Edebiyat Sorularının Çözümleri
1. Soru: “Koca Öküz’ün Ölümü” adlı hikâyeden alınan metne göre aşağıdaki seçeneklerden hangisi yanlıştır?
- A) Toplumcu gerçekçilik anlayışıyla yazılmıştır.
- B) Hikâyenin yazarı Samim Kocagöz’dür.
- C) Gerçekçi gözlemler yer verilmiştir.
- D) Hâkim anlatıcı bakış açısıyla yazılmıştır.
- E) Öyküleyici anlatım biçimi kullanılmıştır.
Cevap: D) Hâkim anlatıcı bakış açısıyla yazılmıştır.
Metindeki anlatım, karakterlerin düşünce ve duygularını içeren birinci şahıs anlatımına benziyor. Bu da, hâkim anlatıcı yerine karakter odaklı bir bakış açısını işaret eder.
2. Soru: Numalandırılmış cümlelerde verilen realizm akımının özelliklerinden hangisi yanlıştır?
- I) 19.yy’ın ikinci yarısında Fransa’da romantizme tepki olarak doğmuştur.
- II) Konu gerçekten alınır. Olay ve kişiler yaşanan ve yaşayan kişilerden hazerlenirler.
- III) Sanat için sanat görüşünü savunurlar.
- IV) Betimlemeler yazarın gözüyle yapılmaz kahramanın gözüyle yapılır.
- V) Bu akımın en önemli temsilcileri: Moliere, Corneille, Racine, La Fontaine Türk edebiyatında ise Şinasi ve Ahmet Vefik Paşa’dır.
Cevap: III) Sanat için sanat görüşünü savunurlar.
Realizm akımı “toplum için sanat” görüşünü savunur; bu yüzden sanat için sanat görüşü akımın bir özelliği değildir.
3. Soru: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde noktalama yanlışı vardır?
- A) Ey Türk Milleti! Sen, aç olunca tokluk nedir bilmezsin.
- B) Bu arabayı alabilir de, alabilirsiz.
- C) Sizi hiç düşünmez miyim?
- D) Andrea:
—Kahramanı olmayan ülke ne mutsuz bir ülkedir. - E) (Çocuk, bindirilen bisikletten düşüvermez mi!)
Cevap: B) Bu arabayı alabilir de, alabilirsiz.
Cümledeki “alabilir de” yanlış yazılmış. Bağlaç olan “de” ayrı yazılmalı: “Bu arabayı alabilir de, alabilirsiniz.”
4. Soru: Yukarıdaki öyküyle ilgili verilenlerden hangisi yanlıştır?
- A) Betimleyici anlatım yapılmıştır.
- B) Eksiltili cümlelere yer verilmiştir.
- C) Anlatıcı 3. tekil kişidir.
- D) Karşılaştırmalardan yararlanılmıştır.
- E) Diyaloglar anlatımı canlı tutmuştur.
Cevap: C) Anlatıcı 3. tekil kişidir.
Metinde, karakterlerin iç konuşmalarının yer alıyor olması, anlatıcının üçüncü tekil kişi olmadığını gösterir.
5. Soru: Aşağıdakilerden hangisi toplumcu gerçekçi hikâye anlayışıyla yazılmış bir hikâyeden alınmış olamaz?
- A) Bir tarla meselesi yüzünden Savrukların Hüseyin, Arkbaşı’nda Sarı Mehmet’i vurdu.
- B) Aliye Hanım, uzunca zamandır bu günü iple çekiyordu.
- C) Hemşire sabah erkenden köyün sağlık ocağına vardı.
- D) O küçük kız, üstü kir içinde ama gözlerinde merakla köy meydanına yürüdü.
- E) Yağmurlu günlerde köy okulunun tabanı akan suyla dolardı.
Cevap: B) Aliye Hanım, uzunca zamandır bu günü iple çekiyordu.
Bu seçenek, bireysel bir düşünce ve duyguyu ifade ettiğinden toplumcu gerçekçi anlayışla bağdaşmaz.
6. Soru: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ögelere ayırmada bir yanlışlık yapılmıştır?
- A) Sabah aç karnına / senin olduğun yere döne / geldim.
- B) Aliye Hanım / bir sabah / oğlunun aşağıya inmemiş olduğuna şaşırdı.
- C) Her gün sabah / kalktığımda / ilk iş kahvemi içerim.
- D) Geceleri / denizden gelen sesleri dinlemek / huzur verir bana.
Cevap: A) Sabah aç karnına / senin olduğun yere döne / geldim.
“A” şıkkında, “döne geldim” fiil grubu “döne” ve “geldim” olarak yanlış ayrılmış. Doğrusu: “senin olduğun yere döne geldim.” şeklinde olmalı.