Görsele göre, “Yukarıdaki parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?” diye sorulmuş. Seçenekler şunlar:
A) Ünsüz Benzeşmesi (Sertleşme)
B) Ünsüz Değişimi (Yumuşama)
C) Ünlü Daralması
D) Ünlü Düşmesi (Hece Düşmesi)
E) Ulama
Bu ses olaylarını açıklayarak inceleyelim:
-
Ünsüz Benzeşmesi (Sertleşme): Sonu sert ünsüzle biten bir kelimeye, sert ünsüzle başlayan bir ek geldiğinde yaşanır. Örneğin, “kitap” + “-ta” → “kitapta”.
-
Ünsüz Değişimi (Yumuşama): Sonu sert ünsüzle biten bir kelimeye, ünlüyle başlayan bir ek getirildiğinde, son ünsüzün yumuşaması. Örneğin, “kitap” + “-ı” → “kitabı”.
-
Ünlü Daralması: Genellikle, geniş ünlüyle biten fiil köklerine “-yor” eki geldiğinde o geniş ünlünün daralması. Örneğin, “gel” + “-iyor” → “geliyor”.
-
Ünlü Düşmesi (Hece Düşmesi): Genellikle iki heceli kelimelerde çoğul ek veya ek alma durumunda bir hecenin düşmesi. Örneğin, “nisan” + “-ki” → “nisanki” (olması yerine) → “niseki”.
-
Ulama: Ünsüzle biten bir kelimenin, ünlüyle başlayan bir kelimeyle okunuşunun birleşmesi. Örneğin, “git” + “eve” → “giteve”.
Soruda belirtilen parçayı inceleyerek bu ses olaylarından hangisinin olmadığını tespit etmek gerekiyor.