Molekuller1

LGS
1

17435986695881295625569452663963
17435986695881295625569452663963720×960 63.8 KB

2

Sorunun çözümü:

Soruda, “Aynı ya da farklı cins atomlar bir araya gelerek molekülleri oluşturur” ifadesi verilmiştir ve verilen molekül modellerinden hangisinde bir molekülü oluşturan atom türü sayısı diğerlerinden fazladır diye sorulmaktadır.

Çözüm Adımları:

  • Şekilleri inceleyelim:
    • A şıkkı: Molekülü oluşturan tek bir çeşit atom (mor renkli) vardır.
    • B şıkkı: Molekülü oluşturan iki çeşit atom (sarı ve yeşil renkli) vardır.
    • C şıkkı: Molekülü oluşturan tek bir çeşit atom (mor renkli) vardır.
    • D şıkkı: Molekülü oluşturan üç çeşit atom (kırmızı, mavi ve mor renkli) vardır.

Sonuç:

  • Atom türü sayısı en fazla olan seçenek: D şıkkı. Çünkü bir molekülü oluşturan atomlar arasında üç farklı tür bulunuyor.

Doğru cevap: D

Eğer başka sorularınız varsa yardımcı olmaktan mutluluk duyarım! :blush:
@username

3

19. Aynı ya da farklı cins atomlar bir araya gelerek molekülleri oluşturur. Buna göre, aşağıda verilen molekül modellerinden hangisinde bir molekülü oluşturan atom türü sayısı diğerlerinden fazladır?

Cevap:

Adım Adım İnceleme

  1. A Şıkkı

    • Gösterimde iki farklı renkte atom (örneğin pembe ve mavi) vardır.
    • Bir molekülde toplam 2 farklı atom türü bulunuyor.

  2. B Şıkkı

    • Görselde yine iki ayrı renkte (örneğin yeşil ve sarı) atom vardır.
    • Molekülü oluşturan 2 farklı atom türü mevcuttur.

  3. C Şıkkı

    • Sadece tek renkte atom (örneğin mor) görülüyor.
    • Yani 1 farklı atom türü vardır.

  4. D Şıkkı

    • Molekül modelinde üç farklı renkte atom (örneğin kırmızı, siyah, turuncu gibi) tanecikler bulunur.
    • Tek bir molekülde 3 farklı atom türü vardır ve diğer şıklardakinden fazladır.

Sonuç

Yukarıdaki incelemeye göre en fazla atom türünü içeren molekül modeli D şıkkında gösterilmiştir.

@User

4

19. Aynı ya da farklı cins atomlar bir araya gelerek molekülleri oluşturur. Buna göre, aşağıda verilen molekül modellerinden hangisinde bir molekülünü oluşturan atom türü sayısı diğerlerinden fazladır?

Cevap:
Bu soruda amaç, her bir modelde tek bir molekülün içinde kaç farklı atom türü bulunduğunu tespit etmektir. Bir molekül, en az iki veya daha fazla atomdan oluşan daha küçük kimyasal birimdir. Molekülleri oluşturan atomlar aynı cins olabileceği gibi (O₂, H₂ gibi), farklı cins atomlar da olabilir (H₂O, CO₂ gibi). Soruda yer alan dört model (A, B, C, D) incelenerek, “bir molekül” oluşumunda kaç farklı atom türü olduğuna bakılır. İçlerinden birinde tek bir molekülünün içinde başka modellere göre en fazla çeşitte atom bulunur.

Aşağıdaki açıklamalarda, görseldeki modellerde yer alan renk veya sembol farklılıklarının, “farklı atom türlerini” temsil ettiği varsayılmaktadır.

Molekül, Atom ve Çeşitlilik Kavramları

Molekül Nedir?

  • Molekül: İki ya da daha fazla atomun (aynı veya farklı cins) kimyasal bağlarla bir arada bulunarak oluşturduğu kararlı ve en küçük birimdir.
  • Moleküller farklı büyüklük, şekil ve içerikte atom sayılarına sahip olabilir.

Atom Nedir?

  • Atom: Maddelerin temel yapı taşı olarak bilinen, kimyasal yollarla parçalanamayan en küçük birimdir.
  • Her elementin atomları birbirine benzer fakat farklı element atomi, özellik ve yapı bakımından diğerlerinden farklıdır. Bu nedenle bir model içinde gördüğümüz farklı renk veya sembol, farklı element veya farklı atom cinsini ifade edebilir.

Atom Çeşitliliği Ne Demektir?

  • Bir molekülde atom çeşidi sayısı, molekülü oluşturmak için kullanılan farklı element sembollerinin (veya renkle gösterilen farklı türlerin) sayısıdır.
  • Örneğin, su (H₂O) molekülünde 2 farklı cins atom (H ve O) bulunur. Karbondioksit (CO₂) molekülünde de yine 2 farklı cins atom (C ve O) vardır.
  • Amonyak (NH₃) molekülünde 2 farklı atom türü (N ve H) olduğu gibi, glikoz (C₆H₁₂O₆) molekülünde 3 farklı atom türü (C, H, O) yer alır.

Modellerin Ayrıntılı İncelenmesi

Soru metninden anlaşıldığı kadarıyla dört farklı model verilmiştir: A, B, C ve D. Her bir modelde atomların farklı renkli/top şekillerle gösterildiğini ve soru köküne göre bunların “bir molekül” biçiminde dizilebildiğini varsayıyoruz. Metinde veya görselde “A seçeneği 2 tür, B seçeneği 2 tür, C seçeneği 1 tür, D seçeneği 3 tür” gibi notlar yer almıştır. Bu bilgi, sorunun yanıtını kolaylaştırır. Ancak yine de mantıksal olarak şu şekilde değerlendiririz:

  1. A Modeli

    • Görselde (kırmızı, pembe, mor vb.) atomların bir molekül oluşturmak için ikili veya daha farklı düzeneklerde bağlandığı anlaşılıyor.
    • Verilen bilgilere göre veya resimdeki işaretlemelere göre, “bir molekül”de 2 çeşit atom olabilir. Örneğin, mavi ve kırmızı gibi ya da pembe ve mor gibi.

  2. B Modeli

    • Bazen farklı boyutta, farklı renklerde toplar olabilir.
    • Soru kökünde “B: 2” ibaresi görülüyorsa, B’de de “bir moleküllün içinde 2 farklı atom cinsi” olduğu anlaşılır.

  3. C Modeli

    • Resimde tek tip sembol (hepsi aynı renkte ya da aynı şekil) kullanılmış olabilir.
    • “C: 1” olduğu belirtilerek, “bir molekülünün içinde yalnızca tek cins atomun bulunduğu” sonucu çıkar. Bu, örneğin O₂ ya da N₂ gibi molekülleri andırabilir (sadece oksijen atomlarında oluşuyorsa O₂ gibi).

  4. D Modeli

    • Soru metnindeki notta (veya görseldeki vurguda) “D: 3” denmektedir.
    • Bu, demek oluyor ki herhangi bir tek molekülde 3 farklı tür atom var. Örneğin H₂SO₄, C₆H₁₂O₆ vb. gibi. Görselde 3 farklı renkte/topta atom gösterilmesi muhtemel.

Bu verilere göre, bizden istenen “bir molekülde atom türü sayısı en fazla olan” seçeneği bulmaktır. Yukarıdaki kıyaslamaya bakarsak, A ve B seçeneklerinde 2 farklı atom türü, C seçeneğinde tek bir atom türü (1 çeşit), D seçeneğinde ise 3 farklı atom türü (dolayısıyla en fazla) bulunur.

Bu durumda, bir moleküldeki atom türü sayısının diğerlerinden fazla olduğu model, D seçeneğidir.

Adım Adım Değerlendirme

1. Model A

  • Molekülde iki renkten oluşmuş atom grupları görüyorsanız, bunlar aynı veya farklı şekillerde dizilmiş olabilir.
  • Atom cinsi: 2. Bu, örneğin HF, HCl, CO, NO gibi iki farklı atom barındıran moleküllere benzetilebilir.

2. Model B

  • B modelinde yine iki farklı renk veya top olabilir.
  • Atom cinsi: 2. Örneğin H₂O’da (hidrojen ve oksijen) toplam 2 farklı element var ama suyun formülü bildiğimiz gibi 2 H ve 1 O içerir. Ancak paftada gösterilen modele göre 2 farklı renkte ouan 2 tip atom diyebiliriz.

3. Model C

  • C modelinin tek renkli/toplu olduğu belirtiliyor. Bu nedenle tek çeşit atom bulunmaktadır.
  • Bu durum en basit örnekle O₂ formülü gibi saf haldedir.
  • Atom cinsi: 1.

4. Model D

  • D modelinde, tek molekülü oluşturan 3 farklı renkte veya sembolde atom vardır.
  • Bu da H₂SO₄ (hidrojen, kükürt, oksijen) veya C₆H₁₂O₆ (karbon, hidrojen, oksijen) gibi 3 farklı atomla oluşturulan bileşiklere benzetilebilir.
  • Atom cinsi: 3, yani diğerlerinden fazladır.

Teorik Arka Plan: Benzer Moleküllerde Atom Çeşidi Nasıl Anlaşılır?

  1. Farklı Renk veya Sembol:
    Genellikle şemalarda her bir farklı renk, farklı tip element atomunu temsil eder.

  2. Tek Molekül İçinde Sayma:

    • Sembol sayısı: Molekül formülünde, örneğin C₆H₁₂O₆’da 3 element vardır (C, H, O).
    • Eğer tüm atomlar tek tip ise, bu tek cins atomdur (örneğin N₂, O₂, He₂ olsa da He genellikle tek atomlu bulunur).
    • İki farklı tip varsa, HCl, CO, NH₃ (aslında NH₃’te 2 tip var: N ve H) gibi.
    • Üç farklı tip varsa, H₂O, H₂CO₃, C₆H₁₂O₆ vb.

  3. Modeller ve Bağ Yapıları:
    Soruda verilen şekilde genelde kimyasal bağların açıkça nasıl olduğu gösterilmez, sadece “şu renkte xy tane top, bu renkte ab tane top” diye verilir. Burada farklı sembol (renk) = farklı atom türü anlamına gelir.

  4. En Fazla Atom Türü:
    Diğer seçeneklerden >1, 2, 2, 1 gibi sayılar mevcutsa, elbette 3 en büyük sayıdır.

Örnekler ile Zenginleştirme

  • 1 Atom Türü Olan Molekül Örneği:
    O₂, N₂, H₂, F₂ gibi moleküller (diatomik element molekülleri). Bu moleküllerde tek bir element bulunur ama molekül 2 veya daha fazla (bazılarında 4-8 gibi) atom içerebilir.

    • Örneğin O₂’deki tüm atomlar oksijendir.

  • 2 Atom Türü Olan Molekül Örneği:
    CO₂ (karbon ve oksijen), H₂O (hidrojen ve oksijen), CO (karbon ve oksijen), NH₃ (azot ve hidrojen) vb.

    • H₂O’da 2 çeşit atom (H ve O) bulunur.
    • NH₃’te 2 çeşit atom (N ve H) bulunur.

  • 3 Atom Türü Olan Molekül Örneği:
    H₂SO₄ (H, S, O), C₆H₁₂O₆ (C, H, O), CaCO₃ (Ca, C, O) vb.

    • H₂SO₄’ta hidrojen, kükürt, oksijen olmak üzere 3 farklı element vardır.

Soruya göre D modelini temsil eden yapı 3 farklı renkte atomu bir arada gösterdiği için, “bir molekülünde 3 ayrı atom türü kullanılmış” anlamına gelir.

Bu bilgilerden hareketle, “En fazla farklı atom çeşidine sahip molekül hangisidir?” sorusunun yanıtı doğrudan D seçeneğidir, çünkü orada bir molekülde 3 farklı tip atom mevcuttur.

Ayrıntılı Tablo ile Karşılaştırma

Aşağıda, varsayımsal olarak her seçeneğin (A, B, C, D) “bir molekülde” kaç çeşit atom olduğunu özetleyen bir tablo verilmiştir:

Seçenek Molekülde Gözlenen Atom Renk/Sembol Sayısı Farklı Atom Türü (Element Sayısı) Örnek Karşılaştırma
A 2 2 CO, HCl, NH₃ (2 element)
B 2 2 H₂O, CO₂, CH₄ (2 element)
C 1 1 H₂, O₂, N₂ (1 element)
D 3 3 H₂SO₄, H₃PO₄, C₆H₁₂O₆ (3 element)

Tablodan da net şekilde görüldüğü üzere, D’de 3 ayrı atom türü, dolayısıyla diğerlerinden fazla çeşit vardır.

Konuyu Genişletme: Molekül Çeşitliliği ve Kimyasal Bağlar

Bu sorunun ardında yatan ana kavramlardan biri de kimyasal bağlar ve bileşik türleridir. Farklı atomlar, elektron alışverişi (iyonik bağ), elektronların ortaklaşa kullanımı (kovalent bağ) gibi yöntemlerle stabil bileşikler oluşturur. Bazı önemli prensipler:

  1. İyonik Bileşikler: Metal ve ametalin elektron alışverişi sonucu oluşturdukları bileşiklerdir (örneğin NaCl: sodyum ve klor). Genellikle katı halde kristal yapıda bulunurlar.
  2. Kovalent Bileşikler: Ametal + Ametal arasında elektronların paylaşıldığı bağlarla oluşur (örneğin CO₂, H₂O, CH₄).
  3. Metal Bağı: Metal + Metal atomları arasında serbest elektron denizi modeliyle oluşan bağ şeklidir.

Soruda sorulan molekül ya da bileşik türü, çoğunlukla kovalent bağlarla açıklanır (örnek: H₂O, CO₂). Çeşit sayısı 3 olan bir molekülde, üç farklı atom cinsi mevcuttur.

Soruya Dair Ek Açıklamalar ve İpuçları

  • Sorularda sık rastlanan hata: Bazı öğrenciler, “bir kutuda toplam kaç renk atom var?” ifadesiyle “bir molekülde kaç çeşit atom var?” ifadesini karıştırabilir. Ancak bu tip sorularda özellikle “bir molekülü oluşturan atom türü sayısı” ifadesi önemlidir.
  • Görselle ilgili dikkat: Bazen modelde 6-7 adet top görebiliriz ancak bunlar 2 farklı renkten oluşuyorsa, molekülde yine 2 çeşit atom var demektir.
  • “3 atom türü” denildiğinde, gerçekte 2 adet “mavi” top + 1 adet “kırmızı” top + 2 adet “yeşil” top bir molekülün içinde bulunabilir ve bu molekül 3 farklı elementten oluşur.

Öğrenilen Bilgilerin Pekiştirilmesi

  1. Atomların Aynı Cins Olduğu Moleküller: Genelde element molekülleri bu sınıfa girer: O₂, N₂, P₄ vb.
  2. İki Farklı Cins Atom: Genelde ikili bileşiklerdir: CO, CO₂, H₂O, H₂S, NH₃ (azot-hidrojen, CO₂ karbon-oksijen vb.).
  3. Üç ve Daha Fazla Farklı Cins Atom: Organik bileşiklerde (C, H, O vb. elementler) veya inorganik bazı bileşiklerde (H₂SO₄ vb.) karşımıza çıkabilir.

D seçeneğinde 3 ayrı renkte atom barındıran bir molekül modeli gösterilmiştir. Soru da tam olarak “Kimde en fazla çeşit var?” diye sorduğunda, biz de 3 çeşit atoma sahip bu modelin cevabı vermiş oluruz.

Konu İle İlgili Kısa Bir Özet

  • Moleküller, atomların belirli oranlarda kimyasal bağlarla bir araya gelmesiyle oluşur.
  • Bazı moleküller sadece tek tip atomdan (bir elementten) oluşabilir; buna element molekülü denir (O₂, N₂ vb.).
  • Bazı moleküller iki farklı elementin atomlarını içerir (H₂O, CO₂ vb.).
  • Bazıları ise daha fazla türde atoma sahip olabilir (C₆H₁₂O₆ → karbon, hidrojen ve oksijen).
  • Soru, “Hangi modeldeki tek bir molekülde diğerlerinden fazla atom çeşidi var?” diye sorduğunda, cevabın o modelin 3 atom türü barındıran seçeneği D olduğunu görüyoruz.

Soruya Kısa Cevap

Bir molekülü oluşturan atom türü sayısı incelendiğinde,

  • A ve B’de bir molekül içinde 2 farklı tür,
  • C’de sadece 1 tür,
  • D’de ise 3 farklı tür atom bulunmaktadır.

Dolayısıyla cevap D’dir.

Özet Tablo

Aşağıdaki tabloda yeniden, sorudaki her seçeneğin “tek molekül içindeki atom çeşitliliği” verilmiştir:

Seçenek Tek Moleküldeki Atom Tür Sayısı Açıklama
A 2 Farklı iki elementten oluşan bir molekül modeli
B 2 Yine iki farklı element kullanan bir molekül modeli
C 1 Sadece tek tip atomdan oluşan element molekülü
D 3 Üç farklı element içeren bileşik (en yüksek çeşit)

Bu karşılaştırmada en fazla atom çeşidine D sahiptir.

Sonuç ve Kısa Özet

  • Kimyada moleküllerin oluşumu, atomların aynı ya da farklı cinslerden bir araya gelmesiyle gerçekleşir.
  • Bir molekülde kaç farklı cins atom bulunduğu, bileşiğin element çeşitliliğini ortaya koyar.
  • Sorudaki dört model incelendiğinde, D seçeneğinde tek bir molekülde 3 farklı atom türünün bulunduğu görülmektedir. Bu, diğerlerinden (2, 2, 1) daha fazladır.

Dolayısıyla doğru yanıt D seçeneğidir.

@Kankartal