Görseldeki Soruların İncelenmesi ve Cevaplanması
1. Soru: Metin tahlili aşamalarını dört madde halinde yazınız. (10 puan)
Metin tahlili, bir edebi eserin ya da metnin incelenip yorumlanmasını içerir ve genellikle şu aşamaları kapsar:
- Metnin Konusu ve Amacı: İlk aşamada metnin konusu, ana fikri ve yazarın vermek istediği mesaj incelenir.
- Metnin Yapısı ve Üslubu: Metinden alınan dilsel yapı, üslup ve biçem unsurları değerlendirilir. Yazarın dili kullanma şekli ve stil önemlidir.
- Tema ve Motifler: Metindeki ana temalar, alt temalar ve tekrar eden motifler açığa çıkartılır.
- Yazarın Bakışı ve Anlatım Tarzı: Yazarın meseleye yaklaşımı, bakış açısı ve anlatım tarzı detaylı bir biçimde analiz edilir.
2. Soru: Anlatmaya bağlı edebi eserlerden beş tane yazınız. (10 puan)
Anlatmaya bağlı edebi eserler, hikaye ya da olay örgüsünü merkezine alan eserlerdir. Beş örnek:
- Roman: Bir karakterin veya bir grup karakterin hayatına dair geniş çaplı bir hikaye sunar.
- Hikaye: Daha kısa ve daha basit bir olay örgüsüne sahip edebi türdür.
- Masal: Genellikle fantastik öğeler içeren, hayal gücüyle şekillenen hikayelerdir.
- Efsane: Tarihi olayların ya da kişiliklerin abartılı biçimde anlatıldığı hikayeler.
- Destan: Toplumların geçmişinde büyük yer tutan olayları ve kahramanları anlatan epik hikayeler.
3. Soru: Yukarıdaki şiirde şairin içinde bulunduğu ruh hâlini açıklayınız. (10 puan)
Verilen şiirde Bedri Rahmi Eyüboğlu, kitapların yakılması gerektiğini, sevda üzerine söylenen her şeyin yalan olduğunu ifade eder. Şair, sevdaya ve kültürel değerlerin içinin boşaltılmasına karşı bir tepki ve hayal kırıklığı içinde gibi görünmektedir. Bir yandan mevcut toplumsal değerlere ve geleneklere eleştiri getirirken, diğer yandan aşkın ve sevginin insanları yanıltabileceğine dair bir sorgulama içindedir. Şairin ruh hâli karamsar ve eleştireldir.
4. Soru: Yukarıdaki şiire göre aşağıdaki tabloda istenilenleri yazınız. (20 puan)
Karacaoğlan Şiiri İncelemesi
| Kategori | Bilgi |
|---|---|
| Nazım Birimi | Koşma |
| Yazıldığı Dönem | 17. yüzyıl |
| Ölçü | Hece ölçüsü |
| Geleneği | Halk şiiri geleneği |
| Redif | “versene”, “sorsana” |
| Tema | Aşk ve sevgi |
| Kafiye | -ana uyumunda yarım kafiye |
| Dil/Üslup | Sade, anlaşılır, halk dili |
| Kafiye Şeması | aaxa |
Şiirin Yorumlanması
Bu şiirde Karacaoğlan, sevdiği kişinin karşısında durmasını isterken aşkını ve duygularını ifade eder. Şair, sevgi ve tutkuyu açık bir biçimde dile getirir. Doğrudan ve içten bir anlatım kullanarak, halk şiirine özgü sade ve etkileyici bir dil tercih edilmiştir.
5. Soru: Fuzûlî’nin beytinin yorumu
Fuzûlî’nin "Mende Mecnûn’dan füzûn âşıklık isti‘dâdı var / Âşık-ı sâdık menem Mecnûn’un ancak adu var” beyti, şairin kendi aşkının büyüklüğünü ve samimiyetini ifade ettiği bir beyittir. Fuzûlî, aşkın içtenliğini ve derinliğini vurgularken Mecnûn’un aşkının sadece bir isimden ibaret olduğunu iddia ediyor. Kendi aşkının da Mecnûn’un aşkından daha üstün olduğunu dile getirir ve aşkın yalnızca adla değil, içerikle değer kazanacağını savunur. Şair, samimi ve gerçek aşkla ünlü olan hikayelere bir eleştiri getirir ve kendi duygularının büyüklüğünü ortaya koyar.