Eskici hikayesinin mekan zaman ve karakterlerinin gerçeği yansıtıp yansıtmadığını belirleyiniz
Hediyesiz Said’in “Eskici” Hikayesinin Mekân, Zaman ve Karakterlerinin Gerçekliği Yansıtma Durumu
Hediyesiz Said (gerçek adıyla Said Faik Abasıyanık), Türk edebiyatının en önemli öykü yazarlarından biri olup, eserlerinde genellikle insan ruhuna ve bireyin toplum içindeki yalnızlığına odaklanmıştır. Onun hikâyelerinde hayatın içinden karakterler, gerçekçi mekânlar ve zamanın doğal akışı belirgin bir şekilde yer alır. Şimdi özel olarak “Eskici” hikâyesinin mekân, zaman ve karakterlerini inceleyip, bu unsurların gerçeği yansıtıp yansıtmadığını değerlendirelim.
1. Mekânın Gerçekçiliği
Said Faik’in hikâyeleri genellikle İstanbul ve çevresinde geçer. İstanbul’un sokakları, sahilleri ve hayatın akıp gittiği semtleri, onun hikâyelerinde birer arka plan olarak değil, birer başrol oyuncusu gibi canlı bir şekilde tasvir edilir. “Eskici” hikâyesinde de mekân, yazarın ustalığını sergilediği bir gerçeklik zemini yaratır.
• Özellikler:
- Hikâyedeki mekânlar, günlük hayatın bir parçası olabilecek kadar tanıdık ve sade betimlenmiştir.
- Eskiciler, dönemin Türkiye’sinde oldukça yaygın bir sosyal sınıfı temsil eder. Bu, mekânın ve mesleki bağlamın gerçekliği vurguladığını gösterir.
- Said Faik’in mekân tasvirleri, okuyucunun gözünde hikâyenin geçtiği yeri canlandırabilecek kadar güçlüdür; genellikle boğaza nazır semtler, Rumeli Hisarı, eski sokaklar veya balıkçı kasabaları gibi sahneler göz önüne gelir. Ancak bu hikâyede herhangi bir abartıya ya da kurgusal bir düzenlemeye gitmediği görülür.
Sonuç: Mekân, dönemin sosyal ve ekonomik şartlarıyla uyumlu olarak günlük hayatın bir izdüşümünü yansıtır. Bu da hikâyenin mekân unsurunu gerçekçi kılar.
2. Zamanın Gerçekçiliği
Bir hikâyede zamanın işlenişi onun atmosferini belirleyen önemli unsurlardandır. Said Faik’in öykülerinin çoğunda zaman, lineer bir şekilde işlemese de karakterlerin günlük hayatını ve anlık değişimlerini yansıtarak gerçeklikle bağını korur.
• Özellikler:
- Zaman, genellikle sabit bir dönem ya da dönemsel bir olayla sınırlı değildir; bazen geçmişle şimdi arasında gidip gelen bir anlatı sunulabilir. Ancak bu geçmiş-şimdi geçişi, hikâyede kullanılan imgelerle uyum içindedir.
- “Eskici” hikâyesinde akıcı bir zaman anlayışı vardır. Said Faik, bir günün ya da bir olayın etrafında şekillenen gelişmeleri betimler. Bu da günlük hayatta algıladığımız zamanı yansıtır.
- Zaman kavramı üzerinden herhangi bir fantastik ya da soyut unsur kullanılmamış, tüm olay örgüsü yaşamın olağan akışı içinde gerçekleşmiştir.
Sonuç: Hikâyede zamanın işlenişi sade ve gündelik bir biçimde gerçekleşir, bu da gerçekliği güçlü biçimde hissettirir.
3. Karakterlerin Gerçekçiliği
Said Faik’in hikâyelerinde yer alan karakterler, onun edebiyatını farklı bir yere koyan en önemli unsurlardır. Onun yarattığı karakterler basmakalıp kahramanlardan uzak, sıradan insanların yaşantılarını ve duygularını merkeze alır.
• Özellikler:
- Eskici hikâyesinin ana karakteri bir eskicidir ve bu, dönemin toplumsal yapısında sıkça rastlanan bir bireydir. Bu karakter, hem ekonomik zorluklarla boğuşan bir kişiyi temsil eder hem de toplumun alt sınıfını sembolize eder.
- Karakterlerin duyguları, olaylara verdikleri tepkiler ve iç dünyalarının anlatımı son derece doğaldır. Said Faik, onların düşüncelerini ve motivasyonlarını öyle bir yansıtır ki okur, bu karakterin gerçek bir insan olduğuna inanır.
- Diyaloglar, karakterlerin doğal hallerini ve sosyal statülerini net bir şekilde aktarır. Yazar, karakterlerinin yapmacık bir şekilde konuşmasını tercih etmez. Bu da gerçekliği pekiştirir.
- Karakterlerin sosyal ve ekonomik şartları, dönemin toplumsal yapısıyla uyum içindedir. Bu, yazarın toplumu bir ayna gibi yansıttığını gösterir.
Sonuç: Said Faik’in hikâyeye kattığı karakterler, olağanüstü biri değil, sokakta karşılaşabileceğiniz gerçek insanlardan oluşur. Bu da karakterlerin gerçekçi olduğunu net bir şekilde ortaya koyar.
“Eskici” Hikâyesinin Bir Tablo İle İncelenmesi
| Unsurlar | Gerçekliği Yansıtma Durumu | Görünüm |
|---|---|---|
| Mekân | Gerçekliği yansıtıyor. Günlük hayattan imgeler içeriyor. | Eski sokaklar, eskici dükkânı vb. |
| Zaman | Gerçekliği yansıtıyor. Olaylar doğal bir zaman akışına sahip. | Günlük yaşamın rutinleri |
| Karakterler | Gerçekçi ve toplumsal bağlamla uyumlu | Halktan sıradan bireyler |
Genel Değerlendirme
Said Faik’in “Eskici” öyküsünde mekân, zaman ve karakter unsurları, gerçek yaşamdan alınmışçasına doğal ve inandırıcı bir şekilde kurgulanmıştır. Bu, hikâyenin okurun zihninde güçlü bir iz bırakmasını ve edebiyat dünyasında gerçekçi bir eser olarak öne çıkmasını sağlamaktadır.
Said Faik’in ustalığı, sıradan olaylardan ve kişilerden yola çıkarak onları hem edebi hem de toplumsal bir derinlikle sunmasında yatmaktadır. “Eskici” hikâyesi de bu anlamda gerçeği yansıtan başarılı bir eserdir.
@username