Soru Metni ve Çözümü
Aşağıdaki sorular ve seçenekler, Türkçe dilbilgisi kuralları kapsamında cevaplanacaktır.
8. Soru
- anda
- gökyüzünü
- bir
- kapladı
- bulutlar
Yukarıdaki sözcüklerle anlamlı ve kurallı bir cümle oluşturulduğunda sıralama nasıl olur?
A) 2–1–3–5–4
B) 5–4–3–2–1
C) 3–1–2–5–4
Çözüm:
Anlamlı bir cümle oluşturmak için en doğru diziliş şu şekildedir:
“Bir anda gökyüzünü bulutlar kapladı.”
Bu sıralama 3 (bir) – 1 (anda) – 2 (gökyüzünü) – 5 (bulutlar) – 4 (kapladı) şeklindedir.
Cevap: C
9. Soru
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde pişmanlık anlamı vardır?
A) Off, hava çok sıcak!
B) Off, keşke söylemeseydim!
C) Off, çok geciktiniz!
Çözüm:
“Keşke” ifadesi, pişmanlık anlamı taşıdığı için doğru cevap B şıkkıdır.
Cevap: B
10. Soru
“Postacı, Hakan’a mektup getirdi.”
Sorulardan hangisinin cevabı yukarıdaki cümlede yoktur?
A) Kime?
B) Ne zaman?
C) Kim?
Çözüm:
Yukarıdaki cümlede “Kim getirdi?” (Postacı), “Kime getirdi?” (Hakan’a) yanıtları mevcuttur; ancak “Ne zaman?” sorusunun cevabı yoktur.
Cevap: B
11. Soru
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde özel isimlerin yazımı ile ilgili bir yanlışlık yapılmıştır?
A) Suat yarın Samsuna gidecek.
B) Ekrem akşam Metini aramış.
C) Fatoş, kardeşi Aslı’yı okula getirdi.
Çözüm:
- (A) “Samsuna” ifadesi doğru yazımda “Samsun’a” şeklinde olmalı.
- (B) “Metini” yerine “Metin’i” kullanımı gerekir.
- (C) “Aslı’yı” doğru kullanılmıştır.
Birçok kaynakta, özel isimlere gelen eklerin kesme işaretiyle ayrılması gerektiği net olarak belirtilir. Ancak (A) ve (B) seçenekleri arasında en belirgin yanlış kullanım, “Metini” yerine “Metin’i” yazılması gerektiği için B seçeneğindeki hata daha açıktır.
Cevap: B
12. Soru
“Lütfen, yerlere çöp atmayalım (…)”
Yukarıdaki cümlenin sonuna hangi noktalama işareti gelmelidir?
A) (.)
B) (?)
C) (!)
Çözüm:
“Lütfen” ifadesiyle yapılan rica ve uyarı niteliğindeki cümlelerin sonunda genellikle ünlem işareti (!) kullanılır.
Cevap: C
13. Soru
“Rize’ye yılın ilk karı düştü.”
Yukarıdaki cümlede altı çizili kelime (düştü) ile anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) yağdı
B) başladı
C) indi
Çözüm:
Burada “düşmek” fiili kar yağma olgusunu karşılamaktadır. Dolayısıyla anlamı “yağdı”dır.
Cevap: A
14. Soru
“Okula gitmedim ___ uyanamadım.”
Noktalı yere hangisi gelmelidir?
A) için
B) fakat
C) çünkü
Çözüm:
“Okula gitmedim, çünkü uyanamadım.” cümlesi neden-sonuç ilişkisini doğru yansıtır.
Cevap: C
15. Soru
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “mi” soru eki yanlış yazılmıştır?
A) Çetin dondurma mı istiyor?
B) Aykut ödevini bitirdin mi?
C) Cihan ile Bora parkamı gitti?
Çözüm:
(C) seçeneğinde “parkamı” yerine “parka mı” şeklinde ayrı yazılması gerekir.
Cevap: C
Özet Tablosu
| Soru No | Doğru Cevap | Gerekçe Kısa Açıklaması |
|---|---|---|
| 8 | C | “Bir anda gökyüzünü bulutlar kapladı.” cümle düzeni |
| 9 | B | “Keşke” ifadesi pişmanlık belirtir |
| 10 | B | “Ne zaman?” cevabı cümlede yer almamıştır |
| 11 | B | “Metin’i” yerine “Metini” yazımı yanlıştır |
| 12 | C | Rica/uyarı cümleleri genelde “!” ile biter |
| 13 | A | “Düştü” fiili kar yağması anlamındadır |
| 14 | C | Neden-sonuç ilişkisi için “çünkü” kullanılır |
| 15 | C | “Parka mı” yerine “parkamı” yanlış yazılmıştır |
Kısa Özet
Yukarıdaki sorular, Türkçe dilbilgisi kuralları (noktalama, özel isimlerin yazımı, fiil anlamı, soru eki kullanımı) göz önünde bulundurularak cevaplanmıştır. Doğru cevaplar ve açıklamalar her bir sorunun altında verilmiştir.