Soru:
Tahtan Öğretmen aşağıda işlem basamakları verilen deneyi yapıyor:
- adım: Erlenmayere sıcak su ekleyip çalkalıyor. Eklenen suyu başka bir kaba boşaltıyor.
- adım: Erlenmayere delikli tapa takıyor. Tapanın delik kısmına içi açık cam boru geçiriyor.
- adım: Erlenmayeri ters çevirip, oda sıcaklığında su dolu olan leğene daldırıyor.
- adım: Leğendeki suyun erlenmayerde dolduğunu gözlemleniyor. Bir süre sonra erlenmayerdeki su seviyesi sabit kalıyor.
Sadece bu deneyle ilgili olarak:
I. Erlenmayere sıcak su eklendikten sonra erlenmayer içindeki hava basıncı azalmıştır.
II. Deneyin yapıldığı ortamındaki açık hava temas ettiği yüzeylere basınç uygulamıştır.
III. Erlenmayerdeki su seviyesi sabitlendiğinde açık hava basıncı ile leğendeki sıvı basıncı eşitlenmiştir.
Yukarıdakilerden hangilerine ulaşılabilir?
A) I ve II
B) I ve III
C) II ve III
D) I, II ve III
Cevap:
Deneyin sonuçları ve gözlemlerine dayanarak her bir maddeyi analiz edelim:
I. Erlenmayere sıcak su eklendikten sonra su buharı oluşur ve bu buhar, erlenmayer içindeki hava moleküllerini dışarı iter veya yoğunluğunu azaltır. Bu nedenle, kap içindeki toplam basınç azalır. I. madde doğru olabilir.
II. Açık hava, deneyi yaptığımız her durumda çevredeki tüm yüzeylere basınç uygular. Bu nedenle II. madde her durumda doğrudur.
III. Erlenmayer içindeki su seviyesi sabit kaldığında, içindeki hava basıncı ile leğendeki suyun oluşturduğu sıvı basıncı dengelendiği için su seviyesinde bir değişim gözlenmez. Bu durum, açık hava basıncının diğer tarafa olan basıncı eşitlediğini gösterir. Bu nedenle III. madde de doğrudur.
Bu sebeplerden dolayı cevap D) I, II ve III olmalıdır.