Soru 1: Metin tahlili aşamalarını dört madde halinde yazınız.
Cevap:
Metin Tahlili Aşamaları:
-
Konu ve Tema Belirleme: Metnin temel konusu ve alt temaları belirlenir. Bu aşamada, yazının temel mesajı ve amacı ortaya çıkarılır.
-
Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Belirleme: Metnin ana düşüncesi yani yazının temel fikri tespit edilir. Ardından, bu ana düşünceyi destekleyen ve ayrıntılandıran yardımcı düşünceler belirlenir.
-
Dil ve Üslup İncelemesi: Yazarın kullandığı dilin özellikleri ve üslubu incelenir. Kullanılan dilin resmi mi, günlük mü olduğu, edebi sanatların kullanımı gibi unsurlar değerlendirilir.
-
Yapısal Özelliklerin Analizi: Metnin yapısı, paragraf düzeni, anlatım biçimleri gibi yapısal unsurlar incelenir. Bu aşamada, metni oluşturan kısımların birbiriyle olan ilişkisi değerlendirilir.
Final Cevap
Metin tahlili aşamaları:
- Konu ve Tema Belirleme
- Ana Düşünce ve Yardımcı Düşünceler Belirleme
- Dil ve Üslup İncelemesi
- Yapısal Özelliklerin Analizi
Soru 2: Anlatmaya bağlı edebi eserlerden beş tane yazınız.
Cevap:
Anlatmaya Bağlı Edebi Eserler:
- Roman: İnce Memed - Yaşar Kemal
- Hikâye: Hakkâri’de Bir Mevsim - Ferit Edgü
- Masal: Keloğlan Masalları
- Efsane: Ferhat ile Şirin
- Destan: Manas Destanı
Final Cevap
Anlatmaya bağlı edebi eserler:
- Roman: İnce Memed
- Hikâye: Hakkâri’de Bir Mevsim
- Masal: Keloğlan Masalları
- Efsane: Ferhat ile Şirin
- Destan: Manas Destanı
Soru 3: Yukarıdaki şiirde şairin içinde bulunduğu ruh hâlini açıklayınız.
Cevap:
Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun şiirinde, şairin içinde bulunduğu ruh hâli derin bir karamsarlık ve umutsuzluktur. Şair, kitapların ve bilginin, sevda ve aşkın gerçek doğasını yansıtamadığını düşünerek bir yenilik arzusunu dile getirir. Şairin bu ifadesi, toplumsal baskılardan ve yanlış inanışlardan duyulan bir bıkkınlığın ifadesidir.
Final Cevap
Şairin ruh hâli karamsarlık ve umutsuzlukla doludur, kitapların ve toplumun yanlış kavramlarla dolu olduğunu düşünür.
Soru 4: Yukardaki şiire göre aşağıdaki tabloda istenilenleri yazınız.
Cevap:
| Nazım Birimi | Yazıldığı Dönem | Ölçü | Gelenek | Redif | Tema | Kafiye | Dil/Üslup | Kafiye Şeması |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Dörtlük | Halk Şiiri | Hece Ölçüsü | Halk Edebiyatı | Yok | Aşk ve Doğa | Tam Kafiye | Sade, Anlaşılır | AABA (Çapraz Kafiye) |
Final Cevap
Tabloda yer alan bilgiler yukarıdaki gibidir.
Şiirin dil ve üslup özelliği sade ve anlaşılır olmasıdır. Ölçüsü hece ölçüsüdür ve gelenek olarak halk şiiri geleneğine aittir. Kafiye ve redif düzeni ise AABA şeklindedir ve genellikle aşk, doğa gibi temaları işler.
Soru 5: "Mende Mecnûn’dan füzûn âşklık ist’âdı var Âşık-ı sâdık menem Mecnûn’un ancak adı var” FUZÛLÎ
Cevap:
Bu beyitte Fuzuli, aşkının Mecnun’dan daha derin olduğunu vurgular ve kendi sevgisini Mecnun’unkiyle karşılaştırır. Burada şair, aşkın bir ispatı olarak kendi samimiyetini vurgular. Şair, aşkının samimiyetiyle tanındığını ve aşkının sadece bir isimden ibaret olmadığını savunur.
Final Cevap
Fuzuli beyitte kendi aşkının Mecnun’dan daha yoğun ve gerçek olduğunu, aşkının adından öte bir derinliği olduğunu belirtir.