (doğru), 3 (doğru), 4 (yanlış).
- Doğru cevap: 4. ifade (Mitoz sonucunda genetik çeşitlilik artar) yanlıştır.
Soru 3: Aşağıdakilerden hangisi hücre teorisinin bir ilkesidir?
A) Bütün hücreler farklı genetik materyale sahiptir.
B) Hücreler sadece mitoz bölünme ile çoğalırlar.
C) Bütün canlılar hücrelerden meydana gelir.
D) Hücreler sadece karbondioksit ve su kullanır.
Çözüm ve Açıklama
- Hücre teorisi kapsamında en temel bilgi, tüm canlıların (bakteriler, bitkiler, hayvanlar vb.) hücre veya hücrelerden oluştuğudur.
- Hücrelerin hepsi benzer temel yapılara sahiptir ve var olan hücreler, daha önce mevcut olan hücrelerin bölünmesi sonucunda oluşur.
- Doğru cevap: C
Soru 4: Mayoz bölünmenin çeşitliliğe katkısı hangi mekanizmalara dayanır?
- Krossing-over (Crossing over)
- Bağımsız dağılım (Homolog kromozomların rastgele ayrılması)
- Bölünme sırasında sitoplazma bölünmesi (Sitokinez)
- Sentrozom eşlenmesi
Çözüm ve Açıklama
- Mayoz bölünmede genetik çeşitlilik esas olarak krossing-over ve homolog kromozomların rastgele ayrılması (bağımsız dağılım) yoluyla artar.
- Sitokinez tüm bölünmelerde görülür ve direkt genetik çeşitliliğe neden olmaz, sadece sitoplazmanın ikiye ayrılması olayıdır.
- Sentrozom eşlenmesi de doğrudan genetik çeşitlilikle ilgili değildir.
- Doğru cevap: 1 ve 2
Soru 5: Aşağıdaki ifadelerden hangisi prokaryot ve ökaryot hücrelerin ortak özelliğidir?
A) Zarlı organellerinin bulunması
B) Ribozom içermesi
C) Çekirdek zarının olması
D) Mitokondri bulundurması
Çözüm ve Açıklama
- Prokaryot hücrelerin çekirdeği ve zarlı organelleri yoktur, fakat ribozomları vardır.
- Ökaryot hücrelerde çekirdek, zarlı organeller (mitokondri, endoplazmik retikulum vb.) bulunur.
- Hem prokaryot hem de ökaryot hücrelerde ribozom mutlaka vardır.
- Doğru cevap: B
Soru 6: Aşağıda verilen moleküllerden hangisi hem yapısal hem de düzenleyici görev üstlenir?
A) Enzimler
B) Glikojen
C) Fosfolipit
D) Hücre dışı sıvı (plazma)
Çözüm ve Açıklama
- Enzimler, biyolojik katalizörler olmalarının yanı sıra bazı hücre süreçlerinde düzenleyici role de sahiptirler.
- Glikojen, enerji depolama işlevi görür.
- Fosfolipitler, hücre zarının ana yapısal bileşeni olarak görev yapar.
- Enzimler (protein yapılı) pek çok metabolik süreçte hem hızlandırıcı (katalizör) hem de düzenleyici olarak rol oynar.
- Doğru cevap: A
Soru 7: Kemosentez ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) İnorganik maddelerden organik besin sentezi, güneş ışığı kullanarak gerçekleşir.
B) İnorganik maddelerin oksitlenmesiyle (kimyasal enerji) organik madde üretimidir.
C) Sadece bitkilerde görülür.
D) Enerji kaynağı olarak ATP yerine NADPH kullanılır.
Çözüm ve Açıklama
- Kemosentez, ışık enerjisi yerine kimyasal enerji (inorganik maddelerin oksitlenmesi) kullanılarak besin üretme olayıdır.
- Özellikle bazı bakteriler (demir, kükürt ve nitrifikasyon bakterileri) tarafından gerçekleştirilir.
- Doğru cevap: B
Soru 8: Osmoz olayı sırasında aşağıdakilerden hangisi gerçekleşir?
A) Maddeler yüksek yoğunluktan düşük yoğunluğa geçer.
B) Sudan ziyade protein molekülleri taşınır.
C) Zardan geçen maddenin ATP gerektirmesi söz konusudur.
D) Suyun seçici geçirgen zardan difüzyonu olur.
Çözüm ve Açıklama
- Osmoz, suyun seçici geçirgen bir zar üzerinden, düşük yoğunluklu çözelti ortamından yüksek yoğunluklu çözelti ortamına, pasif olarak (ATP harcanmadan) geçmesidir.
- Doğru cevap: D
Soru 9: Aşağıdaki hücre organellerinden hangisi protein sentezinden doğrudan sorumludur?
A) Golgi aygıtı
B) Endoplazmik retikulum
C) Ribozom
D) Mitokondri
Çözüm ve Açıklama
- Protein sentezinin doğrudan gerçekleştiği organel ribozomdur.
- Golgi aygıtı, paketleme ve salgılama işlevine sahiptir.
- Endoplazmik retikulum (özellikle granüllü ER) ribozomları taşısa da esas sentez ribozomların işidir.
- Mitokondri enerji üretimiyle ilgilidir.
- Doğru cevap: C
Soru 10: Bitki hücresinde gözlenen sitoplazma bölünmesi ile hayvan hücresinde gözlenen sitoplazma bölünmesi arasındaki temel fark nedir?
Çözüm ve Açıklama
- Bitki Hücresi: Sitoplazma bölünmesi, hücrenin ortasında ara lamel (hücre plağı) oluşmasıyla sağlanır.
- Hayvan Hücresi: Hücre zarı merkezden içe doğru boğumlanarak ikiye ayrılır.
Dolayısıyla bitkilerde selüloz yapılı hücre duvarı nedeniyle ara lamel oluşumu gerçekleşirken, hayvan hücrelerinde boğumlanma ile bölünme görülür.
Özet Tablo
| Soru | Konusu | Doğru Cevap |
|---|---|---|
| 1 | Hücre Bölünmesi Amaçları | C |
| 2 | Mitozun Özellikleri | 4. ifadenin yanlış olduğu |
| 3 | Hücre Teorisi | C |
| 4 | Mayoz ve Genetik Çeşitlilik | 1 ve 2 |
| 5 | Prokaryot-Ökaryot Ortak Özellik | B |
| 6 | Yapısal ve Düzenleyici Molekül | A |
| 7 | Kemosentez | B |
| 8 | Osmoz Tanımı | D |
| 9 | Protein Sentezi – Organeller | C |
| 10 | Bitki-Hayvan Hücrelerinde Sitokinez | Bitkide hücre plağı, hayvanda boğumlanma |
Bu sorular ve cevaplar temel düzeyde 9. sınıf 2. dönem biyoloji müfredatına hitap edecek şekilde hazırlanmıştır. Çalışırken her başlığı detaylı incelemeniz, konulara ait öncül ve deneysel verileri de gözden geçirmeniz önerilir.