Sorularınızı detaylı bir şekilde inceleyerek cevapladım. Aşağıda sırasıyla cevaplara ulaşabilirsiniz:
SORU 12
“İspanyol devi Real Madrid’e transfer olan ünlü futbolcu Arda’nın, İspanya’daki iklime dair söyledikleri üzerine düşünün.”
Cevap:
Arda’nın, İspanya’da yaşadığı iklimin etkileriyle ilgili olarak söylediği şu ifadeden anlam çıkarabiliriz:
“İklimi de bizim güney sahillerindeki gibi yani yazları sıcak ve kurak, kışları çok soğuk olmuyor.”
Bu duruma göre İspanya’nın Akdeniz iklimine sahip olduğu söylenebilir. Akdeniz iklimi şu özellikleri taşır:
- Yazlar sıcak ve kurak.
- Kışlar ılıman ve yağışlıdır.
Arda’nın yaşadığı İspanya’da da bu tip bir iklimin etkili olduğu söylenebilir.
SORU 13
“Göbeklitepe hakkında bugün bildiklerimize hangi bilim dalları ulaşmamızı sağlamıştır?”
Cevap:
Göbeklitepe’nin keşfi ve incelenmesinde birçok bilim dalı birlikte çalışmıştır. Bu bilim dallarından bazıları şunlardır:
- Arkeoloji: Göbeklitepe kalıntılarının kazılması ve ortaya çıkarılması.
- Tarih: Göbeklitepe’nin geçmişteki sosyal ve kültürel etkilerinin araştırılması.
- Jeoloji: Bölgede bulunan taşların yaşı ve özelliklerini incelemek.
- Antropoloji: Bu alanda yaşayan toplulukların yaşam biçimlerini anlamak için çalışır.
Sonuç olarak Göbeklitepe’nin sırlarını çözmek için pek çok bilim dalı ortak çalışmıştır.
SORU 14
“Teknolojik yeniliklerin tekstil sektöründeki uygulamaları.”
Cevap:
Tekstil alanında kullanılan “cüce teknoloji” ve diğer yeniliklerin sağladığı imkanlar:
- Leke tutmayan kumaşlar: Giysilerin temizliğini kolaylaştırır.
- Nefes alan kumaşlar: Yazın serin, kışın sıcak tutma özelliği sağlar.
- Mikroba dayanıklı kumaşlar: Sağlık ve hijyen açısından büyük avantajlar sunar.
- Su geçirmez tekstiller: Yağışlı havalarda yaşam kolaylığı sağlar.
SORU 15
“Bilimsel araştırma basamakları verilmiştir. Eksik adım nedir?”
Cevap:
Eksik olan adım: VERİ TOPLAMA (DENEY ve GÖZLEM).
Bilimsel araştırma basamakları şu şekildedir:
- Konuyu belirleme.
- Hipotez oluşturma.
- (Eksik adım) Veri toplama.
- Hipotezi test etme.
- Rapor oluşturma.
SORU 16
“Görselde hakların korunması ile ilgili hangi çalışma amaçlanmıştır?”
Cevap:
Görselde yazan “Kültürden uzak duran insanlık korusuz kalır.” ifadesine göre görselin amacı:
- İnsanlık tarihinin birikimlerine, sanat ve kültür mirasına saygı duyulması ve korunması gerekliliğini vurgulamaktır.
Bu görsel bir çevreye ya da kültürel mirasa dikkatsizlikten kaynaklanan kendi varlığımızı sorgulamaya davet edicidir.
SORU 17
“Orhan’ın yaşadığı Erzurum’da halkın temel ekonomik faaliyeti hangi alanda olabilir?”
Cevap:
Erzurum’un coğrafi özelliklerini düşündüğümüzde:
- Tarım ve hayvancılık:
- Yaylaların geniş olması, bol yağışlı bölgelerde otlakların bulunması nedeniyle halk genellikle büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık ile uğraşır.
- Tarım ise daha çok sert iklimlere dayanıklı bitkiler üzerinde yoğunlaşmıştır.
SORU 18
“Bilim insanlarının enerji kaynakları araştırmaları hakkında düşünceler.”
Cevap:
Yenilenebilir enerji kaynaklarının önemi vurgulanmıştır. 4 örnek enerji kaynağı:
- Güneş enerjisi: Güneşten elektrik üretimi.
- Rüzgar enerjisi: Rüzgar türbinleri ile enerji üretimi.
- Jeotermal enerji: Yer altından çıkan sıcak suyun enerjisinden faydalanma.
- Hidroelektrik enerji: Akarsulardan elektrik üretimi.
SORU 19
“Ihlara Vadisi’nin turistik özellikleri.”
Cevap:
Ihlara Vadisi’nin özellikleri:
- Dünya üzerindeki en önemli kanyonlardan biridir.
- Kayalara oyulmuş eski dönem kiliseleri içerir.
- Turistik rehberlik programlarına uygundur.
- Flora ve fauna çeşitliliğine sahiptir.
Ata Ihlara adıyla yapılan projeler vadinin özelliklerini tanıtmayı ve turizmi artırmayı amaçlamaktadır.
SORU 20
“Devletin egemenlik gücüne dayandırdığı kamu hizmetleri ile ilgili soru.”
Cevap:
Verilen metne göre, devletin egemenlik gücüne dayanarak yaptığı kamu hizmetleri şu şekilde özetlenebilir:
- Eğitim ve sağlık hizmetlerini düzenleme.
- Vergi toplama.
- Adaletin sağlanması için gerekli düzenlemeleri oluşturma.
Verilen tanım "idare hukuku"na bir örnek olarak gösterilebilir.
Eğer ek sorularınız varsa, sormaktan çekinmeyin! 
@sorumatikbot
SORU12: İspanya’da Arda’nın Yaşadığı İklim Hangisidir?
Cevap:
İspanya’nın büyük bir bölümünde, özellikle de güney ve kıyı kesimlerinde Akdeniz İklimi görülür. Akdeniz ikliminin en belirgin özelliği yazların sıcak ve kurak, kışların ılıman geçmesidir. Arda’nın röportajında belirttiği “yaz mevsiminde sıcaklık ve kuraklığın Türk güney sahillerine benzerliği” bu iklim tipine işaret eder.
SORU13: Göbeklitepe ile İlgili Bilgiye Ulaşılmasını Sağlayan Sosyal Bilim Hangisidir?
Cevap:
Göbeklitepe, henüz yazının icat edilmediği bir döneme tarihlendiği için, bilgiye ulaşmak arkeolojik kazılar ve incelemeler yoluyla mümkün olmuştur. Dolayısıyla Göbeklitepe hakkında bilgi edinmemizi sağlayan temel sosyal bilim dalı “Arkeoloji”’dir. Arkeologların kazı, eser incelemesi ve tarihlendirme yöntemleri sayesinde tarihi yapılar hakkında kapsamlı bilgiler elde ederiz.
SORU14: “Cüce Teknoloji” ile İlgili Örnek: Tekstil Sektöründe Kullanılan Yenilikler
Cevap:
Soruda geçen “cüce teknoloji” ifadesi, nanoteknoloji kavramına işaret eder. Nanoteknoloji, maddeyi atomik ve moleküler düzeyde kontrol ederek su itici, leke tutmayan, kırışmayan, ısı yalıtımı yüksek akıllı kumaşlar gibi yenilikçi ürünler elde etmeye imkân tanır.
- Hafif ve Dayanıklı Kumaş Üretimi: Nano ölçekli lifler sayesinde kumaşlar hem hafif hem de yırtılmaya karşı dayanıklı olur.
- Leke ve Koku Tutmama Özelliği: Nano kaplamalar, kumaş yüzeyini sıvılara karşı koruyarak leke ve koku tutumunu azaltır.
- Isı Yalıtımı ve Serin Tutma: Tekstilde kullanılan nano malzemeler, yazın serin, kışın sıcak tuttukları için konfor sağlar.
SORU15: Aşağıda Verilen Bilimsel Araştırma Basamaklarının Sıralaması
Soruda, bilimsel araştırma basamaklarının şu şekilde sıralandığı düşünülmektedir:
- Konuyu belirleme
- Hipotez oluşturma
- Bilgi(leri) tarama
- Gözlem veya deney yapma (veri toplama)
- Sonuçları analiz etme (verilerin değerlendirilmesi)
- Rapor yazma (sonuçları paylaşma)
Cevap:
Her bilimsel araştırma sürecinde, önce konu belirlenir, ardından hipotez kurulur ve mevcut bilgiler taranır. Daha sonra deney/gözlem yoluyla veri toplanır, veriler analiz edilir ve son olarak rapor oluşturulur.
Soru doğrultusunda “İlk hangi adım eksik ya da hangi basamak?” diye soruluyorsa, genelde en çok unutulan basamak ‘mevcut bilgileri tarama (literatür taraması)’ veya ‘hipotezin doğru şekilde test edilmesi’ bölümüdür. Bazı durumlarda “sonuçların sunulması” da es geçilir. Sorunun tam metnine bağlı olarak doğru yanıt değişebilir, ancak bilimsel araştırma basamaklarında genellikle yukarıdaki sıralama esas alınır.
SORU16: Verilen Görselde Hangi Hakkın Korunması Amaçlanmıştır?
Görselde “Korsandan Uzak, Sanatı Koru” ifadesi yer almıştır.
Cevap:
Bu tür görseller, telif hakkı veya fikir ve sanat eserleri haklarının korunması için yapılan bir farkındalık çalışmasına işaret eder. Yani görseldeki çalışma, “Fikri mülkiyet haklarının” veya “Telif hakkının” korunmasını amaçlamaktadır.
SORU17: Erzurum’da Halkın Temel Geçim Kaynağı Ne Olabilir?
Soruda; Erzurum’da yüksek dağ ve platoların bulunması, tarım ve sanayinin fazla gelişmemesi, meraların bolca olması gibi ifadeler yer almaktadır.
Cevap:
Bu coğrafi ve iklimsel özellikler, büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık ile mera hayvancılığının yaygın olduğunu gösterir. Buna bağlı olarak Erzurum’da halkın temel geçim kaynaklarından biri hayvancılık (besicilik) ve tarımın sınırlı ancak hayvancılığı destekleyecek ölçüde yapılmasıdır.
SORU18: Bilim İnsanlarının Enerji Konusundaki Önerileri
Soruda, iklim krizine karşı yenilenebilir ve temiz enerji kaynaklarının kullanımına vurgu yapılmaktadır.
Cevap:
Araştırmacılar ve bilim insanları, fosil yakıtlar yerine 4 temel yenilenebilir enerji kaynağına ağırlık verilmesinin gerekli olduğunu söyler:
- Güneş Enerjisi
- Rüzgâr Enerjisi
- Hidroelektrik Enerjisi (barajlar, akarsular)
- Jeotermal Enerji
Bu kaynakların kullanımı, karbondioksit salımını azaltarak küresel ısınmanın önüne geçme yolunda çok önemlidir.
SORU19: Ihlara Vadisi’nin Önemi ve Ata Ihlara Projesi
Soruda, Aksaray ili Güzelyurt ilçesinde yer alan Ihlara Vadisi’nin dünyaca ünlü bir kanyon olduğu, uzunluğu ve derinliği belirtilmiş; turistik yatırımlara dair bilgi istenmiştir.
Cevap:
- Coğrafi Özellikler: Ihlara Vadisi, 18 km uzunluğa, ortalama 150 metre derinliğe ve yer yer 200 metre genişliğe sahiptir.
- Turizm Potansiyeli: Tarihi kiliseler, doğal güzellikler ve yürüyüş parkurları ile kültür turizmi ve ekoturizm açısından önemli bir destinasyondur.
- Ata Ihlara Projesi: Bu tür projeler çoğunlukla bölgenin turizm potansiyelini artırmak, yerel ekonomiyi canlandırmak ve sürdürülebilir turizmi geliştirmek amacıyla yapılır. Doğal ve tarihi dokuyu koruyarak ziyaretçi akışını düzenleme, rehberlik hizmetleri ve konaklama imkânları sağlama temel hedefler arasındadır.
SORU20: Devletin Egemenlik Gücüne Dayanarak Kamu Hizmetlerini Yürütmesi İçin Vergi Toplaması
Soruda, kamu hizmetlerinin finansmanı için devletin egemenlik gücüne dayanarak yurt içindeki kişilerden vergi topladığı vurgulanmaktadır.
Cevap:
Vergi, devletin egemenlik yetkisine dayanarak, kamu hizmetlerinin finansmanında kullanmak üzere kişilerden kanunî zorunluluk çerçevesinde aldığı ekonomik değerdir. Toplanan bu vergiler, eğitim, sağlık, alt yapı gibi pek çok kamusal hizmeti finanse eder.
Özet Tablo
| Soru No | Soru İçeriği | Kısa Cevap / Konu |
|---|---|---|
| 12 | İspanya’daki iklim tipi | Akdeniz İklimi (yazlar sıcak ve kurak, kışlar ılıman) |
| 13 | Göbeklitepe hakkında bilgiye ulaşılmasını sağlayan sosyal bilim | Arkeoloji (kazı ve inceleme yöntemleri) |
| 14 | Tekstil alanında “cüce teknoloji” | Nanoteknoloji (akıllı kumaş üretimi vb.) |
| 15 | Bilimsel araştırma basamakları | Konu → Hipotez → Bilgi Taraması → Deney/Gözlem → Analiz → Rapor |
| 16 | “Korsandan Uzak Sanatı Koru” görseli | Fikri mülkiyet/Telif hakkı koruması |
| 17 | Erzurum’da hangi ekonomik faaliyet öne çıkar | Hayvancılık (büyükbaş/küçükbaş) |
| 18 | Yenilenebilir enerji (küresel ısınma ve iklim kriziyle mücadele) | Güneş, rüzgâr, hidroelektrik, jeotermal |
| 19 | Ihlara Vadisi önemi ve Ata Ihlara Projesi | Turizm, kültür, ekoturizm, sürdürülebilir yatırım |
| 20 | Devletin vergi toplaması ve kamu hizmetleri | Kamu hizmetlerinin finansmanı amacıyla egemenlik gücüne dayalı vergi |
Kısa Özet
Yukarıdaki sorular coğrafya, tarih, bilimsel araştırma yöntemleri, enerji kaynakları ve telif hakkı gibi birçok farklı konuyu kapsamaktadır. Öne çıkan başlıklar:
- Arda’nın röportajından yola çıkarak Akdeniz iklimi tespiti.
- Göbeklitepe’de arkeolojik çalışmalar ve yazının henüz icat edilmediği döneme ışık tutulması.
- Tekstil alanındaki nanoteknoloji uygulamaları.
- Bilimsel araştırma basamaklarının doğru sıralaması.
- Telif hakkına ilişkin “Korsandan Uzak, Sanatı Koru” görselinin vurguladığı fikri mülkiyet hakları.
- Erzurum bölgesinin coğrafi ve iklimsel koşulları sebebiyle hayvancılığın öne çıkması.
- Küresel ısınma ve iklim değişikliği için yenilenebilir enerji kaynaklarının önemi.
- Ihlara Vadisi’nin turizm potansiyeli ve sürdürülebilir proje yaklaşımları.
- Devletin kamu hizmetlerini yürütmek için vergi toplamakla yükümlü olduğu.
Bu cevaplar, farklı disiplinlerin (coğrafya, tarih, sosyoloji, ekonomi, bilimsel yöntem vb.) temel çıkarımlarını bir arada sunmaktadır.
SORU12
“İspanya’da Arda’nın yaşadığı iklim nedir?”
Cevap:
İspanya’nın özellikle kıyı bölgelerinde Akdeniz iklimi etkilidir. Yazları sıcak ve kurak, kışları ılıman ve genellikle yağışlı geçen bu iklim tipi, Türkiye’nin güney kesimlerindeki (Akdeniz) iklime de benzer özellikler gösterir.
SORU13
“Tarihi MÖ 3200’lü yıllarda bulunan yazı, Sümerler tarafından geliştirilmiştir. Tarihi MÖ 9600-9500 civarına dayandığı düşünülen Göbeklitepe’ye bakarak yazının olmadığı döneme ait bilgileri bize hangi sosyal bilim sağladı?”
Cevap:
Çanak-çömlek öncesi Neolitik döneme tarihlendirilen Göbeklitepe’de, yazı henüz icat edilmemiş olsa bile günümüzde oradaki kalıntılar hakkında geniş bilgi edinebildik. Bu bilgileri bize ulaştıran ana disiplin arkeoloji bilimidir. Arkeologlar kazı ve araştırmalarla elde ettikleri bulguları inceleyerek Göbeklitepe gibi çok eski yerleşimlere dair detaylı bilgiler sunar.
SORU14
“Tekstil alanında hafif, kırışmayan, leke tutmayan, mikroorganizma barındırmayan kumaşlar ve yazın serin, kışın sıcak tutan yeniliklere ‘cüce teknoloji’ adını verdiğimiz hangi teknoloji kullanılır?”
Cevap:
Tekstil sektöründe malzemelerin boyutlarını moleküler düzeyde değiştirmeye izin veren bu ‘cüce teknoloji’, nanoteknoloji olarak adlandırılır.
SORU15
“Bilimsel araştırma basamaklarının sıralamasıyla ilgili olarak hangi adım önce, hangisi sonra gelir?” (Metinde örnek bir sıralama verilmiştir.)
Cevap:
Genellikle bilimsel araştırma basamakları aşağıdaki şekilde sıralanır:
- Konu veya problemi belirleme
- Hipotez (varsayım) oluşturma
- Veri toplama / kaynak tarama
- Yöntem geliştirme (deney veya araştırma yöntemi belirleme)
- Verileri analiz etme ve sonuçları değerlendirme
- Rapor oluşturma (araştırma sonuçlarını yazma)
Herhangi bir araştırmada, önce konuyu/problem durumunu belirlemek ve hipotez oluşturmak gerekir; bu adımlardan sonra veri toplama ve yöntem belirleme adımları gelir.
SORU16
“Verilen görsel ‘Korsandan Uzak Dur, Sanatı Koru’ ifadesiyle hangi hakkın korunması amacıyla yapılmıştır?”
Cevap:
“Korsandan Uzak Dur, Sanatı Koru” sloganı, telif hakları ve fikri mülkiyet haklarının korunmasına yönelik bir çalışmadır. Bu sayede sanatçıların ve eser sahiplerinin hakları güvence altına alınır.
SORU17
“Orhan adlı kişi Erzurum’da yaşıyor; yüksek dağ ve platoların bulunduğu, yağışın fazla olduğu, tarım ve sanayinin sınırlı geliştiği bir bölgeden bahsediliyor. Halkın temel geçim kaynağı ne olabilir?”
Cevap:
Erzurum ve çevresinde arazinin yapısı daha çok hayvancılık yapmaya uygundur. Geniş çayır ve meralar sayesinde büyükbaş hayvancılığı özellikle öne çıkar. Ayrıca serin iklime dayanıklı tahıl tarımı (örneğin buğday, arpa) da yaygındır, ancak temel ekonomik faaliyet sıklıkla hayvancılıktır.
SORU18
“Bilim insanları iklim krizini önlemek ve artan enerji ihtiyacımızı karşılamak için küresel ısınmanın zararlarını azaltacak yeni çözümler arıyor. Yenilenebilir enerji kaynaklarını desteklememiz gerektiğini söylüyorlar. Hangi enerji kaynaklarından bahsediliyor?”
Cevap:
Küresel ısınmayı azaltmak ve temiz enerji ihtiyacını karşılamak amacıyla şu yenilenebilir enerji kaynakları önerilir:
- Güneş enerjisi
- Rüzgâr enerjisi
- Hidroelektrik (su) enerjisi
- Jeotermal enerji
- Biyokütle enerjisi
Bu kaynaklar, fosil yakıtların neden olduğu karbon salımını büyük ölçüde azaltabilir.
SORU19
“Aksaray İli’ndeki Ihlara Vadisi dünyaca ünlü bir kanyon olup, tarihî, kültürel ve turistik öneme sahiptir. Vadiye yatırım yapılırken nasıl bir projeye odaklanılabilir?”
Cevap:
- Turizm odaklı tanıtım ve altyapı: Tarihî ve doğal güzellikleri dünyanın dört bir yanına tanıtacak turistik tesisler, yürüyüş rotaları, rehberlik hizmetleri ve konaklama olanakları geliştirilebilir.
- Kültürel miras: Bölgedeki tarihi manastır, kilise ve yaşam alanlarına yönelik restorasyon ve korumaya dayalı projeler.
- Sürdürülebilirlik: Turistik faaliyetlerin doğal dokuya zarar vermeden, yerel halkın da ekonomik kazanç elde edeceği ekoturizm projeleri oluşturmak önemlidir.
SORU20
“Devletin egemenlik gücüne dayanarak kamu hizmetlerini gerçekleştirebilmek için kanunlar çerçevesinde vergi toplama hakkı bulunmaktadır. Bu metindeki hak ve sorumlulukla ilgili ne söylenebilir?”
Cevap:
Devletin yasal gücüyle topladığı vergi, anayasa ve ilgili yasal düzenlemelerle desteklenmiş bir kamu hakkı ve vatandaşlık yükümlülüğüdür. Devlet, topladığı vergilerle ülkenin güvenlik, altyapı, eğitim ve sağlık gibi temel kamu hizmetlerini finanse eder. Vatandaşların vergi vermesi ise anayasal bir sorumluluktur.